[zaloguj się]
[pdf]

POTWIERDZAJĄCY (30) part praes act

potwierdzający (27), potwirdzający (2), poćwierdzający (1); poćwierdzający SkarJedn; potwierdzający : potwirdzający FalZioł (25:1).

potwierdzający (29), potwirdzając (1) Mącz.

o oraz a jasne, e pochylone.

sg m N potwiérdzający (2). ◊ f N potwiérdzając(a) (1). ◊ A potwiérdzającą (18). ◊ I poćwiérdzającą (1). ◊ n N potwiérdzając(e) (3). ◊ m a. n N potwirdzając (1). ◊ pl N subst potwiérdzając(e) (3). ◊ L potwiérdzających (1).

Sł stp: potwirdzający s.v. potwierdzać, Cn: potwierdzający, w innym znaczeniu s.v. twierdzący co, Linde bez cytatu s.v. potwierdzić.

1. Wzmacniający, czyniący silniejszym (27):
a. O człowieku oraz częściach i funkcjach organizmu ludzkiego: czyniący zdrowszym, bardziej sprawnym, dodający sił; leczący (26): Druga rzecż potwierdzajączą [!]. Wezmi oleyku rożanego oſḿ łotow/ żywicze ſoſnowey ſzeſć łotow woſku cżterzy łoty/ [...] vcżyńże plaſtr FalZioł V 102v.

potwierdzający co (7): A ieſt to naſienie [grzybieniowe] potwierdzaiące ſercze FalZioł I 92b; Trzeci rozdział o rzeczach korzennych potwierdzaiączych rozmagithe członki. FalZioł III 6b, I 2a, III [9]c, 13d, V 96. Cf potwierdzający co czym.

potwierdzający co czym (1): Cynamon ma mocz pothwierdzaiączą mozg ſwoią korzennoſcią FalZioł III 6c.

W połączeniach szeregowych [zawsze w wyrażeniu: »moc potwierdzająca«] (5): á [miodunka] ma mocz potwierdzaiączą/ thrawiączą/ roſpądzaiączą/ yteż ocieraiączą FalZioł I 79d; [mastyka] Ieſt gumi iakoby żywycza ziednego drzewka płynącza, [...] Ma mocz potwierdzaiącą ſcielaiącą/ zraſzczaiączą, y też zaciſkaiączą. FalZioł III 27c, I 81d, 100c, III 16c.

W charakterystycznych połączeniach: potwierdzający mozg, piersi, rozmaite (niektore) członki (2), serce, żołądek (2).

Wyrażenia: »lekarstwo potwierdzające« (2): Confortatiua/ lekarzſtwo potwierdzaiącze. [...] Naprzod wezmi wina, rożey cżirwoney/ piołynu/ mchu dębowego garzſć vwarz w tym winie [...] á przykładay thych rzecży na ranę. FalZioł V 102v, V 102v.

»moc potwierdzająca« (20): [Zielony mlecz] ma mocz popądzaiączą vryny y potwierdzaiączą/ Iteż ochładzaiączą FalZioł I 42d; Athak Marzana więcſza ma moc potwierdzaiączą dla ſwey cirpnoſci FalZioł I 121a; Też ma [korzeń gorczyczny] mocz potwierdzaiączą/ trawiączą flegmę mozgową gdy gi kto będzie żwał FalZioł I 124d, I 23d, 83c, 123d, III 6c, [9]c (13). Cf W połączeniach szeregowych.

Szereg: »potwierdzający albo posilający« (1): Confortatiua. Rzeczy potwierdzaiącze/ albo poſilaiącze. FalZioł V 96.
b. O uczuciach i przekonaniach religijnych: umacniający w przekonaniu o prawdziwości wiary [kogo] (1): Boby bez niey [mocy biskupa rzymskiego] kośćioł [...] bez rządu/ bez iednośći zoſtał. gdyby kto ná Piotrá S. przywileie wſtąpić niemiał/ ktoryby opoką był wyznánia wiáry wſzytkiemu kośćiołowi/ poćwierdzáiącą bráćią. SkarJedn 102.
2. Zatwierdzający, nadający moc obowiązującą (w tym – prawną), sankcjonujący, przedłużający ważność czegoś [co] (2): Tu ſobie przełoż. [...] Wſzyſtek dwor niebieſki/ dekret Páńſki ſurowy y ſtráſzliwy/ zgodnie y ochotnie potwierdzáiący. LatHar 669; Przywiléy Królá Zygmuntá piérwſzégo, potwiérdzáiący wſzytkich przeſzłych Królów vſtáwy SarnStat 940.
3. Wykazujący prawdziwość czegoś lub słuszność czegoś (1): Dilemma, Argumentum utrinque vincens et confessionem exprimens, Argumentum Potwirdzánie á wywód którey rzeczy ná obie ſtronie (tam significat affirmativam quam negativam) mocnié potwirdzáyąc. Mącz 89b.

Synonimy: 1. pomagający, posilający, umocniający, wspomagający, wzmagający; 2. poświadczający.

Cf POTWIERDZAĆ

MFr