[zaloguj się]
[pdf]

NIEWDZIĘCZNIE (39) av

niewdzięcznie (35), niewdziecznie (4); niewdzięcznie RejPs, Diar (3), BielKom, RejFig, BielKron (13), RejAp (2), GórnDworz, RejPos (4), BiałKat, BudBib, PaprPan, SkarŻyw, NiemObr (2), WerGośc; niewdzięcznie : niewdziecznie Mącz (1:1), Calep (1:3).

W pisowni łącznej (29), w rozłącznej (10).

Oba e jasne (w Calep 1 r. -ę – może bląd?); niewdzięcznie z tekstów nieoznaczających é lub oznaczających je niekonsekwentnie.

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI w. s.v. wdzięczny.

1. Niechętnie, nieżyczliwie; bez okazywania wdzięczności; ingrate, iniucunde Calep, Cn; rancide Mącz; moleste PolAnt; duriter, insulse, odiose, sinistre Cn (37): Gdy były tedyż artykuły ty czytane pospolicie, niewdzięcznie ich KJM słuchał i wziąwszy k sobie odszedł z Rady. Diar 63; Mącz 345d; Z niewdzięcznym niewdzięcżnie ſie Pan obchodzić muśi. RejPos 146v marg; Calep 536a, 538a.

niewdzięcznie komu (1): Złorzecż [...] rodzicom/Przyacielom y dzyedzicom/ Ze cie ná ſwiát wypuſzcżáli/ Niewdzyęcżnie Bogu chowáli. BielKom Dv.

W przeciwstawieniu: »wdzięcznie... niewdzięcznie« (1): wdzięcżnie to wſzytko od niego przyiymuię/ Ale tho niewdzięcżnie iż opuśćił onę pirwſzą miłość ſwoię w ſpráwach ſwoich. RejAp 18.

Zwrot: »niewdzięcznie przyjąć (a. przyjmować)« = moleste ferre PolAnt (30): iáko ztwardego ie więzienia wyzwolił. Niewdzięcznie to przyiąwſſy lekce fobie vważyli wyroki iego RejPs 159v; Diar 31, 58; Przecżby niewdzięcznie przyiął/ cżym go dárowali? RejFig Aa7v; Kſiązę wſtąpił w małżeńſki ſtan/ z Kryſtyną wdową [...] niewdzięcżnie to prziymował Krol Fráncuſki/ yż ſie ná tę ſtronę obrócił. BielKron 219v, Ceſarz gdy przyiechał do Rátyzbony/ niewdzięcznie prziymował odiechánia doktorow piſmá ſwiętego BielKron 225v; dom zgorzał. Powiedzyáłá przycżynę/ iżem nie wdzyęcżnie przyięłá Kryſtuſá z Apoſtołmi iego BielKron 420v [idem WerGośc] 39v, 57, 82v, 100, 207 (13); RejAp 18, 83v; GórnDworz Cc3v; RejPos 153v marg, 281v, 345; BiałKat 113v; BudBib 2.Mach 4/35; TEn ſie prawdy rad żártem domawia v ludzi/ Nie dba choć y niewdzyęcżnie prziymuią to drudzy PaprPan K2; Niewdzięcznie go Oćiec przyiął/ y iáko zbiegá rózgámi vbił SkarŻyw 352; NiemObr 58, 128; WerGośc 219.
Szeregi: »z ciężkością a niewdzięcznie« (1): wiela ludzi z narodow poſtronnych/ nie przyſtoyne á nieſpráwiedliwe morderſtwo mężá onego z ćięſzkośćią á niewdzięcżnie przyimowáli [indignabuntur et moleste ferebant]. BudBib 2.Mach 4/35.

»niewdziecznie a niełaskawie« (1): Caperare frontem, Smárſzczić czoło. Nie wdzięcznie a niełáskáwie patrzać Mącz 34b.

2. Bez wdzięku, niepięknie; horride, invenuste Calep (2): Invenuste, Inepte, ineleganter, impolite, – Nie wdzięcznie. Calep 558b, 488b.

Synonimy: 1. niechętnie; 2. grubie, nieforemnie, nieprzyjemnie, szpetnie.

Cf BEZWDZIĘCZNIE, NIEWZDZIECZNIE, WDZIĘCZNIE

AK