« Poprzednie hasło: ROZWALON | Następne hasło: ROZWARCIE » |
ROZWALONY (20) part praet pass pf
Pierwsze o oraz a jasne; w formach złożonych -on-; forma niezłożona z tekstu nieoznaczającego ó.
sg | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
m | N | rozwal(o)n, rozwalony | f | N | rozwalonå | n | N | rozwalon(e) |
G | rozwalon(e)go | G | G | rozwalon(e)go | ||||
A | rozwalony | A | A | |||||
I | rozwalonym | I | I |
pl | ||
---|---|---|
N | subst | rozwalon(e) |
G | rozwalonych | |
L | rozwalonych |
sg m N rozwal(o)n (4), rozwalony (3); ~ (praed) -(o)n (4), -ony (2); -ony RejAp; -(o)n : -ony WujNT (4:1). ◊ G rozwalon(e)go (2). ◊ A rozwalony (1). ◊ I rozwalonym (1). ◊ f N rozwalonå (2). ◊ n N rozwalon(e) (3). ◊ G rozwalon(e)go (1). ◊ pl N subst rozwalon(e) (1). ◊ G rozwalonych (1). ◊ L rozwalonych (1).
Składnia dopełnienia sprawcy: rozwalony kim (1).
Sł stp s.v. rozwalić, Cn brak, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) – XVII(XVIII) – XVIII w. s.v. rozwalić.
rozwalony czym (1): To ſą Adamantinae Turres, o ktorych Poetae fabulantur, kthore żadnymi śiłámi/ żadnym Iowiſzowym piorunem rozwálone być nie mogą. Phil B3.
W charakterystycznych połączeniach: rozwalone(-y, -a) domowstwo (2), miasto (2), mur, ołtarz, wieża (turris) (3).
rozwalony czym (1): A też ieſt on grunt á on kámień węgielny/ ná ktorym ieſt ten prawdziwy Koſcioł iego fundowány/ [...] ále nie ten ktory ieſt z nieprawdy á z wymyſłow ludzkich zlepiony/ z opoki á s piaſku/ ktory ledá wiátrem zákołyſány y rozwálony być może. RejAp 67v.
W przeciwstawieniach: »rozwalony ... budować, zbudowany« (2): Acżeś ieſt Pánu miła [córko syjońska]/ świátuś ieſt niewdzięcżna/ wſzákżeć ſię iuż przybliżáią/ ktorzy ćię budowáć máią/ boć Pan wie iákoś rozwálona ArtKanc K11; WujNT Ioann 2 arg.
W porównaniu (1): A rozwálona będzieſz [Jerozolimo] im [Babilonem] iáko źdźbło á oni tobie iáko ogień: y pożrą ćie y miáſtá twoie Leop 4.Esdr 15/61.
Synonimy: 1. poborzony, rozbity; 2. pokruszony.
Cf ROZWALIĆ, ROZWALIĆ SIĘ
RS, ALKa