« Poprzednie hasło: [PROLONGACYJA] | Następne hasło: PROMIENIĆ » |
PROM (15) sb m
prom (9), prum (5), pram (1), [prym]; prom Murm, BartBydg (2), Mącz, RybGęśli prum KochFr, Calep (3); prom : prum : pram BielKron (1:1), KlonFlis (3:–:1).
o oraz a pochylone.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | próm | prómy |
G | prumu | prumów |
A | pråmy | |
I | próm(e)m | |
L | prumie |
sg N próm (6). ◊ G prumu (1). ◊ I próm(e)m (1). ◊ [L prumie.] ◊pl N prómy (5). ◊ G prumów (1). ◊ A pråmy (1).
Sł stp: prom, Cn: prum, Linde XVI (trzy z niżej notowanych przykładów): prom, pram, prum; XVII – XVIII w.: prom.
Znaczenia
Duża plaska łódź, służąca do przeprawy przez rzekę; ponto Murm, BartBydg, Calep, Cn; navis Murm, BartBydg; hippago, hippagum (hypagum) Calep, Cn; liburnus BartBydg; epibadis Mącz (15): Murm 28; BartBydg 82, 119; ále iż ieſzcże były promy z Budzyniá nie przyſzły/ ktoreby wieźli namioty krolewſkie [...]/ przeto Krol w miáſtecżku w domu Biſkupim ſtánął. BielKron 306v, 465v; Bo krom wioſeł/ krom prumów iuż dźiś ſuchą nogą Twóy [Wisło] grzbiet nievieżdżony wſzyſcy deptáć mogą. KochFr 88; Pontones – Prum, przewoz. Calep 821a, 483a, 494a; PRomem po zbożopłáwney ſztyruiąc Wiśle/ A k dąbrowie powożne kieruiąc dyśle/ [...] rzekłem ſam w ſobie. RybGęśli D2; Ale iż trzebá ná prętkiey podwodźie/ Y wozy z końmi prowádźić po wodźie/ Więc ná to chłopſki wynalazek mamy/ Szerokie Pramy. KlonFlis C3v, C3v [3 r.]; [Otwin(?)Erot 76; ArtNom M5; Volck Ttt2v].
Szereg: »łodzi albo promy« [szyk zmienny] (1): Epibades, Lodźi álbo prómy ná których ludzie y tám y ſám przes rzekę przewożą. Mącz 106b; [iż ten Broszk Englik ma zbudować dom dobry, także prymy albo łodzie, ile by ich było potrzeba LustrMalb II 18].
a. [Łódź Charona: Tám ja pójdę w kráje ony Szukáć mojéj drogiéj żony, Tám będę śpiéwáć płáczliwie I nárzékáć żáłobliwie. Zasię [lege: Że się?] wzruszy płáczem moim Srogi Cháron w prumie swoim A da mi oglądáać moję Żonę wziąwszy mię w łódź swoję. ZbylLamenty 58.]
MPi