« Poprzednie hasło: POZABIJAĆ | Następne hasło: POZABIJANY » |
POZABIJAĆ SIĘ (5) vb pf
sie (3), się (2).
o prawdopodobnie jasne (tak w po-); oba a jasne.
Fleksja
inf | pozabijać się |
---|
praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
3 | m | m pers | pozabijali się | |
f | m an | pozabijali się | ||
n | pozabijało się | subst | pozabijały się |
con praet | ||
---|---|---|
pl | ||
3 | m pers | by się byli pozabijali |
inf pozabijać się (1). ◊ fut 3 sg pozabijå się (1). ◊ praet 3 sg n pozabijało się (1). ◊ 3 pl [m pers pozabijali się]. m an pozabijali się (1) [cum N pl: psi]. subst pozabijały się (1). ◊ [con praet 3 pl m pers by się byli pozabijali.]
Sł stp, Cn, Linde brak.
Znaczenia
- 1. Stracić życie (o wielu) (1)
- 2. Pozbawić się życia (o wielu)
(4)
- a. W funkcji zwrotnej: Popełnić samobójstwo (3)
- b. W funkcji wzajemnej (1)
1. Stracić życie (o wielu) (1): á cżáſu iednego/ będąc krol Edmundus włowiech: bieżał zá ieleniem ná ſkáłę/ ná ktorey ieleń nádbieżawſzy [...]/ ſpadł y rozbił ſię ná máłe cżęśći: pśi ſię tákże pozábijáli SkarŻyw 508.
2. Pozbawić się życia (o wielu) (4):
a. W funkcji zwrotnej: Popełnić samobójstwo (3): Ottho Sylwius[...] Miał lat XXXVII. Pánował mieſięcy trzy. Słudzy go ták żáłowáli iż ſie ich wiele pozábijáło. BielKron 145v.
pozabijać się dla kogo (1): [Tatarowie] Chámá wielkiego Ceſarzá zá świętego máią/ cżćią y wielbią/ kiedy vmrze wiele ſie ich pozábiia dla niego BielKron 296v.
Fraza: »pozabijali się sami« (1): GórnDworz Z6; [nie więcey był wyſtąpił [Marek Kato] przećiwko Iuliuſowi Ceſárzowi/ niżli oni drudzy/ ktorzy ſię temuż to Ceſárzowi w Africe poddáli/ á wżdyby było podobno tám tym drugim zá złe miano/ by ſię byli pozábijáli ſami CiceroKosz 59].
b. W funkcji wzajemnej (1):
Fraza: »pozabijali się sami (spolnie)« [szyk zmienny] (1): Gdy Ierpátę miáſto Zydowſkie w Gálileiey wźięli Rzymiánie/ Iozeph ktory tám był ſtároſtą/ z żołnierzmi ſwemi w iedney ſię iáſkini zámknął/ y widząc iż vyść nie mogli: pozábijáć ſię żołnierze ſámi ſpolnie chćieli. SkarKaz 382b; [Toż też cżytamy o Ikáſcie [lege: Iokaście] [...]/ kthorey gdy dwa ſynacżkowie ſámi ſie pozábijáli [...] w tákową żáłość przyſzłá niehámowną/ iże też ſámá ſiebie przekłołá y zámordowáłá. GilPos 211].
Synonimy: 2. pomordować się, porazić się, potłuc się.
Formacje współrdzenne cf BIĆ.
JR