Fleksja
sg |
m | N | nienaganiony |
f | N | nienaganionå |
n | N | nienaganioné |
G | nienaganion(e)go |
G | nienaganionéj |
G | |
A | nienaganiony |
A | nienaganioną |
A | nienaganion(e) |
I | nienaganionym |
I | |
I | |
L | |
L | nienaganion(e)j |
L | |
V | nienaganiony |
V | |
V | |
pl |
N |
subst |
nienaganion(e) |
D |
nienaganionym |
A |
m pers |
nienaganion(e) |
subst |
nienaganion(e) |
I |
m |
nienaganionymi, nienaganion(e)mi |
inne formy |
pl G a. A m pers - nienaganionych
|
sg m N nienaganiony (10). ◊ G nienaganion(e)go (5). ◊ A nienaganiony (1). ◊ I nienaganionym (4). ◊ V nienaganiony (3). ◊ f N nienaganionå (1). ◊ G nienaganionéj (2). ◊ A nienaganioną (1). ◊ L nienaganion(e)j (1). ◊ n N nienaganioné (2). ◊ A nienaganion(e) (2). ◊ pl N subst nienaganion(e) (1). ◊ D nienaganionym (2). ◊ A m pers nienaganion(e) (3). subst nienaganion(e) (1). ◊ G a. A m pers nienaganionych (1). ◊ I m nienaganionymi (2), nienaganion(e)mi (1); -ymi CzechRozm; -ymi : -(e)mi WujNT (1:1).
W funkcji przymiotnika: Nie zasługujący na naganę, na potępienie; doskonały, bez wad, bez zarzutu;
inculpatus PolAnt, Calep, JanStat, Cn; irreprehensibilis Calag, Vulg, JanStat, Cn; immaculatus Vulg, PolAnt; irreprehensus Calep, Cn; simplex, sine macula PolAnt; inconfusibilis, sine crimine, sine reprehensione Vulg; candidus Cn (43):
Y obrał kápłany nienágánione/ y zakon miłuiące ku ocżyśćieniu ich. BibRadz 1.Mach 4/42;
Calag 534a;
O pánie/ wſzytki poſtępki twoie ſpráwiedliwé/ Zakon twóy nienágániony/ świádectwá prawdźiwé, KochPs 185,
21,
124;
Powijay ſobą mieśce [grób] ná wſze ſtrony/ Ná ktorym leży mąż nienágániony [= Jan Kochanowski]. KlonŻal Dv;
Calep 524b,
563a;
Zácżym wſzyſcy ná cię iáko Oycá ſwego y obrońcę oględáć ſie będą/ ciebie iáko nienágánionego żywotá y Páná ſpokoynego miłowáć będą Phil S4;
LatHar 35,
128,
327,
340,
393.
nienaganiony u kogo (1): iednák kto ſie według onego vpodobánia y roſkazánia BOżego ták ná on cżás ſpráwował: [...] tedy táki káżdy Bogu przyiemny/ á v ludźi nienágániony bywał. CzechRozm 210v.
nienaganiony w czym (3): Momo satis facere, Wſzelákie przicziny nágánienia vprzedźić/ to yeſt w żadney rzeczy nie nágánionym być. Mącz 230b; Cżym ſię tedy Bog prawdźiwy/ y wſzyſtek Kościoł iego/ w náuce ſwey y świątobliwych zwycżáiách/ nigdy ſłuſznie nienágániony/ nie brzydźi LatHar 58, 8.
W charakterystycznych połączeniach: nienaganiony(-a, -e) kapłan, kościoł, mąż, mierność, prawodawca (2), sędzia (2), słowo, sprawa Ducha Św., zakon, żywot; nienaganiony u ludzi; nienaganiony w nauce (2), w zwyczajach, w żadnej rzeczy; nigdy nienaganiony; by(wa)ć nienaganiony(m) (2).
Szereg: »zdrowy, nienaganiony« (1): Słowo zdrowe/ nienágánione [sanum, irreprehensibile] záchowyway: áby ſię przećiwnik záwſtydźił/ nie máiąc nic coby o nas miał mowić złego. WujNT Tit 2/8.
W przen (3): LatHar 351; áby ſercá wáſze nienágánione vtwierdźił/ w świątobliwośći/ przed Bogiem y Oycem náſzym WujNT 1.Thess 3/13; Stáray ſię pilnie ábyś ſię sſtáwił doświádczonym Bogu/ robotnikiem nienágánionym/ dobrze rozbieráiącym ſłowo prawdy. WujNT 2.Tim 2/15.
a.
Niewinny, bezgrzeszny (17):
BibRadz Sap 2/22,
Hebr 9/14;
BudBib Sap 2/22;
Abyśćie byli bez przygány/ y ſzcżyrzy/ dzieći Boże nie nagánione/ wpośrzodku rodu niepráwego á przewrotnego. BudNT Philipp 2/15;
tedy dáleko więcey kreẃ Chriſtuſowá/ ktory przez duchá wiecżnego ofiarował ſámego ſiebie nienágánionym Bogu/ ocżyśći ſumnienie wierzących od vcżynkow martwych CzechRozm 211;
rácż mię ćieſzyć w fráſunkách tych/ Pánie [...] przez nienágánione żyćie twoie/ przez gorzką mękę/ y śmierć twoię LatHar 616,
645;
ábyśćie byli bez przygány/ y ſzczerymi dźiatkámi Bożymi/ nienágánionymi w pośrzodku narodu złego WujNT Philipp 2/15,
1.Cor 1/8,
Iudae 24.
nienaganiony przed kim (2): ábyſmy byli świętymi y nienágánionymi przed nim? CzechRozm 214v; WujNT Eph 1/4.
W charakterystycznych połączeniach: nienaganiona(-y, -e) dusza (2), dzieci boże, słowo, życie, żywot; nienaganiony aż do końca.
Szereg: »święty i nienaganiony« (4): CzechRozm 214v; áby ſam ſobie wyſtáwił kośćioł chwálebny/ ktoryby nie miał zmázy/ [...] ále iżby był święty y niepokalány (marg) nienágániony. G. P. (–) WujNT Eph 5/27, Eph 1/4, Col 1/22.
W przen (3):
[słowa przy chrzcie:] Wezmi Lámpę goráiącą/ y nienágánioną KrowObr 83.
Szereg: »nienaganiony i niepokalany« = immaculatus et incontaminatus Vulg (2): Wiedząc/ iż nie rzecżámi káżącymi ſię [...] wykupieni ieſteśćie/ [...] ále drogą krwią báráná nienágánionego/ y niepokalánego Chriſtuſá. NiemObr 119 [przekład tego samego tekstu] WujNT 1.Petr 1/19.
b.
O szlachectwie i dobrej opinii: nie kwestionowany, niewątpliwy;
inculpatus, irreprehensibilis JanStat (4):
Wyrażenia: »nienaganionej sławy« (
2):
będźie dowiedźión y oczyśćión [...] onégo ſámégo y innych dwu świádków ſzláchćiców ośiádłych dobréy y nie nágánionéy ſławy [bonae et inculpatae famae JanStat 509] ćieleſną przyśięgą. SarnStat 328 [
idem]
767.
»szlachectwo nienaganione« (2): iáko w poſpolitym Práwie Króleſtwá náſzégo ſzláchectwo nienágánioné [Nobilitas irrprehensibilis JanStat 195] zwykło bydź dowodzoné. SarnStat 178 [idem] 922.
Szereg: »dobry i nienaganiony« (2): SarnStat 328, 767 cf »nienaganionej sławy«.