[zaloguj się]
[pdf]

PUINAŁ (7) sb m

puinał a. puginał (5), puynał (1), punał a. puinał (1), [puhinał]; puinał a. puginał GliczKsiąż, GórnDworz, CzechEp, ActReg, Calep; puynał SkarŻyw; punał a. puinał Calep.

a pochylone.

Fleksja
sg pl
N puinåł
G puinåła puinåł(o)w
A puinåł
I puinåł(e)m puinåłami

sg N puinåł (2). ◊ G puinåła (1). ◊ A puinåł (3). ◊ I puinåł(e)m (1). ◊ [pl G puinåł(o)w. ◊ I puinåłami.]

Sł stp brak, Cn: puinał, Linde XVII w.: puinał, puginał.

Krótka broń sieczna do walki na najbliższą odległość, rodzaj sztyletu; pugio, sica Calep, Cn; parazonium Cn (7): gdy yą [Lukrecję] był ſyn Krolá Rzymſkyego Tárquinius ſuperbus zgwałćił/ wzyąwſſy Puginał zábiłá ſie ſámá mowyąc/ nyechcę wyęcey żyć ná ſwyecye/ gdy mi cnotę moyę wyrwano. GliczKsiąż P8; CzechEp 99; Ze Krzysztoph Zborowski teraz ostatnie noc z Pragy wyiachał, ranił Puginałem Slachcica wgłowę ActReg 160; Sica – Pumał [!], tulich, teſak. Calep 977a, [873]b; [ná oſtátek gdy go [Przemysława króla polskiego] żywo záwieść s ſobą niemogli/ puhinałámi vkłotego zámordowáli. StryjKron 373; StryjPocząt 280 marg; PlutBBud R2v].
Zwrot: »puinała dobyć« (1): [opowiadał białej głowie] iáko s káżdą bronią dobrze vmie/ nákoniec nie odſzedł od niey/ áż ią pocżął ſztuk vcżyć/ puginałá dobywſzy GórnDworz I7v.
Wyrażenie: »ostry puynał« (1): Mnich ieden wzwaśniony nań [na Romualdusa] á práwie ſzáleiący/ vmyślił go wnocy zabić/ y nágotowawſzy oſtry puynał/ znim legł SkarŻyw 574.
[Szereg: »miecze, puinały«: A mieſſcżánie Ierozolimſci przed ſie woynę wiedli przećiw Iohánnaſſowi y thowárziſſom iego yż ták wiele ich poginęło wtey bitwie żeym lidcżby nie było/ yże niektorzi od miecżow niekthorziteż od puginałow zwádzieckich poginęli. FlawHist 63.]

Synonimy: daga, deka, koczpergał, koncerz, tesak, tulich.

AĆ