[zaloguj się]
[pdf]

PRZYCINAĆ (4) vb impf

a prawdopodobnie jasne (tak w -ać).

Fleksja
indicativus
praes
sg pl
1 przycinåm
3 przycinå przycinają
praet
pl
3 m pers przycinali
fut
pl
3 m pers przycinać będą

praes 1 sg przycinåm (2). ◊ praes 3 sg przycinå (1). ◊ [3 pl przycinają.] ◊ praet 3 pl m pers przycinali (1). ◊ [fut 3 pl m pers przycinać będą. ◊ part praes act przycinając.]

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.

I. Transit. (2):
1. Skracać ucinając; praecidere Mącz; amputare, succidere Cn (1): Praecido, Przicinam. Mącz 30a; [Przyćinam/ Amputo, praecido. Volck Vvv2].
a. [O gałęziach drzew [co a. czego]: Jest sad niewielki, młody, gdy go przycinać będą, może go być na potym pożytek. LustrMaz I 108.]
2. Odcinać [co komu ku czemu] (1): Obleżeńcy dobrze ſie bronili/ ręce im [janczarom] ku muru ku drabinkam przyćinali BielKron 248.
II. Intransit. (2):
1. Uderzać batem; przen (1):
Zwrot: »biczmi przycinać« (1): Co ſkryto było/ Mąk niezliczonych Zá tobą ćmámi Z węzłów plećionych Biczmi przyćina/ Z win záſłużonych. GosłCast 75.
2. Dokuczać słownie, przymawiać; taxare Mącz; aspergere, carpere, cavillari, distingere, (verbo) laedere, perstringere, pugnare, rodere, tangere, vellicare Cn (1):

przycinać komu (1): Taxo, Dotykam/ też ſzácuyę. Metaph. Karzę/ ruſzam kogo w ſádno/ przićinam komu. Mącz 441d; [chybá żeby kto był/ ktoryby chćiał wierzyć (obacż iáko Papieżowi Rzymſkiemu przyćináią) że iednemu iákiemukolwiek może być zupełna myśl y ſpráwiedliwość nátchniona BronApokr 289; PlutBBud H4].

[przycinać na kogo: ten go [wojewoda kaliski księcia Konstantego] z swym listem dziwnie ostrym i na p. krakowskiego ostrze przycinając do kanclerza odesłał ListyZygmAug 1553/283.]

[Ze zdaniem dopełnieniowym: Przyćináiąc mu iż nie k rzecży cżynił/ że inemu do tego rádźił/ cżego ſam nie wykonał. PlutBBud H4.]

Synonimy: I.1. skracać; 2. odkrajać, odparać, odrzezować, odrzezywać, odsiekać, odstrzygać; II.2. przyganiać.

Formacje współrdzenne cf CIĄĆ.

Cf PRZYCINANIE, [PRZYCINANY]

ALKa