« Poprzednie hasło: ORDYNACYJA | Następne hasło: ORDYNATOR » |
ORDYNARYJA (6) sb f
-di- (3), -dy- (3); -ry- (5), -ri- (1).
o prawdopodobnie jasne (tak w or-); pierwsze a jasne, końcowe pochylone.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | ordynaryjå |
G | ordynaryj(e)j |
A | ordynaryją |
sg N ordynaryjå (1). ◊ G ordynaryj(e)j (2). ◊ A ordynaryją (3).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.
Znaczenia
1. Część zarobków pracowników rolnych wypłacana w naturze: w zbożu, drzewie; ordinarius census a. proventus, ordinarium annuum a. menstruum a. solarium Cn (4): Támże záraz z tego Summáryuſzá rocżney ordynáryey/ roſchod żywnośći może obmyślić Pan/ y vrádźić z ſwemi Ekonomy GostGosp 4; Kto wśi vtraca/ ordináryą prozno má poſtánowić: wſzákoż gdyby wiedźiał koniec śmierći/ mogłby: á kto ſie w poł nie obacży/ náoſtátek extremis láborowáć muśi GostGosp 154, 2, 54; [LustrMalb 1570/82; Którego młyna ta jest ordinaria expressa: victus molendinatoris et impensa molendini LustrSand 294; Rozchód zboża wszelakiego i słodów z młynów wszystkich na ordinarią tak zamkową jako folwarków ŹródłaEkMalb II 52; Extradita tego jęczmienia panu staroście na jego ordynaryją 8 [korców] InwBiskWłocł 1582/43].
2. Postanowienie, ustawa (2): Wdzięcżnać też ono byłá ordinária Páńſka/ gdy nád ludem Izráelſkim poſtánawiał krole y kápłany RejAp 106; Toć nie Luter/ ále ſam Pan łáſkę ſwoią do Sákrámentow przywiazáć [!] racżył. Bo y ludźiom inácżey według ordináryey nie zwykł dáwáć: ácż ią ſam y oprocż Sákrámentow może dáć/ komu y iáko racży. WujJud 249.
Synonimy: 1. obrok, ordynacyja 2. dekret, porządek, porządzenie, postanowienie, ustawa.
BK