1.
Szczególnie, zwłaszcza, znacznie;
praecipue Mącz, Calep, JanStat; singulariter Mącz, Cn; unice Modrz, Cn; egregie, insignite, maxime Calep, Cn; dumtaxtat, extra ordinem Mącz; apprime, inprimis Calep; specialiter JanStat (313):
A inſſe wistempy cżeladne, ktoreby śie yakoſzkolwie stocziły, maią bycz według przewinienia od starſſich karane [...]. Wſſakże taczi oſobliwie maią bycz karani, ktorzi więcey strawicz chczą niſz wiſłuſzicz mogą. ListRzeź w. 41;
OpecŻywSandP ktv;
WróbŻołtGlab Av;
bo káżdy táki národ oſobliwie ieſt vbłogoſláwion RejPs 167;
ćo [!] mię záwżdy oſobliwie ćieſſy wewſſech vćiſkoch mych RejPs 179,
37v,
71,
72,
76v,
84v (
16);
RejKup q3;
HistAl G4v;
HistAlHUng A3;
O ktoryi literze [o „i” krótkim] oſobliwie pamiętáimy/ że gdy śię trafi wſłowie napiſaná/ niemábyć ſama przes śię wymáwiána ale zdrugą bliſką literą MurzOrt Bv;
GliczKsiąż P5;
LubPs S2;
WSzytki krzywdy álbo wyſtępki/ [...] oſobliwie záſtępowánia ná drogách/ náiechánia ná dom/ gwałtty [!] Pánieńſkie/ Burgrábiá ſądźi GroicPorz i4v;
KrowObr Bv;
ARion ſławny gędzyec [...] Pocżął gąść oſobliwie/ á Delphin przypłynął RejZwierz 119;
Thá groźbá oſobliwie ſię śćiąga ná Aſsyryány głowne nieprzyiaćioły ludu Bożego. BibRadz I 366b marg,
*2v,
I 2a marg,
411a marg;
BielKron 332;
GrzegRóżn A3;
A [młodzieńcy] wielce (iżebych oſobliwiey rzekł) od tych grzechow powćiągani mayą być/ wkore [!] ye łatwie s przyrodzenia láta przywodzą KwiatKsiąż C4,
F2v;
Circius [...] Wiátr gwałtowny który oſobliwie we Fránciey w Delphinatu wieye. Mącz 54c;
Trahit sua quenque voluptas, Káżdego ſwa roskoſz vwodźi/ ma káżdy w czym ſie oſobliwie kocha. Mącz [460]c,
36d [2 r.],
97d,
268a;
SienLek 23v,
104,
115,
141v,
192;
W koſciele Sálomonowym to wiemy iż Oliwę lali do lamp ktore ſtały ná ſwiecżnikoch/ á oſobliwie roſkázuie Pan áby tá oliwá wycżyſciona á chędoga byłá. RejAp 90v;
GórnDworz C4;
HistRzym 31v;
ZAwżdy miedzy inemi wſzyſtkimi cnothámi pokorna myſl á vniżone ſerce/ temu Pánu náſzemu/ naoſobliwiey ſie podobáło. RejPos 199,
42v,
43,
43v,
48,
145,
171,
333v;
Nád to o żywoćie prawdźiwym ták też oſobliwie Páweł nápiſał do Koloſenſow. GrzegŚm 10,
2,
10,
12,
18,
19,
31,
53 [2 r.];
KuczbKat 1,
9 [2 r.],
15,
30,
40 [2 r.] (
27);
RejZwierc 62v;
WujJud 54,
156,
178v,
182,
197v;
RejPosRozpr c2;
A ieſt thych znákow cżterzy/ Náuká Apoſtolſka/ Społecżność/ Lamánie chlebá/ y Modlitwá. Abowiem w tych oſobliwie ſie poćwicża prawdziwy Koſcioł RejPosWstaw [1432];
BudNT Hh6v;
KarnNap F3,
F4v;
Kogoż tedy inſzego pocżątkiem y Miſtrzem mieć możemy [...]/ iedno tego [...]/ ktory nas oſobliwie miłuie ModrzBaz 68;
áby miał v żony nocowáć/ ktorą oſobliwie piękną miał. ModrzBaz 113v;
