[zaloguj się]
[pdf]

PRZYTYKAĆ (18) vb impf

Fleksja
indicativus
praes
sg pl
1 przytykåm
3 przytykå przytykają
fut
sg
1 m będę przytykåł
impersonalis
praet przytykåno
participia
part praes act przytykając

praes 1 sg przytykåm (3). ◊ 3 sg przytykå (7). ◊ 3 pl przytykają (1). ◊ [fut 1 sg m będę przytykåł.] ◊ impers praet przytykåno (1). ◊ part praes act przytykając (6).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVIII – XIX w.

I. Transit. (7):
1. Zbliżać coś do czegoś aż do zetknięcia, przykładać, przysuwać; admovere Mącz, Cn; applicare, apponere Cn [w tym: co (2)] (4): Admoveo, Przitykam/ dotykam/ przitaczam/ przichilam Mącz [234]a.

przytykać do czego (1): Są tám [u pogan] ludźie wielcy cżárownicy/ pomamił ie cżárt/ iż przez obrázy ſnimi gada/ gdźiem widźiał ſwym okiem z miedźi cżártá wylanego/ á on práwą ręką duſzę do gęby przytyka/ á lewą ręką z dołu drugą bierze BielKron 460v.

przytykać komu przed co (1): y ziecháli ſie w Sląſku/ tám go [Bolesława] Chábry dał poimáć/ á żelázo rozpaláiąc przed ocży mu przytykano/ á od tego oſlnął BielKron 323v.

[przytykać ku czemu: y drapali cie [Chryste] przythykaiącz ku ciału zranionemu ony tablicze gwozdzi nabite Pozdraw D8v.]

[Przen [komu do czego]: Iużciby podobno doſyć ná tym było Miniſtrowie [...]: wſzákże iż ieſzcże dáley wyzywaćie/ nie wymawiam ſię z poſługi/ będęć wam okulary do ocżu przytykáł. ŁaszczOkulary Hv.]
a. Przyciskać w tłumie, poszturchiwać [kogo] (1): [w sądzie] Wozny woła/ ſędzia zdawa Drugi w wiązánie zeznawa Trzeći ćię zboku przytyka RejRozpr Fv.
2. Przypinać, przyczepiać, przymocowywać (2): Defigo, Deorsum figo, implanto, immitto, colloco, pono – Przitikąm. Calep 296a.

przytykać co komu do czego czym (1): Servia, May z kwiátków/ álbo puſz álbo rownianká/ yákie pánny pánicóm do czapki ygiełką przitikáyą. Mącz [388]c.

*** Bez wystarczającego kontekstu (1): Applico, Prziſádzam/ Przitykam/ Przyplatam/ Prziſziwam/ Też przipływam/ Prziſádzám ſie do brzegá. Mącz [305]a.
II. Intransit. Stykać się z czymś, przylegać (o liniach geometrycznych) [do czego] (11): Angulus planus, kąth co ná równiéy/ ieſt kiedy dwie Lineae ná równiéy będąc/ iedná do drugiéy nie ná prość/ ále że [!] ſtrony przytyka. GrzepGeom C3; LINEA perpendicularis, álbo Kathetos, (iákóm powiedźiał) ieſt/ która przytykáiąc do drugiéy Liniéy/ czyni dwá kąty równé. GrzepGeom C4; Atéż iż Linea d.c. przytykáiąc do drugiéy/ czyni po iednéy ſtronie kąth proſty/ przeto y po drugiéy ſtronie kąth muśi być téż proſty. GrzepGeom Gv, D, G [2 r.], Gv, G3v [2 r.], K3 [2 r.].

Synonimy: I.1. przybliżać, przykładać; 2. przypinać.

Formacje współrdzenne cf TKNĄĆ.

AĆ