| « Poprzednie hasło: PONTAŁOWY | Następne hasło: PONTYFIKAŁ » |
PONTYFEKS (7) sb m
y (6), i (1); zawsze x.
Teksty nie oznaczają ó oraz é.
Fleksja
| sg | |
|---|---|
| N | pontyfeks |
| I | pontyfeks(e)m |
| inne | sg G a. A - pontyfeksa |
sg N pontyfeks (1). ◊ G a. A pontyfeksa (1). ◊ I pontyfeks(e)m (5).
Sł stp, Cn, Linde brak.
Znaczenia
Najwyższy kapłan; tytuł nadawany papieżowi [Pontifex – najwyższy kapłan, biskup; summus pontifex – papież Mącz 312a; – papież, biskup Calep; pontifex maximus, Romanus – papież Murm; biskup – pontifex, Romanus pontifex – papież Cn] (7): za Kazimierza iaka trud nosc [!] byla gdy też Pontifex dał był inszego Biskupa niz Krol. ActReg 8; [Przecz wżdy, o katolicy, tak długo mieszkacie Uderzyć na kacerze, przecz sie obawiacie? [...] Ja będę kredencował, wziąwſzy krucyfiksa, Mając na to indulty swego pontyfiksa. Apolog 80].
Wyrażenia: »najwyższy pontyfeks« (1): Pápieżá iáko głowy y páſterzá powſzechnego/ żaden ſtrofowáć nie może/ iáko ſanctiſsimum, ſcilicet. Naświętſzego mowię/ y naywyżſzego Pontyfexá. CzechEp 386.
»naświętszy pontyfeks« (1): CzechEp 386 cf »najwyższy pontyfeks«.
Szereg: »pontyfeks albo nawyższy (a. naprzednieyszy) biskup« (5): Papież ſie Pontyfexem álbo Biskupem nawyſſſzym cżyni. KrowObr 16v, 16v żp, 17v żp, 18v żp, Tt2.
DDJ