Bo Márek S. y Lukaſz S. ſami áni widżieli Páná náſzego/ o ktorym piſzą: áni słucháli słowá z vſt iego [...]: ále oſobliwie Lukaſz S. wyznawá iſz to piſze cżego ſam niewidział áni słyſzał z vſt Chryſtuſowych SkarŻyw 364,
269,
440,
470;
StryjKron kt,
86,
627;
CzechEp 182;
Piſarz liſtu do Zydow/ w 10 rozdźia. oſobliwie zacność/ y wolność Chriſtyáńſką opiſuie NiemObr 84,
49,
54,
79,
128;
ReszPrz 90,
95,
105;
ReszHoz 130,
131;
ReszList 177,
187;
Neptune/ nie burz morzá: beſpiecznie okręty Niech po nim płyną/ w ten dźień oſobliwie święty/ Którégo ſye ták piękna dźiéwká vrodźiłá PudłFr 67,
71;
ActReg 14;
Calep 84b,
353a,
540b,
543a,
630a,
830b;
Phil D3;
Przeſtrogi y poćiechy/ dla tych oſobliwie położone/ ktorzy cżęſto naświętſzego Sákrámentu Ciáłá y Krwie Páńſkiey vżywáią. LatHar 244,
14,
50,
77,
188,
191 (
16);
WujNT przedm 2,
25,
s. 136,
186,
300 (
13);
WysKaz 5,
44;
SarnStat 884,
907,
908,
929,
950,
952,
1127;
PowodPr 12,
41,
54,
58,
70,
75 marg.
W formułach grzecznościowych (5): Vrodzónemu Pánu Stániſłáwowi Miłoſzewſkiemu/ Lowczemu Bełzkiemu/ etcaet. Pánu y Przyiaćielowi oſobliwie Láſkáwemu/ Stániſław Grzepſki Zdrowia y wſzytkiégo dobrá od Páná Bogá winſzuie. GrzepGeom A3, B3; RejZwierc 182, 254v; Iego Mośći memu oſobliwie Miłośćiwemu Pánu Pánu STANISLAWOWI SIERAKOWSKIEMV z Boguſłáwic/ Káſtelanowi Ledzkiemu/ Przedeckiemu/ Kłodáwſkiemu etc. etc. Stárośćie. RybGęśli A2.
Połączenia: »a osobliwie« (110): FalZioł +5, II 1; LibLeg 11/33v; GliczKsiąż A2; Nápominánie ku dzięk cżynieniu pánu zá poſpolite dobrodzyeyſtwá yego/ á oſobliwie zá zwyerzchowny porządek LubPs aa3 marg, 05, X3, Z; GroicPorz A4v, d3v, 12v; BibRadz *5v, I 1, 218v; Alfonſus Hiſzpáńſki krol/ w Rycerſkich rzecżach (á oſobliwie w gwiazdárſkich náukach) thák ná wodzye iáko ná zyemi był biegły. BielKron 184, 330v; Dircaeus, Co z Beociey á oſobliwie co z Thebów yeſt. Mącz 89d, 91b; BiałKat 148v; GrzegŚm 30; KuczbKat 425; WujJud 16v, 98v, 182; Przeto tákowégo pićia/ vżywáć ſye godźi/ [...] kiedy krwáwnicé [...] ábo ſye zátkáią/ álbo názbyt ćieką/ á oſobliwie kiedy przez pendent/ wnętrzné plugaſtwo zgniło ćiecze. Oczko 22v; SkarŻyw 194, 332, 388, 458, 573; ZapKościer 1582/32v; CzechEpPOrz *4v; Co bacżąc niektorzy/ á oſobliwie dźiśieyſzy wykrętácże/ wolą przywiley Piotrow/ ná Papieſkiey oſobie záwieśić. NiemObr 54, 6, 9, 35, 41, 43 (27); ReszPrz 45, 76, 82, 86; ReszHoz 140; ReszList 147, 185; KochWrJan 18; Mephitis – Błoto ſmierdzące, a oſsobliwie od ſiarki. Calep 654a; Kmieć káżdy/ á oſobliwie Dźieśiątnicy/ powinni Páná przeſtrzedz/ kędy ſzkodę Pan ćierpi GostGosp 38, 24; LatHar 39, 130, 135, 233, 325 [2 r.] (10); WujNT przedm 9, s. 50, 120, 193, 354 (14); WysKaz 36, 39; JanNKar Bv, Cv; Co z wiela Státutów może ſie pokázáć: á oſobliwie roku 1520. w Bydgoſczéy vczynionégo SarnStat *7, 390, 404, 1075, 1077, 1111 [2 r.]; PowodPr 67; SkarKaz )(3v; VotSzl C4v, D2, D3.
