[zaloguj się]
[pdf]

POJMOWANIE (7) sb n

pojmowanie (5), poimowanie (2); pojmowanie BartBydg (2), GliczKsiąż, ModrzBaz, SarnStat; poimowanie Leop, GórnRozm.

Pierwsze o pochylone, drugie o oraz a jasne (w tym w a 1 r. błędne znakowanie); e z tekstów nie oznaczających é.

Fleksja
sg
N pójmowani(e)
G pójmowaniå
A póimowani(e)
L pójmowaniu

sg N pójmowani(e) (2). ◊ G pójmowaniå (2). ◊ A póimowani(e) (1). ◊ L pójmowaniu (2).

Sł stp: pojmowanie, Cn: pojmowanie, Linde bez cytatu s.v. pojąć.

1. Pozbawianie wolności [kogo (G)] (1):
Szereg: »poimowanie i mordowanie« (1): Opiſuie w they Kápitule okruthne poimowanie y mordowánie narodu żydowſkiego/ po wſſyſtkim krołeſtwie [!] Egiptſkim. Leop 3.Mach 4 arg.
2. Poślubianie, zawieranie małżeństwa; matrimonium, contractus matrimonii BartBydg (5): Matrimonium, contractus matrimonii, poymovanye BartBydg 87b, 35b.
Wyrażenie: »pojmowanie we krwi« = zawieranie małżeństw między krewnymi (1): A co ſię poimowánia we krwi tyczę [!]/ [...] odſyła źiemſki vrżąd do práwá duchownego. GórnRozm Dv.
a. O mężczyźnie: żenienie się [kogo (G)] (2):
Wyrażenie: »pojmowanie żon« (2): GliczKsiąż B6v; A wſzákoż oycowie święći ſtáry kośćiół, áby ſie ludźie nie domyśláli ważyć in primo et ſecundo gradu póymowánia żón, tedy zákazáli y in tertio y in quarto. SarnStat 1273.
3. Uczenie się [czego] (1):
Wyrażenie: »pojmowanie nauk« (1): Pewnać rzecż ieſt/ żeć przyrodzenie w káżdey rzecży przodek ma/ y okrom niego nic śię cżłowiekowi niepowiedźie/ áni w poymowániu náuk [nec in disciplinis percipiendis]/ áni też w doſtępowániu męſtwá ModrzBaz 8v.

Synonimy: 2. ożenienie, poślubienie; 3. uczenie się.

Cf POJMOWAĆ

SBu