« Poprzednie hasło: OKRASAĆ | Następne hasło: OKRASIĆ SIĘ » |
OKRASIĆ (26) vb pf
o jasne; w inſ -a- (3) OpecŻyw, Leop, BibRadz, -å- (3) GliczKsiąż, Mącz, SkarKaz. ◊ W imp a pochylone. ◊ W pozołych formach -å- (11), a- (2); -a- Leop; -å- : -a- SkarŻyw (9:1).
inf | okrasić |
---|
praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
2 | m | okråsiłeś | m pers | |
3 | m | okråsił | m pers | okråsili |
f | okråsiła | m an |
imperativus | |
---|---|
sg | |
2 | okråś |
conditionalis | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | f | by okråsiła |
inf okrasić (7). ◊ praet 2 sg m okråsiłeś (1). ◊ 3 sg m okråsił (13). f okråsiła (1). ◊ 3 pl m pers okråsili (1). ◊ imp 2 sg okråś (1). ◊ con 3 sg f by okråsiła (1). ◊ part praet act okråsiwszy (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.
- 1. Ozdobić, upiększyć, uczynić wspaniałym
(25)
- Przen
(17)
- a) Obdarować czymś (6)
- b) Polepszyć, podnieść wartość czegoś (3)
- Przen
(17)
- 2. Przyprawić potrawę do smaku (1)
okrasić czym (6): Twoie iaſli ſluſſalo powloką okraſitz/ ij wſſelkim obycżaiem dóſtoynie pozlocitz. OpecŻyw 19; koſcioły okraſili bogacztwy ſwemi. WróbŻołt V8; SkarŻyw A3, 68, 397. Cf Zwrot.
[okrasić czego [= czym]: raczÿ ią [...] przÿodziaċz ią [duszę] odzienim ſzlachetnoſczi, raczÿ ią okraſzÿċz wſzÿtkich cznot boſkich ZabModl 144.]
okrasić kim, czym (6): OpecŻyw 189; a ktoriżby znieh mniey piękny był, aby ſie tim więcey vcżył, tak aby cznotą ſwą mogł okraſić ſzkaradoſć przyrodzoną. BielŻyw 49; GliczKsiąż P8; Przetho że nas Pan Chryſthus raczył oſobą ſwą náwiedzić y okráśić/ á ze [!] nas ná wiárę wezwał/ wezwawſſy oświećił/ vpomina Prorok byſmy go chwalili. Leop Ps 91 arg; ále [Pan Bóg] grzech iego piękną męcżeńſką krwią obmyć iemu dał/ y tą krolewſką ſzárłatną ſzátą okraśił duſze iego SkarŻyw 440; SkarKaz 154a.
W porównaniu (1): Iako oblubienicę okráſil mie koroną pán buog/ a odzienijm ſprawiedliwoſci przyoblokł mię. OpecŻyw 189.
okrasić czym (4): Tacż zapráwdę oboia fortuna nad wſſytki ijné T. M. obłapiła/ ktorego ij pańſtwem dobrze znamienitym/ ij vcżynki niezlicżnych cznót krzeſciáńſkich okráſiła. ForCnRWiet Av; [Św. Atanazy] WE wſzytkich kśięgách ſwoich y piſmách náuki wielkiey/ ktorymi kośćioł okraśił y kácerſtwá woiował/ mocnym ieſt wyznawcą y obrońcą wiáry Troyce S. SkarŻyw 393. Cf Zwrot.
okrasić czym [= za pomocą czego] (1): [Duch Św.] przeſrzał nyewynne yey [tj. Marii] począczye wboſthwye ſwym y okraſzyl yą wſzechmocznoſzczyą ſwą PatKaz II 66.
Synonimy: 1. ochędożyć, ozdobić, upiększyć; 2. omaścić.
Formacje współrdzenne cf KRASIĆ.
Cf OKRASZENIE, OKRASZONY
LWil (i KŁ)