[zaloguj się]
[pdf]

ODPIERANIE (7) sb n

odpieranie (6), odpiranie (1) LeszczRzecz.

o prawdopodobnie jasne (tak w od-); a oraz pierwsze e jasne; teksty nie oznaczają -é.

Fleksja
sg
N odpierani(e)
G odpieraniå
D odpieraniu

sg N odpierani(e) (2). ◊ G odpieraniå (2). ◊ D odpieraniu (3).

Sł stp notuje, Cn s.v. odpychanie w innym znaczeniu, Linde brak.

1. Obrona przed napaścią (4): Więc źwierzętá [...] Przez ſwe poſły ryb prośiły/ Aby im pomocny były. Y dufáiąc pośileniu/ Miáły ſie ku odpierániu BierEz O4; Zwycięſtwo bez odpierania mała ieſt ſława. BielŻyw 53; I pocźynili ſobie iámy y iáſkinie w gorach/ y mieſzcá bárzo obronne ku odpierániu [ad repugnandum loca]. Leop Iudic 6/2.
Przen: Odporność na zarażenie chorobą [przeciw czemu] (1): á tak ciała cżyſte przeſpiecżnieyſze ſą ku odpieraniu przeciw iadowitoſci powietrza FalZioł V 61v.
2. Sprzeciwianie się, przeciwstawianie się; rebellio Mącz (3): Rebellio, Odpieránie. Sprzećiwienie. Niepoſluſzeńſtwo. Mącz 24b.
a. Przeciwdziałanie (2):
Wyrażenia: »odpieranie krzywdy« (1): Bo cżem kto bogátſzy/ á do odpieránia y cżynienia krzywdy [ad iniuriam tum repellendam, tum inferendam] potężnieyſzy á gotowſzy/ tem ieſt tą wolnośćią bezpiecżnieyſzy. ModrzBaz 141.

»odpiranie złemu« (1): Tákieli z W. M. nápominánie páńſkie ieſt/ iákie być ma. Tákieli záſtáwienie ſie y odpiránie złemu/ iákiego práwá y przyſięgá vcżą. LeszczRzecz A4v.

Szereg: »zastawienie się i odpiranie« (1): LeszczRzecz A4v cf »odpiranie złemu«.

Synonimy: 1. obrona; 2. sprzeciwianie, sprzeciwianie się.

Cf ODPIERAĆ

AL