« Poprzednie hasło: PRZYRODZEŃSTWO | Następne hasło: PRZYRODZIENIE » |
PRZYRODZIĆ SIĘ (3) vb pf
o jasne.
Fleksja
inf | przyrodzić się |
---|
praet | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | przyrodził się |
n | przyrodziło się |
plusq | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | był się przyrodził |
inf przyrodzić się (2). ◊ praet 3 sg m przyrodził się (1). [n przyrodziło się.] ◊ [plusq 3 sg m był się przyrodził.]
Sł stp notuje, Cn s.v. przyradzam się w innym znaczeniu, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) – XVII w.
Znaczenia
1. Stać się, być podobnym do kogoś; conformem esse Mącz [k(u) komu] (2): BielŻyw 67; Conformis, málem yednáki/ táki/ rowney formy álbo xtałtu. Conformis est illi, Przyrodził ſie k niemu. Mącz 134b; [Młodzieniec niektory [...] do Rzymu był cżáſu iednego prziſſedł: ktory ſye był ták bárzo ku Ceſárzowi przyrodził [...]/ że mu ſye wſſyſtcy vmyſlnie przypáthrowáli. LorichKosz 177v (Linde)].
2. [Rozmnożyć się wskutek rozrodu: Gdyśmy się pytali o przypłodku, jeśli się co przyrodziło przez 5 lat, tedy nam dano sprawę, że acz się było przypłodziło [bydła w oborze], ale zaś pozdychało go LustrRaw 176.]
3. W funkcji impf: Być wrodzonym (1): Ingigno, Przirodźić ſie/ być co komu przirodzonego. Natura cupiditatem ingenuit homini investigandi, Przirodzenie przidáło człowiekowi chćywość wynálezienia prawdy. Mącz 145d.
Synonimy: 2. nadrość, pomnożyć się, przyrość, rozszyrzyć się.
Formacje współrdzenne cf RODZIĆ.
Cf PRZYRODZONY
SBu