»ale osobliwie« (12): Iż wſzytko piſmo może być názwáne obiáwieniem ále oſobliwie to/ gdzie álbo ſie iáwnie vkazał Bog miłoſnikom ſwoim [...]/ álbo o ſobie iáwnie mowi. SarnUzn C4v; SkarJedn 97; O byśmy táką wiárę ácż záwżdy/ ále oſobliwie przy ołtarzu mieli SkarŻyw 28, 26; NiemObr 159, 162, 167; LatHar 475; WujNT 526, 832; PowodPr 18; SkarKaz 606b.
»zwłaszcza osobliwie« (2): Quem ego singulariter in praetura mea dilexissem, Któregom ya zwłaſzczá oſobliwie w moyim vrzędźie miłowáć miał. Mącz 395b; GostGosp 40.
Wyrażenie: »osobliwiej dziwny« (1): A przeto tak pyſſe onyey [Matce Boskiej] Szwyąty Anselmus doctor o nyeuyaſto dzywno oſoblyua a oſoblyuyey dzywna PatKaz III 92.
Szeregi: »naprzod i osobliwie« (
1):
[msza św.] należy oſobliwie ná tych trzech rzecżách [...] ná poświącániu/ ofiárowániu y vżywániu/ á naprzod y oſobliwie ná poświącániu LatHar 77.
»osobliwie i pirwej« (1): Acz ná wſzytkich fundowány kośćioł/ iáko mowi Apoſtoł y w obiáwieniu Ian ś. ále oſobliwie y pirwey ná Pietrze iáko ná głowie y pierwſzym vrzędniku SkarKaz 606b.
»wielce a osobliwie« (1): á Pawłá S. piſanie y liſty prawie iego żywotem y kochánim były: wielce ſię á oſobliwie w nich kochał. SkarŻyw 87.
4.
Osobno, oddzielnie;
singulariter BartBydg, Calep, JanStat, JanPrzyw, Cn; privatim Mącz, PolAnt, Calep; singillatim, singulatim BartBydg, Mącz; speciatim Mącz, Calep; peculiariter Modrz, Cn; unice Calep, Cn; seorsum, separate Mącz (50):
MIloſciwy pán Iezus/ wierny buog ij cżlowiek ijſty wezwál vcżenniki ſwé oſobliwie na górę Tábor/ nie daleko Nazaret OpecŻyw 41v;
BartBydg 144b;
GlabGad M;
gdźye pan Kryſtus zgrái nyektore rzeczy pod przykryćim powyádał/ á oſobliwye ye ſámym ápoſtołom wykłádał. KromRozm II g3v,
d3v;
KrowObr 164;
OrzRozm P2v;
Monachus, Latine solitarius, Oſobliwy/ ten który oſobliwie mieſzka Mnich. Mącz 230c;
Privatim, Oſobliwie/ ná ſwey właſzcziznie. Mącz 322d,
144b,
280d,
322d,
383d,
392a (
10);
Piąthe záczniemy o tych przégodach [!]/ kthore ſye nie imuią oſobliwie iednego mieſtcá/ ále álbo wſzyſtko ćiáło pſuią/ álbo ſye y tego y owégo członku chfatáią. SienLek 124;
SienLekAndr a2v;
wyſzło wſzyſtko Miáſto Tyrſkie przećiw niemu/ pánny oſobliwie/ pánie oſobliwie/ á mężowie oſobliwie. HistRzym 27,
36,
99v,
105v;
Bo nie mamy wierzyc/ iżby oſobliwie każdą ſtucżkę Chlebową/ właſną Formą pewnych ſłow Pan poświącał KuczbKat 175;
A trzebá pilnie námáwiáć y vpominác Chrześcijány/ áby zá káżdy oſobliwie grzech śmiertelny wielką ſkruchę y żałość mieli, (marg) Zá káżdj grzech oſobno mamy żáłowáć. (–) KuczbKat 205,
365;
Priuatim, adverbium, cui opponitur Publicé – Oſſobliwię. Calep 849b,
982b,
996a,
1137b;
GostGosp 124;
Iż którékolwiek rzeczy oſobliwie w przywileiu/ álbo w zapiśie będą dotknioné/ té máią bydź dźierżáné SarnStat 51;
przez tenże ſąd Ziemſki zezwawſzy káżdégo zoſobná/ y oſobliwie pytáiąc żeby drudzy nie ſłucháli SarnStat 1170;
[ięłá Márcebillá do Florencá mowić: Ach ochłodo ſercá mego/ rácżyſz zemną iść oſobliwie do namiotu mego/ ábych ſie z tobą nieco námowić mogłá HistOtton 86].
