[zaloguj się]
[pdf]

OBWIESZCZENIE (23) sb n

-ſcz- (18) ActReg (2), SarnStat (16), -ſzcz- (5) Diar, GroicPorz (2), GórnDworz, SkarKaz; -en- (21), -ęn- ActReg (2).

o oraz dwa pierwsze e jasne, końcowe e pochylone.

Fleksja
sg
N obwieszczenié
G obwieszczeniå
A obwieszczenié
I obwieszczeniém
L obwieszczeniu

sg N obwieszczenié (5); -é (1), -(e) (4). ◊ G obwieszczeniå (2). ◊ A obwieszczenié (5); -é (4), -(e) (1). ◊ I obwieszczeniém (7) -ém : -em SarnStat (4:1), -(e)m (2). ◊ L obwieszczeniu (4).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVIII w. s.v. obwieścić.

1. Podanie czegoś do wiadomości, ogłoszenie; denuntiatio, obnuntiatio, promulgatio, renuntiatio, significatio Cn (21):

obwieszczenie czyje o czym (1): Obwiesczęnie Pana Hetmanowe o woisku Tatarskim ActReg 125.

Przen (1):

Ze zdaniem dopełnieniowym (1): Rzekł záſię [...] ieſt tho [to, że pani żebrakowi nic nie dała ani mu odmówiła] iedno obwieſzcżenie/ áby pan wiedział iż chociaż oná tego nie vcżyni o czo ią proſzą/ iednák iey nicżyiá prośbá nie mierźi. GórnDworz O4.

a. W tekstach prawniczych i sądowych; avisatio, declaratio, innotescentia JanStat (18): A IESLIBY po tákowym obwieſczeniu zlękſzy ſie winy dopuśćiłby w wiązánia w imienié, tedy Woźnego mu przyda: y triplicata vadia záłoży, pod tąż winą troiáką. SarnStat 545.

obwieszczenie komu czego (2): Obwieſzczenie Poſpolſtwu Sądu wielkiego. GroicPorz i3, nn3.

obwieszczenie przez kogo (1): Co będźie powinien vczynić po obwieſczeniu przez Woźnégo [post avisationem per ministerialem JanStat 421] y ſzláchtę z ſtrony onégo/ który krzywdę vćiérpiał SarnStat 471.

obwieszczenie czyje (8): áby o pokóy y przeſpieczeńſtwo przez obwieſczenié onych oſób v náſzégo Máieſtatu zá dobrémi kondycyámi ſtánowiono było SarnStat 1112, 9, 831, 890, 1112 [2 r.]. Cf za obwieszczeniem czyim.

Zwrot: »pozwać obwieszczeniem« (1): Stároſtá [...] pozowie práwem zwyćiężonégo pozwem álbo obwieſczeniém ſwym [citabit vietum literis suae innotescentiae JanStat 670]/ ku widzeniu y ſłuchániu SarnStat 830.
Wyrażenia: »obwieszczenie listami wici« (1): Obwieſczenié oſtátniémi liſtámi wići, ielli ſie nie ſtáwią ná czás zámierzony, dobrá trácą. SarnStat 446.

»rok (starościego) obwieszczenia« (2): A tóż vcżyni Stároſtá/ ieſli [pozwany] ná Roku obwieſczenia nie ſtánie [in Termino innotescentiae JanStat 672]: iż práwem zwyćiężcę troiákim zakłádem wwiąże SarnStat 831, 831.

Szeregi: »pisanie albo obwieszczenie« (2): [obywatele Królestwa Polskiego] nápomnieni przez piſánie álbo obwieſczenié náſzé [quem nostris requisitionibus admoniti JanPrzyw 12]/ ſobie po czáſu żywotá náſzégo [Władysława] zá Królá [...] przyięli SarnStat 890, 9.

»pozew albo obwieszczenie« (1): SarnStat 830 cf Zwrot.

Wyrażenie przyimkowe: »za obwieszczeniem« (4): będą powinni [...] czynić y poſtępowáć [...] tylko zá obwieſczeniém vczynionym wedle ſtárégo zwyczáiu przed Stároſtą náſzym. SarnStat 1217, 1124.

~ za obwieszczeniem czyim (2): Posłowie też, ktorzy się byli zjechali ziemscy za obwieszczeniem marszałka wielkiego [...] zeszli się do izby Diar 19; ActReg 48. ~

b. O osobach [kogo gdzie] (1): Ták P. Bog y tych nabożnych ſerc pracey y Herodowego okrućieńſtwá vżył ná ſławę Syná ſwego/ y obwieſzczenie iego po wſzytkim świećie. SkarKaz 517b.
2. Powiadomienie, zawiadomienie [kogo] (2): abſens záobwieſczeniém innych ſenatorów/ powinien támże klucz ſwóy do innych Kolegów przeſłáć. SarnStat 20.
Wyrażenie: »obwieszczenie [od kogo] przez uniwersały« (1): exekuciią [...] czynić máią [...] ná bánnity/ z obwieſczeniem ſzláchty od Staroſty przez vniwerſały SarnStat 119.

Svnonimy: 1. objawienie, ogłoszenie, oznajmienie, wyjawienie.

Cf [OBWIESZCZYĆ], OBWIEŚCIĆ

DDJ