Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: OCHROMION

Następne hasło: OCHRONA »

OCHROMIONY (12) part praet pass pf

Pierwsze i drugie o jasne. ◊ W formach złożonych -on-. ◊ Forma niezłożona z tekstu nie oznaczającego ó.

Fleksja

sg
m	N	ochromiony, ochromion	f	N
	D	ochromionému		D
	A			A	ochromioną

pl
N	m pers	ochromi(e)ni
G		ochromionych
L		ochromionych

sg m N ochromiony (6), ochromion (1); ~ (praed) ochromiony (1) Mącz, ochromion (1) RejZwierz. ◊ D ochromionému (2). ◊ f A ochromioną (1). ◊ pl [N m pers ochromi(e)ni.] ◊ G ochromionych (1). ◊ L ochromionych (1).

Sł stp s.v. ochromić, Cn, Linde brak.

Znaczenia

Trwale okaleczony przez ranienie lub obcięcie jakiegoś członka, też ułomny, niesprawny wskutek choroby lub wady wrodzonej (12)
- Przen (1)
- α. W funkcji rzeczownika (5)
- a. Okulawiony (1)

Trwale okaleczony przez ranienie lub obcięcie jakiegoś członka, też ułomny, niesprawny wskutek choroby lub wady wrodzonej; mutilatus Mącz, Modrz, JanStat; paraliticus, truncus Mącz; lacer, mutilus Calep (12): Paralyticus, Ochromiony/ powietrzem zábity/ niedoſtáteczny ná którym członku. Mącz 277a; Truncus, Ochromiony/ obcięty/ niecáły. Mącz 467a, 239a; Calep 575b, 683a.

ochromiony na czym (1): Lumbos praefingere, Ná lędźwiach ochromiony. Mącz 318c.

Przen (1):

[ochromiony w czym: Czegoby się uchwycić, w tym są [katolicy] ochromieni. Apolog 39.]

Szereg: »zbolały a ochromiony« (1): A toć iuż Pan [...] okázáć racżył/ [...] onę zboláłá [!] á onę ták márnie ochromioną duſzycżkę twoię RejPos 326v.

α. W funkcji rzeczownika (5):

ochromiony na czym (2): SarnStat 604, 617 cf »ochromiony albo obrażony«.

W połączeniu szeregowym (1): Zadney bez máłá ſchadzki ludzkiey niemáſz/ gdźieby kilku ránnych/ ochromionych/ zbitych/ y niezlicżonemi krzywdámi ſtrapionych nie vyrzał. ModrzBaz 64.

Szeregi: »ochromiony albo obrażony« (2): zá káżdy inny pálec trzy grzywny groſzy ochromionému/ álbo obráżonému ná pálcu [mutilato vel in digito laeso JanStat 602] będźie powinien zápłáćić SarnStat 617 [idem] 604.

»ranny i ochromiony« (1): [tytuł rozdziału:] o ránnych y o ochromionych [de vulneratis, aut mutilatis JanStat 607]. SarnStat 604. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.]

a. Okulawiony (1):

Wyrażenie: »ochromion na nogę« (1): DWorzánin ieden w bitwie ochromion ná nogę/ Ná ktorey chodzić nie mogł/ bo miał w niey vłogę [= chromotę]. RejZwierz 5.

Synonimy: chromy, niecały, niedostateczny, obcięty, ułomny.

Cf OCHROMIĆ