[zaloguj się]
[pdf]

ODPĘDZONY (19) part praet pass pf

odpędzony (11), odpędzon (8).

odpędzony (17), odpądzony (1), odpędzon a. odpądzon (1); odpądzony BielŻyw.

Pierwsze o jasne; -ony; -on z tekstów nie oznaczających ó.

Fleksja
sg
mNodpędz(o)n, odpędzony fNodpędzonå nNodpędzoné
pl
N m pers odpędz(e)ni
subst odpędzon(e)

sg m N odpędz(o)n (8), odpędzony (6); ~ (praed) odpędz(o)n (8) PatKaz III, Leop, BielKron (5), KuczbKat, odpędzony (2) StryjKron, SkarKazSej. ◊ f N odpędzonå (1). ◊ n N odpędzoné (1). ◊ pl N m pers odpędz(e)ni (1). subst odpędzon(e) (2).

Składnia dopełnienia sprawcy: odpędzony przez kogo, przez co (4), od kogo (2); przez co PatKaz III; od kogo BielŻyw; przez kogo : od kogo BielKron (3:1).

Sł stp s.v. odpędzić, Cn, Linde brak.

1. Zmuszony siłą do opuszczenia jakiegoś miejsca; repulsus Mącz; depulsus, propulsus Calep (17): Nie bądź wſzetecżnym ábyś nie był odpędzon [ne impingaris] Leop Eccli 13/13; Mącz 287c; Calep 307a, [861]a.

odpędzony od czego (1): Repulsus foribus, [...] Odpędzony ode drzwi. Mącz 287c.

Przen (4): Toć ſą powiada práwe świętá/ [...] gdzie świeckiego żyćia przypráwy/ odpędzone ſą SkarŻyw 92.
a) Któremu zabroniono czegoś, uniemożliwiono coś (3): ktoryby ták Krztu żądał/ iżby zwycżáiu grzeſzenia poprzeſtáć niechćiał/ táki odpędzon być ma KuczbKat 135.

odpędzony od czego (1): przy obliczonośći thego Sákrámentu [tj. Komunii]/ nie dáremnie żebrzą źli grzéchom odpuſzczenia: bo ſkruſzone ſerce od ónéy ofiáry dármo odpędzoné nie będźie. BiałKat 331.

odpędzony czym (1): Bo ono ſtáre [Jeruzalem, tj. pogaństwo] gdy budowáć [...] Iulian Apoſtátá [...] záczynał: ogniem y trzęśienim źiemie odpędzony ieſt. SkarKazSej 681a.

a. O ataku zbrojnym: odparty (8): Pruſowie też tego cżáſu do Zmodźi wtárgnęli/ ále przez Stároſtę odpędzeni. BielKron 416v, 367, 382v, 395v, 406.

odpędzony od czego (1): piſze/ iſz Ingerus Ruſki Krol [...] wodną bitwą był poráżon od Romaná Ceſárzá Konſtantinopolſkiego/ y wielką poraſzką był odbity y odpędzony od Czárygrodá. StryjKron 121.

odpędzon skąd (1): [książę ruskie] odpędzon ſtámtąd ze ſromothą położył ſie z woyſkiem dwie mili od Sędomierzá v Goſzlicá. BielKron 364v.

Szereg: »odbity i odpędzony« (1): StryjKron 121 cf odpędzony od czego.
b. O diabłach (1): bo przeſz to ymyą [Maryja] [...] ſercze byua ochłodzono czarth odpądzon pokufa odſtąpuye PatKaz III 124v.
2. Wyleczony (2):

odpędzony od czego (1): Te rzecży nabarziey maią być odpądzone od cżłowieka, niemoc od ciała, nieumietnoſć od duſze. BielŻyw 31.

odpędzony czym (1): ktorzy gdy bacżą że żadnymi lekárſtwy nie może być zarázá w ciele cżłowiecżym będąca odpędzona/ [...] z żalem niemáłym cżęśći drugie ciáłá odćináią Phil R3.

Synonimy: 1. odbity, odegnany; a. odgromiony.

Cf ODPĘDZIĆ

MM