[zaloguj się]

BO (21184) cn

o jasne.

stp, Cn notuje, Linde XVI i XVIIIXIX w.

1. Spaja wypowiedzenia (składniki) wskazując na zachodzący między nimi stosunek przyczynowo-wynikowy; nam, quia Modrz, Vulg, PolAnt; etenim, quod, siquidem Modrz, PolAnt; enim, Modrz, Vulg; et, quippe, quoniam Vulg, PolAnt; propterea quod PolAnt (20964):
A. Wprowadza wypowiedzenia (składniki) przyczynowe (19120):
a. Zdanie przyczynowe w postpozycji (18625): Aby kaſzdy myal konye sbroyą pacholky dobre y dobrze godne bo thych wſzythkych rzeczy bandzye pylne obyeranye y bracowanye MetrKor 38/286 (15); BierRaj 21 (4); March1 A4v (2); March1 Wiet Av (2); BierEz K (109); OpecŻyw 1v (412); OpecŻywPrzedm C3 (2); OpecŻywSandP ktv; ForCnR B3 (9); LibLeg 6/190v (114); PatKaz I 2 (55); PatKaz II 19v (31); PatKaz III 125v (166); HistJóz C2v (3); KlerPow 3 (5); TarDuch A2 (15); ma w ſobie ciepłoſć w thrzecim ſłopniu/ á to ieſt dowod tego bo ma w ſobie ſzcżypanie albo kąſanie oſtre. FalZioł I 60c (233); FalZiołUng V 119; BielŻyw 101 (129); dała iemu natura w żadku dwie poduſzcże przyrodzone, bo nie każdy może wezgłowia mieć. GlabGad F3 (14); March2 D4; MiechGlab 64 (11); BierRozm 5 (5); ZapWar 1537 nr 2494 (4); KlerWes A2 (4); WróbŻołt B2 (90); WróbŻołtGlab A3v; RejŁas 411 (6); A niebeſprzyczyny tákowa boiazn námię przychodzi/ bom rozumiał żem bez ſrogiego káránia niemiał być zá wyſtępki ſwoie RejPs 58 (135); to popravovanie prze ma bycz ieden raz na Rokv zavitem, to ieſt naonczas gdy ivz ſzędzia bierze na rozmyſlienie abo na pitanie. Bobysie mial popravovacz kilkakroc a ſędzia też kilka kroc deliberovacz, tedyby vielkie przedluzenie ſpraviedlivoſczi belo ComCrac 18v (6); LibMal 1543/68 (47); A to ieſt ſwięta vtrátá Bo zánię hoyna zápłátá RejRozpr A3v (155);ConPiotr 33v; LudWieś B (8); SeklWyzn b4 (24); RejJóz E6v (203); SeklKat D4v (58); RejRozm 395 (26); Wezmiz piołunu ſwiezego A natrzi żiela czarnego Bo to niemocz zliecżiſſ ſnadnie RejKup q5v; Zdani [!] ſię yż dwoyaky ſtan Maż yż Zona yda ſpołu Bo my też zle widziecz zdołu RejKup v5 (474); RejKupSekl a4v; HistAl B6v (21); HistAlHUng A3 (2); KromRozm I A3 (16); Nademną śię niélituie by námniéi/ alé mię zatwardzá/ bo to czuię/ a tości mię trapi/ to męczy/ to wroſpácz przywodźi MurzHist F4 (67); MurzNT Luc 6/21 (70); MurzOrt B2v (6); KromRozm II m2v (36); KromRozm III L4 (54); Jes(t)li miedzy nami pobożność? Nie masz. Czemu? Bo nam woli miłego Pana Boga nie powiadają, jako On rozkazał Diar 34 (102); DiarDop 106 (36); MrowPieś A3v (2); BielKom G3 (73); GliczKsiąż D8v (85); LubPs Bv (428); GroicPorz ffv (37); GroicPorzRej C3v (3); SeklPieś 19 (2); KrowObr 177 (46); Rozumiem że cie też tám podobno kto wygnał. Bo idzyeſz s płochą twarzą/ á w ſmutney poſtáwie RejWiz 185; Iuż warz piwo á piecż chleb/ bo będzyeſz miał goście. RejWiz 192 (604); Leop Prov 6/30 (439); OrzList cv (30); UstPraw K3 (2); KochZuz A3 (4); LeszczRzecz A3v (10); RejFig Bb7v (70); RejZwierz 100v (357); Wroććie ſie moie miłe corki/ bo przeczżebyſćie ze mną idź miáły? BibRadz Ruth 1/11 (224); Goski A2 (5); OrzRozm H (80); Záſmućiłeś dziś twarzy wſzech ktorzy vzdrowili duſzę twoię/ bo miłuieſz ty ktorzy ciebie nie miłuią/ á ktorzy ciebie miłuią/ tych ty nie miłuieſz BielKron 72v (1080); BielKronCies Mmmm3; GrzegRóżn C (82); KochSat A3 (25); KochZg A4v (8); KwiatKsiąż M4; Mącz 154a (23); MączKoch nlb 12; OrzQuin K3 (80); Prot A4v (44); ProtBaz E2 (2); ProtStoj Ev (3); iáko o Oyczu mowiem że go nikt nie widział/ toż y o Synu/ y o Duchu ſwięthym twirdzimy. Bo ieſliże wierzymy że Syn v Oyczá ná łonie przebywa/ tedyć to niepodobna rzecż/ áby gdy Oyczá niewidzim/ ábyſmy Syná mieli widzieć SarnUzn C7v (77); SienLek 65 (68); SienLekAndr a2v; LeovPrzep Fv (11); RejAp 164v (195); nie cżyni tego żaden kto ma bacżenie/ áby z vbioru miał ſędzić/ á nie s ſpraw/ ábo z mowy/ co ſie w cżłowieká wlewa: bo by ſie káżdy ná tym bárzo omylił GórnDworz L8 (426); Klin [...] niema w ſobie iedno dwá kąty proſté: bo ácz ma trzy kąty/ ále ty trzy ſą równé dwiemá proſtemá GrzepGeom E (30); ále ſobie zwol kogo chceſz ze wſzego świátá/ vbogiego ábo bogátego: bowiem że ná ſwiećie nimáſz ták bogátego/ bychmy z nim w bogáctwie niezrownáli HistRzym 14 (194); nie był ogárnion ſługámi/ nędzna byłá kuchnia iego. Bo iáko o nim piſmo ſwiádcży/ iż będąc ná puſzcży thylko korzonkow á miodu leſnego vżywał. RejPos 13 (452); RejPosWiecz2 95 (16); RejPosWiecz3 96v (19); BiałKat 116 (88); BielSat M4 (36); GrzegŚm 50 (30); HistLan C (43); KuczbKat 415 (154); Pátrz ná owy rozmáite przyſmáki á práwie ſápory bo chłop po nich ſápi RejZwierc 58v (866); RejZwiercPodw 183v (4); RejZwiercTrzec 276v; BielSpr 31v (154); KochMon 20 (12); Pewnie nie vmárłych [wzywał]/ Bo ktorzy ſámi nie ſą żywi/ zá inſzymi ſie modlić niemogą. WujJud 56v (213); WujJudConf 39v (28); RejPosWstaw 42 (6); KochList 3 (4); Tylko ſię mocno (trzymay) ábyś krwie nie iadł/ bo krew ieſt duſza/ á (ták) nie iedz duſze ze krwią. BudBib Deut 12/23; rozygráią ſię wſzytkie drzewá leśne. Przed Iehową/ bo przyſzedł/ bo przyſzedł ſędzić ziemię [quia venit, quoniam venit iudicare] BudBib Ps 96[95]/13 (713); HistHel D (13); MycPrz I B (31); potrzébá [...] áby óni dwa co Synwagę trzymáią nie opuśćili wagi. [...] Bo iákoby namniéy który co vpuśćił nożem trzymáiąc Synwagę/ tedy iuż waga dobra być nie może. Strum B2v (33); WierKróc A2v (11); BiałKaz E4 (36); Krolowiecki by teſtáment miedzy wſzemi miał przodek/ gdyby iy był iego Tłumácż Stánisłáw Murzynowſki mogł drugi raz przepátrzyć a wydáć/ Bo był młodzieniec nie ledáiáko więzyku Greckiem vcżony/ acż po polſku grubo mowił y piſáł BudNT cv (235); StryjWjaz B4v (7); ony ſłowá: [...] żadną miárą ták rozumiane nie mogą być. Bo ponieważ ćieleſnie do niebá wſtąpił/ á mowi ták/ iż tám wſtąpił/ gdzie pierwey był/ tedyć też tákże muśiał przedtym z niebá z ſtąpić ſkutecżnie CzechRozm 28v(428); PaprPan T2 (225); KarnNap D2v (16); Niegodźi ſię tobie chorowáć przeto że choruie przećiwnik twoy áni ſzáleć/ iż on ſzáleie. Bo á iákoż niemoc twoiá vzdrowi iego niemoc? ModrzBaz 68 (460); ModrzBazBud ¶ 5v (5); ModrzBazStryj nlb 2v (2); SkarJedn 160 (198); KochOdpr A2 (11); Oczko 18 (48); Zniwá ſwégo piérwſzy ſnop tobie ofiáruię/ Cny Myſzkowſki/ którégo dobrodźieyſtwém czuię Vwiązáné ſwé ſerce: bo komu ieſt táyna Twa łáſká przećiwko mnie/ y chęć niezwyczáyna? KochPs 2 (109); patrzćie tego ábyśćie cáłym ſercem vwierzyli/ á nic pokryćie niecżynili: bo wiem iżeśćie ſą w wielkiey cżći v Ceſarzá. SkarŻyw 429 (563); KochTr 18 (5); MWilkHist F (27); ZapKościer 46 (8); StryjKron 170 marg (141); A to niepodobna żeby cudzoźiemcá przychodniá do ſwey kánoniey przyimował. Bo gdyć kędy dáleko ná ſtronie mieſzkáiących ćierpieć nie może: á iákoby ie v śiebie ćierpiał? CzechEp 59 (395); CzechEpPOrz x4 (6); KochJez B2 (6); tego nie dokazał/ ná co przedtym śmiele wykrzykał/ bo nie tylko iż z Miniſtrem náſzym rozmawiáć ſię chronił/ ále też y mnie wyzwawſzy/ zemną ſię nie do końcá przyſtoynie obſzedł/ bo dniá wcżoráyſzego mieyſce rozmowie náznácżywſzy/ názáiutrz ſentencyą odmienił NiemObr 25 (114); Nie mogę teraz iść, bom się zagrzał, muszę się truneczkiem ochłodzić. ZapMaz II G 97/89 (2); KochEpit A3 (6); W Polſcze ſláchćic iáko by téż ná kárczmie ſiedźiał. Bo kto iedno prziiedźie/ to z káżdym pić muśi KochFr 34 (98); Ale ty płákác nie będźieſz/ boć iuż oſchły ocży KlonŻal D4 (21); KochBr 153; KochDz 107 (11); KochMarsz 154 (2); KochMuza 28 (3); KochSz B (17); KochWz 141; KochMRot B4v (11); ReszPrz 5 (16); ReszHoz 137 (2); ReszList 148 (6); WerGośc 241 (30); WerKaz 288 (8); WerKazPapr 274; WisznTr 3 (26); BielSen 7v (6); BielSjem 17 (28); KochPam 81 (8); KochPieś 4 (33); KochSob 56 (10); KochTarn 73 (3); PudłFr 43 (79); ArtKanc K12 (226); BielRozm 12 (24); GórnRozm B4v (127); KmitaPsal A3; PaprUp D2 (64); KochProp 8 (10); Trudno to wiedźieć/ bo ſie w nocy dźiało: á ći téż iuż podobno pomárli/ co o tym wiedźieli KochWr 33 (33); ZawJeft 20 (30); ActReg 84 (203); Złodźiey mądry dłużey trwa niż niedbáły: wſzákoż obá vpádną: bo przećiw prawdźie rozumu niemáſz. á bog wſzytko widźi. GostGosp 20 (265); GostGospGroch kt; GostGospSieb x2 (7); GrochKal 14 (4); Phil G4 (32); Trzebá/ żebyś ſie ze ſnu záraz poruſzyłá/ Bo w tym iego żywot ieſt/ żebyś go vkryłá. GórnTroas 34 (16); KochCn B3v (3); KochCz B2v (11); KochCzJan A2v; v Włochóweś tego náwykł: prawdá/ że nie v Niemców: bo tákiéż ożrálcy iáko y my KochPij C3 (6); GrabowSet Iv (116); KochAp 6 (5); ZNáć/ że ſie człowiek nie ná roſkoſz rodźi/ Bo z płáczem ná ten nędzny świát przychodźi. KochFrag 38 (32); KochFragJan 4; OrzJan 95 (52); OstrEpit A2 (7); WyprPl B3 (17); LatHar 378 (220); KołakCath C (8); KołakSzczęśl B2v (4); RybGęśli D3 (10); co pochodźi z człowieká/ to pokala człowieká Bo z wnętrznośći ſercá człowieczego wychodzą myśli złe WujNT Mar 7/21; Biádá wam ktorzy ſię teraz śmieiećie: bo będźiećie nárzekáć y płákáć. WujNT Luc 6/25 (749); WysKaz 46 (49); Inſzych ięzyków nie wſpominam, boby w długą ſzło. JanNKar Dv (16); JanNKarKoch F3 (6); JanNKarGórn G3v (3); JanNKarOrz F3v (2); SarnStat 628 (217); SiebRozmyśl G (17); WitosłLut A5 (3); GrabPospR L3 (12); KlonKr 3 (8); KmitaSpit Bv (26); PowodPr 38 (94); SkarKaz 5b (352); Czegoby nam bárzo potrzebá/ boby nam práwie przybyłá lewa ręká do práwey VotSzl C (40); CiekPotr 25 (32); CiekPotrSzym )?(3v; Lecz w tobie vfam boś ty Pánem moim/ Nie opuśćiſz mię bom ſtworzeniem twoim. CzahTr B2 (74); GosłCast 18 (32); PaxLiz E2v (8); SkarKazSej 685a (145); KlonFlis F4v (46); SkorWinsz A3v; SapEpit [B]2v (3); Oſzukałeś go bárzo w Kontrákćie: Bo cżemu? Názbyteś go wyćiągnął KlonWor 66 (82); PudłDydo Bv (22); RybWit C2 (2); ZbylPrzyg B3v (14); Ktorego [Dawida] lutnia/ y głos bálſámowny Nie zginie z laty/ y nie chybia celu/ Sam ieden z wielu. Bo Páná śpiewa/ ktory niebo ſpráwił SzarzRyt B4 (12); KochPhaen 9 (25).

