[zaloguj się]
[pdf]

2. NIEPORUSZENIE (12) av

W pisowni łącznej (10), w rozłącznej (2).

Pierwsze i drugie e oraz o jasne; -é : -e SarnStat (5:1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVII w. s.v. poruszony.

Znaczenia
Niezmiennie; inconcusse JanStat; inviolabiliter JanPrzyw (12): Bo my thesz thakyeſſ strony naſzey przeczywko Ceſſarzewy yego M. chczymy [przyjaźń] nyeporvſſzenye zachowacz LibLeg 7/9v; [który artykuł] iáko y inſzé w Przywileiu ſpolnie opiſáné/ nie poruſzenie wiecznie máią bydź dźierżáné. SarnStat 1028, 1099.

W charakterystycznych połączeniach: nieporuszenie dzierżeć (dzierżany) (3), trwać (3), zachować (zachowujący) (4); nieporuszenie wiecznie (2).

Szeregi: »do końca i nieporuszenie« (1): ktory [apostolski kościół] od ápoſtołow pewny porządek z náuki Kryſtuſowey płynący wźyąwſſy/ do końca ij nyeporuſſenye záchowa KromRozm III G6v.

»mocnie a (i) nieporuszenie« (4): KromRozm III Q3; [obowięzujemy się prawa, statuta itd.] y Lifty przez Przodki náſzé ſławnéy pámięći/ á miánowićie przez Królá Iego M. Oycá náſzégo ſłuſznie y ſpráwiedliwie dáné y wydáné/ mocnie á nieporuſzenié [firmiter et inviolabiliter JanPrzyw 55] dźierżéć SarnStat 13 [idem] 164, 1022.

»(nigdy) (nie)odmiennie a (ani) nieporuszenie« [szyk 2:1] (3): y od czáſow ápoſtolſkieh trwa [zwirzchność papieża] w koſcyele krzeſciyáńſkim/ nyeporuſſenye/ áni odmyennye. KromRozm III N5, D6v; co wſzytko [prawa obywateli ziemi: wołyńskiej, kijowskiej, podlaskiej] nigdy nieodmiennie/ á nie poruſzenié ták trwáć y bydź czáſy wiecznémi tą vchwałą Séymową znáyduiemy. SarnStat 1027.

»statecznie i nieporuszenie« (1): [Dyjonizyjus Kartuzyjan] zmyśla ſobie ſyná Bożego: Oćiec wiecżny w ſercu/ y w wyrozumieniu ſwoim ſtátecżnie y nieporuſzenie miał mię [Syna Bożego] CzechEp 255.

Synonimy: jednako, jednostajnie, mocnie, nieodmiennie, nieprzemiennie, niezmiennie, stale, statecznie, trwale, ustawicznie.

Cf NIEPORUSZNIE

MF