W przeciwstawieniach: »osobliwie ... pospolicie (2), [jawnie], w kupie, miedzy mnostwem ludzi, społecznie« (5): MurzNT 58v; Prokuratorá może kto vſtáwić ták we wſzytkich ſwoich ſpráwách poſpolićie/ iáko theż w iedney oſobliwie. GroicPorz e2; ModrzBaz 128v; SkarŻyw 206; że ći ktorży v was z prżodku ſtánowili práwá/ nie pátrżyli na to/ iż tu oſobliwie/ á nie w kupie ludzie mieſzkáią GórnRozm K3v; [i ci którzy ſą radami/ [...] téſz i ci którzy wolą pańſką s ſłowa bożego powiedaią/ mogą i maią ſamych śiebie zapamiętawſzy/ ná przód vpominać oſobliwie/ potęm ieſli trzeba i iawnie MurzNT 76v (Linde)].
Szeregi: »doma osobliwie« (
1):
tym ſpoſobem też s karánim á z bićiem rodzicy nye máyą ná kożdym mieyſcu wylátáć/ ále domá oſobliwye/ gdzyeby nikt áni widzyeć áni ſlyſſeć mogł. GliczKsiąż G4v.
»osobliwie każdy z osobna i wszyscy wobec (a. wespołek, a. spolnie wszyscy)« = singulariter singuli et universaliter universi SarnStat; singulariter singuli et generaliter universi JanPrzyw [szyk 3:1] (4): MY pánowie Duchowni y Swietcy/ Przełożeni/ Grábiowie/ Rycérztwo/ Szláchtá/ Miáſtá/ y wſzyſtká Communitas króleſtwá Polſkiégo/ oſobliwie káżdy zoſobná/ y ſpólnie wſzyſcy iednym vmyſłem/ iedną wolą/ wiádomośćią/ [...] wſzyſcy iednoſtáynie oznáymuiemy SarnStat 219, 116, 887, 999.
»osobliwie w komorce swej« (1): Sam S. Nicetá vpominánim y ſpolnym do wſzytkich/ y oſobliwie wkomorce ſwey oſobnym rozmawiánim/ boiázń Bożą y doſkonáłe cnoty w ſercá ich ſzcżepił/ polewał SkarŻyw 298.
»(i, tak) pospolicie (jako) i osobliwie« [szyk 2:1] (3): LibMal 1554/193; Et si ea quidam publice et privatim perverse abutuntur, Aczkolwiek yey niektórzi poſpolicie y oſobliwie zlie vżiwáyą. Mącz 322d; y proſzę ábyśćie pomniąc ná dobrodzieyſtwá ták poſpolićie iáko y oſobliwie [communiter et privatim] wam podáne/ káżdy z was przećiw mnie y ſynowi memu życżność záchował. BudBib 2.Mach 9/26.
»osobliwie okrom zgromadzenia ludu« (1): iáko o Páwle piſmo powieda/ że od niego Titus, y Timotheus y Lukaſz Antyocheńſki/ oſobliwie okrom zgromádzenia ludu [peculiariter extra coetus hominum] ćwicżeni byli ModrzBaz 128v.