Połączenia: »bo gdyż«: y to iuż teraz v tych nic nie waży/ ktorym wolno wſzytko co lubo: Bo gdyż/ ieſliby y to co tám ieſt w tych ápoſtolſkich kánonách nápiſano trwáć miáło/ nie mielibyſmy podobno żadnego/ nie tylko Biſkupá/ ále y proſtego kápłáńcá CzechEp 229.

»bo i« (90): WróbŻołt Ps 88/7; RejPs 182; Rácżże nam dáć wſpomożenye w náſſym vtrapyenyu/ Bo y prożna yeſt nádzyeyá w ludzkim wybáwyenyu LubPs O5v; RejWiz 127v; tu ſie iuż to poſelſtwo záwżdy á vſtáwicżnie ſciągáć á rozumieć ma do wſzytkich zborow á koſciołow Páńſkich/ poki iedno sſtawa ſwiátá tego. Bo y Páweł ſwięty gdzie piſze do Rzymian/ do Zydow/ álbo do Gálátow/ nie mnimay ábyć to iuż Zydom álbo Rzymiánom álbo Gálátom tylko ſłużyć miáło RejAp 6v; GórnDworz E; RejPos 199v; WujJud 249; gdy na nas ſprzećiwnego co przypada/ byſmy ſie nic nie obrażáli/ y obciążeni á przyćiſnieni będąc nie roſpacżáli. Bo y Doktorowie cżęſtokroć rzezániem á paleniem chorym pomagáią. RejPosWstaw 44v; BudNT Mar 14/70 (2); CzechRozm 23v; PaprPan S3v (2); ModrzBaz 96 (4); wpiſmie nowego zakonu żadnego świętego áni Apoſtołá żadnego żywot doſtátecżnie wypiſany nie ieſt. bo y tego oktorym tám nawięcey mámy to ieſt Apoſtołá Páwłá/ iáko y gdzie vmárł y ſkońcżył/ wpiſmie nienaydziem. SkarŻyw A5v (9); StryjKron 467 (6); CzechEp 18 (5); KochFr 100; ReszPrz 103; ArtKanc C17 (2); ządaniu contra Laurenty praecepta dosyc się mu dzieie, od Krola bo y Sniatynia Panu Zołkiewskiemu nie odmowił ActReg 129 (7); GostGosp 54 (2); GrochKal 9; OstrEpit A3v; godność záś świecka ktorakolwiek/ dla tego nietrwáła; bo y ſam świát przemija LatHar 580 (10); WujNT Matth 26/73 (15); SarnStat 430 (3); GrabPospR K4; KmitaSpit C6v; SkarKaz 311a (5); KochPhaen 7 (2).

»bo oto« (23): Iże wezrzál na pokorę ſlużebnicżki ſwoié/ bo oto s tego blogoſlawioną mie rzeką wſſytcy rodzaiowie. OpecŻyw 11 (2); WróbