[zaloguj się]
[pdf]

NIESKAZITELNOŚĆ (9) sb f

W pisowni łącznej (8), w rozłącznej (1); -zi- (7), -zj- (1), -zy- (1).

Oba e oraz o prawdopodobnie jasne (tak w nie- oraz -ość, tak też WujBib oraz Cn); a jasne.

Fleksja
sg
N nieskazitelność
G nieskazitelności
A nieskazitelność
L nieskazitelności

sg N nieskazitelność (2). ◊ G nieskazitelności (1). ◊ A nieskazitelność (2). ◊ L nieskazitelności (4).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI i XVIII w. s.v. skazitelność i skazisty.

1. Niepodleganie zniszczeniu, nieśmiertelność, niezniszczalność; incorruptio, incorrupiela Vulg, Cn; incorruptibilitas, immunitas a corruptione Cn (8): WujJud 70v; WujNT 1.Cor 15/50; Właſnoſc ćiał vwielbionych. 1. Nieskáźitelność. SkarKaz 204b marg; [Tymći wżdy ktorzy trwáiąc w dobrym vcżynku/ ſzukáią chwały y cżći/ y nieſkáźitelnośći [nieśmiertelnośći WujNT]/ odda żywot wiecżny Leop 1577 Rom 2/7 (Linde)].

W przeciwstawieniu: »skazitelność ... nieskazitelność« (1): Bywa wśiane ćiálo w ſkáźitelnośći: á powſtánie w nieſkáźitelnośći. WujNT 1.Cor 15/42.

Wyrażenie: »nieśmiertelność nieskazitelności« (1): Dziwuy ſię á zdumieway/ iż ſię z tobą prochem/ y błotem zrownał Pan chwały [...] y twoię náturę ludzką/ w Boſkiey Perſonie ſwoiey vcżćił: áby tá ziemiá (ktorąś obćiązony ieſt/ ktorey rzecżono: procheś y w proch ſię rozſypieſz) w nieśmiertelność nie ſkázytelnośći obroćić ſię mogłá. SkarŻyw 2.
Szereg: »nieskazitelność i nieśmiertelność« (1): iſz wnas niebyło żadney concupiſcencyey/ to ieſt/ złey á niepowolney rozumowi żądzey (zácżym ſzłá nieſkázjtelność y nieśmiertelność ćiáłá) SkarŻyw 261.
W przen (2): A gdy to (marg) skázitelne przioblecze nieskázitelność y to. (‒) śmiertelne przyoblecze nieśmiertelność: tedy ſię sſtánie mowá oná nápiſána: Smierć ieſt pożárta wzwyćięſtwie. WujNT 1.Cor 15/54, 1.Cor 15/53.
2. Czystość (1): Láſká ze wſzytkimi ktorzy miłuią Páná náſzego Iéſu Chriſtá w nieſkáźitelnośći [in incorruptione]. Amen. WujNT Eph 6/24.

Synonimy: 1. nieśmiertelność; 2. czystość.

Cf NIESKAZA, NIESKAŻENIE, [NIESKAŻONOŚĆ], SKAZITELNOŚĆ

TG