[zaloguj się]
[pdf]

1. RUMOWAĆ (3) vb impf

o oraz a jasne.

Fleksja
inf rumować
indicativus
praes
sg pl
1 rumuję
3 rumuje rumują
fut
sg pl
3 m będzie rumowåł m pers będą rumować
conditionalis
sg
3 m by rumowåł

[inf rumować.] ◊ praes 1 sg rumuję (2). ◊ [3 sg rumuje. ◊ 3 pl rumują. ◊ fut 3 sg m będzie rumowåł. ◊ 3 pl m pers będą rumować. ◊ con 3 sg m by rumowåł.] ◊ part praes act rumując (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVII w.

Opróżniać, uprzątać (z niem. räumen); eruderare Mącz, Cn; expedire, submovere Cn (3):

[rumować co: Przekładał też p. Ungier rozumiejąc, że raczej wyspy te. które są przed młynem szpitalnym, które pp. szpitalni rumować powinni, wszytkim trzem młynom wadzić miały. OpisyPozn 1592 nr 19.

rumować komu: Nie chciał dobrowolnie tę budę ten to Wojciech znieść. [...] Gdy tak uporny był, panowie go naleźli być rebellis na przeciwko panom i pospolitemu człowiekowi, on się na pany świadczył, że mu rumują z dalekiego, gdyż mu sami to miejsce zapisali. KronMieszcz 25.]

[Przen:
Zwrot: »[komu czym] drogę rumować«: wam ſie niegodzi dać im drogi przez zagony ſwe [...] A ieſli mu więcz tego zbronicie/ ſzablą podobno będzie ſwoim drogę w Polſzcże rumował [tj. czynił swobodne przejście] OrzKsiąż A5v.]
a. Oczyszczać z kamieni, odgruzowywać (2): Erudero, Rumuyę wywożę. Mącz 360a.

rumować co (1): Elapido, Lapidibus purgo – Kamieu [!] rumuie. Calep 354a.

b. Grabić, łupić, pustoszyć; diripere, scrutari Vulg; egerere ex tectis hostium praedam Cn [co] (1): Miedzy wſzemi [tj. opłakującymi śmierć Kochanowskiego] nawięcey on ſię Sátyr śili/ Miedzy gminem rogátym naſmutniey ſam kwili: Co go náſzy Polacy polá roſkopuiąc Wygnáli z Sármácyey/ á láſy rumuiąc. KlonŻal B; [Niech będą przenieſieni chwieiący ſie ſynowie iego/ y niech żebrzą: á niech będą wyrzuceni z właśćiwych domow ſwych. Aby rumował lichwiarz wſſyſtkę máiętność iego: áby rozdárli obcy pracą iego. Leop Ps 108/11 (Linde)].
[Szeregi: »rumować a łupić«: Bo iáko ktho może wnić do domu mocarzowego/ y ſprzęty iego pobráć/ ieſli pierwey niezwiąże á nieſkrępuie onego mężá mocnego/ thedy więc dopiero dom iego rumuie á łupi [diripiet]? Leop Matth 12/29 (Linde).

»rumować a szperować«: A ták iutro o teyże godzinie poſlę ſlugi moie do ćiebie/ á będą rumowáć á ſſperowáć [scrutabuntur] dom twoy/ y dom ſlug twoich: á to wſſyſtko co ſie im podoba [...] pobiorą y wynioſą. Leop 3.Reg 20/6 (Linde).]

Synonimy: b. łupić, szperować.

Formacje współrdzenne: rumować się, odrumować, urumować; wyrumować, zarumować.

Cf RUMOWANIE

JR