« Poprzednie hasło: POGORZAŁY | Następne hasło: POGORZEĆ » |
POGORZE (3) sb n
Teksty nie oznaczają ó; pierwsze o prawdopodobnie jasne (tak w po-).
Fleksja
sg | |
---|---|
G | pogorzå |
A | pogorz(e) |
L | pogorzu |
sg [G pogorzå.] ◊ A pogorz(e) (2). ◊ L pogorzu (1).
Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI w.
Znaczenia
1. Wyżynny obszar, płaskowyż o rzeźbie pagórkowatej; montana PolAnt, Vulg (2): BudNT Luc 1/35[39]; A wſtawſzy Mária w onych dniách/ poſzłá w gorną kráinę (marg) ná pogorze. G. (–) z kwápienim do miáſtá Iudſkiego. WujNT Luc 1/39; [WujPosŚw 1584 270 (Linde)].
[Zestawienie w funkcji n-loc: »Pogorze Żydowskie« = Wyżyna Judzka: po wszem pogorzu żidowskym rozslawiały sie wszytky ty slowa. SandMalEwan 22.]
[Szereg: »nizina albo też pogorze«: Przeto kto wybiera mieśce ku mieſzkániu/ ma obácżyć ſpoſob oney kráiny/ álbo też miáſtá/ iákie tám ieſt położenie niźiny álbo też pogorza/ tákież otworzenia y záſtąpienia od gor okolicżnych. Cresc 1571 17 (Linde).]
a. [Wyżynny charakter położenia terenu:
Szereg: »pogorze i też padole«: mieścá á pláce rozne bywáią w ſwych ſpoſobiech z ſtrony pogorza iteż padola ich/ tákież z ſtrony ſpráwnośći źiemie Cresc 1571 14.]
2. Równinne obniżenie terenu między górskimi masywami (1):
Wyrażenie: bibl. »pogorze Liwana« = górska dolina oddzielająca Liban i Antyliban (1): Záś ći (ſą) krolowie (tey) ziemie/ ktore pobił Iehoſzua y ſynowie Izráelowi po tey ſtronie Iordaná ku zachodu/ ná pogorzu Liwaná [in campo Lebanon] áſz do gory Cháláka BudBib Ios 12/7.
Synonimy: 2. dolina, padole, padoł.
MP