NIEPROZNO (19) av
nieprozno (11), nieprożno (7), nieprozno a. nieprożno (1); nieprozno BierEz, KromRozm II, GliczKsiąż, KrowObr (2), SienLek, WujJud, KochPs (2), GrabowSet; nieprożno MurzNT, BudBib, SkarJedn, WujNT (2), SkarKaz; nieprozno : nieprożno ModrzBaz (1:1).
W pisowni rozłącznej (13), w łącznej (6).
e oraz końcowe o jasne; -o- (3), -ó- (1); -o- MurzNT, SienLek; -o- : -ó- KochPs (1:1).
Sł stp, Cn, Linde brak.
1.
Nie bez skutku, nie bez pożytku (11):
A wſzákoſz byſmy wżdy iedli/ A nie prozno zá ſtoł śiedli: Idź kup cżtery nogi wieprzowe/ Niechay będą hnet gotowe BierEz C2;
I kiedy nieuprośięm nieprożno proſięm. MurzNT 33v marg;
GliczKsiąż L7v;
Wáſzá rzecż Pánowie/ ſtáráć ſię/ iakobym tego cokolwiek ieſt do was nieprozno doniosł [ne hoc ... frustra ad vos pertulisse]/ áby wam ná potym moie piſánie nie vmilkło. ModrzBaz 140;
KochPs 34,
72;
GrabowSet N3;
WujNT 184,
556;
Vprzedza nas łáſká Boża/ mowi ś. Auguſtyn/ ábyſmy chcieli: á gdy chcemy/ idźie z námi żebyſmy nie prożno chćieli. SkarKaz 347b.
Szereg:»niedarmo abo nieprozno« (1): yſz panna nyedarmo abo nyeprozno krztu przyyąla bo acz grzechu pyeruorodnego nyemyala a wſzakoſz po krzczye obfyczyey laſką ku ſprzeczyuyenyu ſyą grzechom wzyąla PatKaz III 136.
2.
Nie bez powodu;
non frustra PolAnt; non immerito Modrz (8):
Nieprozno teſz dáley przydawa/ wſzyſcy. Abowiem prżeſto naprzód okazuie/ iżeſmy wſzyſcy grzeſzni KrowObr 48,
166;
SienLek Ttt3v;
bo doznaćie żem nie prożno vcżynił wſzytko/ com vcżynił wniem BudBib Ez 14/23;
ModrzBaz 109.
W połączeniu szeregowym (1): Co [modlitwa za zmarłych] záiſte nie prozno áni z przygody álbo nierozmyślnie nie ieſt vſtáwiono. WujJud 239v.
W przeciwstawieniu: »prożno ... nieprożno« (1): To prożno Pan rzekł: Páś owce moie/ Páś bárány moie? Nie prożno. SkarJedn 77.
Szereg:»nieprozno a nadaremno« (1): áby nye prozno á nádáremno byegał KromRozm II t2v.
Synonim: 1., 2. niedarmo.
Cf NIEPROŹNIE, PROŻNO
AW