[zaloguj się]
[pdf]

NIEOSTROŻNY (17) ai

W pisowni łącznej (15), w rozłącznej (2).

e oraz pierwsze o jasne; -roż- (5), -róż- (1); -roż- : -róż- Mącz (3:1).

sup nånieostrożniejszy (1).

Fleksja
sg
mNnieostrożny nNnieostrożn(e)
Anieostrożny A
Inieostrożnym Inieostrożnym
pl
N m pers nånieostrożniejszy
G nieostrożnych
A m pers nieostrożn(e)
L nieostrożnych

sg m N nieostrożny (8). ◊ A nieostrożny (1). ◊ I nieostrożnym (1). ◊ n N nieostrożn(e) (2). ◊ I nieostrożnym (1). ◊ pl N m pers nånieostrożniejszy (1). ◊ G nieostrożnych (1). ◊ A m pers nieostrożn(e) (1). ◊ L nieostrożnych (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde brak.

Nierozważny, nie przewidujący niebezpieczeństwa; incautus Mącz, Calep, Cn; incustoditus Mącz, Cn; inobservatus Mącz; improvidus, imprudens, inconsiderans, inconsideratus Cn (17): Mącz 42b, 75d, 389c; Calep 518a; Y ieſli ná to czekamy/ áby nam iáwnie woynę przypowiedźiał/ tedyſmy záprawdę zewſzech nanieoſtroznieyſzy. OrzJan 12, 68; Odſtępuie nieoſtrożny lud/ oney nienáruſzoney przedtym wiáry LatHar 420; Naydźieſz przy młodych dworách gálánty/ przechyry/ [...] Co młodźiki do wſzego złego pobudzáią/ Ná Pánách nieoſtrożnych dobrá wyłndzáią. KlonWor 55, 30, 37.
Szereg: »gnuśny a nieostrożny« (1): Esse a iuventa incautiorem Z młodośći być gnuśnym á Nieoſtrożnym. Mącz 42b.
W przen (2): Smyſł nieoſtrożny/ iey [duszy] ták ieſt zmocniony/ Iż gdźie chce/ gwałtem wlecże: Láncuch ná nię włożony Woli GrabowSet Q; Tyś vſpił gnuśne/ ſercá y świát nie oſtrożny/ Gdy ſwym workiem zárzućił Iudaſz niepobożny Wiele ludźi. KlonWor 1.
a. O czynnościach i stanach: Będący wyrazem, skutkiem nierozwagi (4): Coż ieſt przycżyną żalow/ Boże możny? W niełáſce twoiey/ żywot nieoſtrożny. GrabowSet S3; [Grzech przeciwko pierwszemu przykazaniu] Zbytnie y nieoſtrożne ſnom wierzenie. LatHar 113; Ieſli zdrowie znácżnie ſobie pſuie/ bezmiernym nabożeńſtwem/ ábo nieoſtrożnym ćiáłá ſwoiego martwieniem. LatHar 135, +++2.

Synonimy: niebaczny, nieczujny, nieopatrzny.

Cf OSTROŻNY

LWil