[zaloguj się]
[pdf]

PRZEPROWADZIĆ (41) vb pf

e, o oraz a jasne.

Fleksja
inf przeprowadzić
praet
sg pl
1 m -m przeprowadził m pers
2 m przeprowadziłeś, -ś przeprowadził m pers
3 m przeprowadził m pers przeprowadzili
f przeprowadziła m an
imperativus
sg
2 przeprowådź, przeprowådz
conditionalis
pl
2 m pers byście przeprowadzili
3 m pers by przeprowadzili

inf przeprowadzić (7). ◊ fut 1 sg przeprowadzę (1). ◊ 3 sg przeprowadzi (4). ◊ praet 1 sg m -m przeprowadził (2). ◊ 2 sg m przeprowadziłeś, -ś przeprowadził (3). ◊ 3 sg m przeprowadził (13). f przeprowadziła (2). ◊ 3 pl m pers przeprowadzili (3). ◊ imp 2 sg przeprowådź (1) BielKron, przeprowådz (1) Mącz. ◊ con 2 pl m pers byście przeprowadzili (1). ◊ 3 pl m pers by przeprowadzili (3).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVII – XVIII w.

1. Pójść z kimś jako towarzysz, zwykle pomagając lub wskazując drogę, odprowadzić; ducere, reducere, transire facere PolAnt; deducere Vulg [kogo, co] (16): tamze go Zabytho yegosch woznycze ktorzi ſſye bili nayely yego wozi przeprowadzycz LibLeg 11/93; BudBib 2.Reg 19/40; A podobno pomieſzkam v was/ ábo też przeźimuię: ábyśćie wy mnie przeprowádźili/ kędykolwiek poydę. WujNT 1.Cor 16/6.

przeprowadzić przez co (2): A potym [anioł] wyſzedſzy przed dom prośił onego dobrego cżłowieká/ áby onemu ſynowi ſwemu kazał ie [podróżnych] przez wieś przeprowádzić RejZwierc 175; Ktorzy [ptacy] mu [królowi] y hárcerzow ſwoich pozycżyli/ Aby go przez te gory ſwe przeprowádźili. KmitaSpit C6v.

Przen (5): Mieyże ſię dobrze Fliśie y Sterniku/ Rotmánie/ Sżyprze/ y ty cżytelnik[u]. Dźiękuy mi chceſzli com ćię przeprowádźił/ Zycżliwieć rádźił. KlonFlis H5.
a) O Bogu (4):

przeprowadzić z czego (1): á iż cie [Bóg] chce beſpiecżnie przeprowádzić s tey błędney á bárzo omylney drogi/ iż beſpiecżnie á práwie tráfiſz do onego wiecżnego [...] domu ſwego. RejPos 184v.

przeprowadzić dokąd (2): hoynie będę náſycon z miłoſierdzya twego/ Kyedy nád ſobą pobacżę chwałę Páná mego/ Ktory mye ſam przeprowádzi do kroleſtwá ſwego. LubPs D4; SkarKaz 552a.

Zwrot: »przeprowadzić drogami prawdy« (1): y [Pan] náwroćił duſzę moię: przeprowádził mię drogámi prawdy prze imię ſwoie [deduxit me super semitas iustitiae Vulg Ps 22/3]. SkarJedn 401.
a. O Bogu opiekującym się wędrowcami, zwłaszcza w drodze do Ziemi Obiecanej [w tym: dokąd (5)] (6): Y ktoż mye wżdy przeprowádzi do myáſtá mocnego/ W kráiny Idumeyſkie do myeyſcá wdzyęcżnego/ Izali nye ty Boże náſz LubPs O5v, Y6v; BielKron 18; Potym Bog oſuſził morze cżerwone przed nimi/ y przeprowádził ie do gory Synáj BudBib Iudith 5/12, Bar 2/30.
Przen [do czego] (1): Ichże [męczenników] on głos ieſt: Przeſzliśmy przez ogień y przez wodę: y przeprowádziłeś nas do ochłodzenia. SkarŻyw 208.
2. Przenieść na inne miejsce pobytu a. mieszkania; traducere Miech, Mącz; transferre, transmigrare facere PolAnt [w tym: kogo (5)] (6): Traduc familiam omnem ad nos, Przewiedź/ Przeprowadz. Mącz 97a; Tám ſtárzec miedzy nimi [córkami] [...] Bárzo z wielkim doſtátkiem ták był náwſzem chowan [...]. Gdzye też iedno ſámego przeprowádzić máią/ Tu wſzędy onę ſkrzynię też zá nim dźwigáią. HistLan D3v.
a. Przesiedlić (4): ći ſą glowy oycow mieſzkáiących w Gewie/ ácz ie przeprowádzili do Mánácháthá. Y Náháman/ y Achy-iah/ y Gerá/ ten ie przeprowádził BudBib 1.Par 8/7.

