[zaloguj się]
[pdf]

BECHTYR (8) sb m

bechtyr (4), bechter (3), bechterz (1); bechtyr RejZwierc (2), BielSpr, BielSjem; bechter StryjKron, PudłFr, KmitaSpit; bechterz KwiatKsiąż.

Oba e jasne.

Fleksja
sg pl
N bechtyry
G bechter(o)w
D bechtyrowi
A bechter bechtyry
I bechterz(e)m

sg D bechtyrowi (1). ◊ A bechter (1). ◊ I bechterz(e)m (1). ◊ pl N bechtyry (3). ◊ G bechter(o)w (1). ◊ A bechtyry (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI – XVII w.

1. Rodzaj pancerza z płytek stalowych i plecionki kolczej (7): BielSjem 34; Bo Zoch náſtąpił z rotą na walkách ćwicżony/ Wſzytek w bechter potężny do nog oblecżony. KmitaSpit B4.
Szereg: »bechtery (i) pancerze; pancerze i bechtery« (2 : 1): [Moskwa] Máią Zbroie doſtáthek/ Bechtyry/ Páncerze/ Káfftany/ Szołomce/ ſzáble długie BielSpr 66; PudłFr 69; wzięli [...] bárdzo wielkie łupy/ y wzdobycz ſzat [...] tákże páncerzow y bechterow StryjKron 772.
W przen (2): Abowiem gdy ku onemu dawnemu bechtyrowi przyoblecżeſz ná ſię tę nieomylną zbroię Páńſką/ pewnie możeſz być W. W. pewien káżdego ſzcżęſcia ſwego RejZwierc 254v, 264.
2. Prawdopodobnie: Puklerz, tarcza (1):
Szereg: »bechterz albo puchlerz«: Maią tedy być naucżani młodzieńcżykowie [...] yżęby mogli nieprzyiaćiela kordem prawą ręką ćiąć/ á lewą ſię bechterzem álbo puchlerzem zakrywac y záſtáwiać KwiatKsiąż Ov.

Synonimy: 1. kirys, pancerz; 2. puklerz, tarcza.

KN