[zaloguj się]
[pdf]

NIESTAŁOŚĆ (14) sb f

Zawsze w pisowni łącznej.

e oraz o jasne; -å- (11), -a- (3); -a- RejPs, CzahTr; -å- : -a- Mącz (6:1).

Fleksja
sg
N niestałość
G niestałości
A niestałość

sg N niestałość (9). ◊ G niestałości (1). ◊ A niestałość (4).

Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w.

Znaczenia
Zmienność; mobilitas, mutabilitas, vicissitudo, volubilitas Mącz [w tym: czego (3)] (14): Vicissitudo, Odmienność/ przemienność/ nieſtałość ſzczęścia. Mącz 493c, [234]a, 239b, 506d; iżbyś [...] rozwodził mu odmienność cżáſow á nieſtałość fortuny RejZwierc 150v.
a. Chwiejność; inconstantia Mącz, Calag; vanitas Mącz [w tym: czyja (3): G sb (1), pron poss (1), ai poss (1)] (9): A pan bog też obaczywſſy nieſtáłoſć ich odmienić iem też raczył obietnice ſwoie RejPs 158; Infractio animi pro Inconstantia, Vpadnienie ſerćá. Nieſtałość. Mącz 135d, 418c, 475b; Calag 522b; Z kąd tę nieſtałość białégłowy máią/ Ze ſye/ iáko wiátr letni/ odmieniáią. KochPieś 16; DOſyć iuż/ duſzo/ nieſtałośći było/ Dość odmian w gorſze/ dość w to co ćię lżyło/ Przemień ſię w ſkáłę/ y opokę twárdą/ W świętey pokorze/ bądź pokuſom hárdą. GrabowSet Q2v; Threń ná nieſtáłość ludzką nowo vcżyniony. CzahTr H4v.
Szereg: »odmienność a niestałość« (1): A theyodmiány nic nam inſzego nie cżyni iedno odmienność á nieſtałość ſpraw náſzych/ á nie vmiárkowánie ſthátecżnego vmyſłu náſzego. RejZwierc 19v.

Synonimy: niepewność, nieustawiczność, odmienność, przemienność, zmienność; a. niestateczność, niestatek, płochość.

Cf NIESTAŁO, NIESTAŁOĆ, NIESTATECZNOŚĆ, NIESTATEK, STAŁOŚĆ

JB