przeprowadzić dokąd (2): Potim Augnſtus [!] Ceſarz chcąc okrutnoſć Szwabow vſkromić na lepſzim powietrzu, przeprowadził ie do ziemie Galliey MiechGlab 44; BudBib 1.Par 8/6.

α. O Bogu [dokąd] (1): Sżukayćie pokoiu miáſtu/ do ktoregom was przeprowádził BudBib Ier 29/7.
3. Przeprawić przez wodę; traducere Vulg; transferre, transire facere PolAnt [kogo] (15):

przeprowadzić przez co (3): Berzellái też Gáláádcżyk [...] przeprowádził Krolá przez Iordan/ gotow będąc y dáley zá rzekę ſnim iácháć. Leop 2.Reg 19/31; Ten ktory Amurátá wiodł do Grecyey wcżás go przez Heleſpont ze wſzytkim woyſkiem przeprowádził BielKron 240; CzechRozm 105v.

przeprowadzić za co (2): Tedy [Jakub] ie [żony i dzieci] wziął y przeprowádził zá rzekę przepráwił teſz cokolwiek miał. BudBib Gen 32/23, 2.Reg 19/41.

a. O Bogu (10): A pan lud ſwóy wybrány záiął/ iáko owce: Y przeprowádźił w cále KochPs 118, 115.

przeprowadzić przez co (4): BibRadz Sap 10/18; Który w pół práwie morze rozdźielił czérwoné [...]. Y przeprowádźił przez nie lud ſwóy ſuchą nogą KochPs 199; SkarŻyw 502; bo y przeprowadził go [króla] Pan Bog przez wielkie morskie niebespieczenstwa ActReg 77.

przeprowadzić czym (1): Dla ktorego/ źiemię potopem zátopioną/ mądrość [tj. Bóg] powthore záchowáłá/ gdy ſpráwiedliwego przeprowádźiłá kęſem drzewá [percontemptibile lignum iustum gubernans]. BibRadz Sap 10/4.

przeprowadzić którędy (2): BudBib Ps 135/14; O Pánie Boże/ ktoryś y ſyny Izráelſkie śrzodkiem morzá cżerwonego ſucho (cudownie) przeprowádźił LatHar 632.

Przen [przez co dokąd] (1): á mocno iuż dufay/ iż beſpiecżnie będzieſz chodził zá żywotá ſwoiego po tym márnym Egipcie ſwiátá tego/ áż cie Pan twoy przeprowádzi przez wſzytki morzá/ [...] do oney obiecáney zyemie twoiey RejPos 158v.
4. Trzymając za sznur lub cugle przemieścić na drugą stronę; umożliwić przejście (2):
Zwrot bibl.: »wielbłąda przeprowadzić przez ucho igielne« [szyk zmienny] (2): A ták nic nie wątpmy/ iż Pan Chriſtus z Ciáłem ſwym wſzytko co chce vczynić może: ktoremu y wielbłądá przez vcho igielne nie trudno przeprowádzić. WujNT 386, 81.
5. Pozwolić przejść, przepuścić [kogo] (2): Ieſliżeć ſię ták zda Krolu/ tedy mi niechay dádzą liſty do Kſiążąt ktorzy ſą zá rzeką/ áby mię przeprowádźili [ut me traducant] áżbych przyſzedł do Iudy. BibRadz 2.Esdr 2/7; BudBib 2.Esdr 2/7.

Synonimy: 2. przenieść; 3. przeprawić; 5. przepuścić.

Formacje współrdzenne cf PROWADZIĆ.

Cf PRZEPROWADZONY

LWil