[zaloguj się]
[pdf]

OBRUSZENIE (4) sb n

Teksty nie oznaczają ó oraz é; o prawdopodobnie jasne (tak w ob-).

Fleksja
sg
N obruszeni(e)
G obruszeniå
L obruszeniu

sg N obruszeni(e) (1). ◊ G obruszeniå (2). ◊ L obruszeniu (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde brak.

I. Rzeczownik od „obruszyć się”: oburzenie, rozgniewanie się; poruszenie; commotio Modrz, Cn; ira PolAnt; concitatio, impetus, impulsio, irritatio, motus, permotio Cn (3): w niektorych obacżono/ iż nie ták cudża omyłká/ cżem oni rzecż ſwą fárbuią. ále zazdrość dawa iym do roſtyrkow drogę. Ciężkie to záprawdę obruſzenie [animi commotio] ModrzBaz 65.

W połączeniu szeregowym (1): Y wytráćił ie Iehowá z ziemie w gniewie/ w zápalcżywośći/ y w obruſzeniu wielkim [in furorę, et in fervore et in magna ira]/ y wyrzućił ie do ziemie cudzey BudBib Deut 29/28[27].

W charakterystycznych połączeniach: obruszenie ciężkie, szkodliwe, wielkie.

Szereg: »gniew a obruszenie« (1): A ták bez gniewu á bez ſzkodliwego obruſzenia śiłá ſobie rozumny cżłowiek/ y krzywdy/ y káżdey rzecży inſzey/ nágrodzić może RejZwierc 77. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]
II. Rzeczownik od „obruszyć”: obraza, znieważenie [czyje] (1):
Wyrażenie przyimkowe: »bez obruszenia« (1): náukę mamy iż imo wſzythko winniſmy posłuſzni być Pánu/ A wſzákoż y zdrowia ſwego ſzánowáć ieſli to może być bez obruſzenia Pánſkiego BibRadz I 138c marg.

Synonimy: I. gniew, obrażenie, oburzenie, rozgniewanie; II. obraza, obrażenie.

Cf OBRUSZYĆ, OBRUSZYĆ SIĘ

AS