[zaloguj się]
[pdf]

OBOW (10) sb f

obow (9), obuw a. obuwa (1) FalZioł.

-ẃ (4), -(w) (4).

Pierwsze o jasne, drugie pochylone.

Fleksja
sg
N obóẃ
G obuwy
A obóẃ
inne pl N a. G - obowi

sg N obóẃ (5). ◊ G obuwy (1). ◊ A obóẃ (3). ◊ pl N a. G obowi (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

Znaczenia
Buty, obuwie; calceamentum PolAnt, Vulg, Cn; calceamen, cothurnus calceus utrique pedi aptus, pedales, phaecasia, talaria, tegmina pedum Cn (10): (–) testament Leonarda szewca z Pułtuska: (–) 4 superpilicia nova czachly, nebride przeszczyerathla, cute parwe alias drobyacze, obowy 27 pare ZapMaz III T 1/451v; W ſzkorniach á w trzewikoch ſmierdzączych chodzić: ieſt rzecż brzydka. Miedzy ſparami ieſtli ſmrod maſz: kładz do obuwy mech ktori na dębie roſcie, á tak z nim chodz. FalZioł V 65; Solea, Bernádinſka trepká obóẃ zwłaſzczá tilko podeſzwę nożną nákriwáyąca/ ná wierſchu rzemieniem záwiązána. Mącz 398d, 235d; W tenże cżás ſkory od wſzyſtkich odbieráć [...] támże záraz ná obow cżeládźi oddáć. GostGosp 72.

W charakterystycznych połączeniach: obow chłopska, barzo gruba; obow czeladzi, krolow.

Wyrażenie: »obow nog« (1): oboẃ nog iego [Marchołta] bylá chłopſka á bárzo gruba March1 A2.
Szeregi: [»odzienie i obow«: Wodziłem was cżterdzieśći lat wpuſtyni á nie zwiotſzáły odzienia wáſze ná was/ y obow twoiá nie zſtárzáłá ſie ná nodze twey. BudBib Deut 29/5 (Linde).]

»szata, (i) obow« (3): wſzytki z nich [z więźniów] ktorzy byli nádzy przyodziali z łupow/ dáli im ſzáty y obow [et vestire fecerunt eos, et calceare fecerunt eos] BibRadz 2.Par 28/15; BielKron 45; W krotkiem czáśie zá onem dowćipem głos vformował/ á z głoſu wyráźił ſłowá: mieſzkánie/ ſzáty/ obow/ [...] wſzyſtko to z źiemie wynálaſł ſobie. GórnRozm N2.

Przen (1): Zelázo y miedz obow twoiá [calceamenta tua]/ á iáko dni twoie ſiłá twoiá. BudBib Deut 33/25.

Synonimy: bot, trzewik.

Cf OBUCIE, OBUWIE

JR