[zaloguj się]
[pdf]

OHYZDA (10) sb f

ohyzda (9), ohyżda (1) GórnTroas.

o oraz a jasne.

Fleksja
sg
N ohyzda
G ohyzdy
A ohyzdę

sg N ohyzda (2). ◊ G ohyzdy (4). ◊ A ohyzdę (4).

Sł stp, Cn brak, Linde w objaśnieniu jako odpowiednik czeski s.v. ohyda.

Lekceważenie, pośmiewisko; niechęć, odraza (z czes. ohyzda) (10): [dworzanin] towárzyſtwá/ żártow/ krothochwile/ tańcu/ y inych pociech s chęcią pomoże/ á vchodzącz ohyzdy/ tho wſzytko będzie cżynił/ co y drudzy GórnDworz E4, N2.

ohyżda u kogo (1): Nie życz cnému oycowi ohyżdy v ludźi GórnTroas 25.

ohyzda komu (1): chocia oboie tho/ y ochędożnym być/ y nie wydwárzáć ſie z rzecżami/ ieſth dobre w ſobie: iednák kiedy kres ſwoy/ á miárę przeydzie/ iuż ſie w ſproſność obroćić muśi/ y oná ſzcżyrość we wſzytkich rzecżach/ ktorą ſobie ták bárzo vpodobáły ocży ludzkie/ y oney záwdy cżekáią/ ginie zá tym/ y gáſnie nie bez ohyzdy temu/ ktho ią tłumi. GórnDworz E8v.

Zwrot: »przyść (a. przychodzić), wpaść w ohyzdę; o ohyzdę przyść« [w tym: do kogo (1), do czego [= świata] (1)] [szyk zmienny] (2:1;1): Thákowyż też y owo żárt bywa/ kiedy ieden drugiego ſzalonym/ ábo iáką dziwną chorobą niemocnym przed ludźmi cżyni/ áby ſzalony o związánie/ á chory/ o ohyzdę ná chwilę przyſzedł. GórnDworz T6; A drudzy záſię chcąc záchowáć powagę/ á w tym nie trzymáiąc pewney miáry/ przychodzą w ohyzdę/ do wſzytkiego ſwiátá. GórnDworz Ii6, N2, Cc6.
Szeregi: »ani nienawiść, ani ohyzda« (1): kto ſie ták chwali/ iż áni nienawiſć ſtąd/ áni ohyzdá vrość mu może/ tákiemu ia chwalić ſie dopuſzcżę: [...] iż ták ſkromnie o ſobie vmie powiedáć GórnDworz D7v.

»ohyzda i zelżywość« (1): bo więcz zá tákową rozmową przychodzą do pewnego kreſu the pánie/ iż nielza iedno o nich mieć złe mnimánie: á widzi ſie drugiemu/ że go tym nápomykáią/ áby ſie wdał w co dáley: zá cżym wielká im ohyzdá/ y zelżywość roſcie. GórnDworz Xv.

Cf OHYDA, OHYDZENIE

ZCh, (MP)