« Poprzednie hasło: PODCHWYCONY | Następne hasło: PODCHWYTAĆ » |
PODCHWYTACZ (3) sb m
podchwytacz (3), [podfytacz].
o oraz a jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | podchwytacz | podchwytacze |
G | podchwytacz(o)w | |
A | podfytacze |
sg N podchwytacz (3). ◊ [pl N podchwytacze. ◊ G podchwytacz(o)w. ◊ A podfytacze.]
Sł stp brak, Cn w innym znaczeniu, Linde także XVII w.
Znaczenia
1. Ten, kto trzyma za coś od spodu; tłumaczenie etymologii imienia Jakub (1): Vrodziło ſie pirwſze dzyecię [...]/ imię iego było Ezau/ drugie wnet zá nim wyſzło trzymáiąc zá piętę pirwſzego/ dano iemu imię Iakob/ to ieſt piętá albo podchwytácż. BielKron 14.
2. Ten, kto pragnie coś zdobyć (1): Captator, Podchwytácz. Ut Captator aurae popularis, Pilnuyąci á łakomy ná chwałę lucką. Mącz 35c.
3. Ten, kto stosuje podstępy, zasadzki (1): Insidiator – Podchwitacz, chitrek. Calep 542b.
4. [Ten, kto stara się kogoś przyłapać na czymś złym: GrodzCzyś I )(2; Ná wykrętną mowę y chytre pytánie/ nie záwżdy trzebá odpowiádáć directè: dla podchwytácżow. PlutBBud D2 (Linde).
Szereg: »podfytacz abo spiegierz«: Potem podſtrzegaiąc go [doktorowie Jezusa] poſłali knięmu zdráicie (marg) podfytacze abo ſpiegierze (–) [iusidiatores] [...]/ aby go wmowie podfycili [ut caperent eius sermonem (–) in sermone] MurzNT Luc 20/20.]
Synonimy: 1. chytrek, podstępca; 4. podstępnik.
AW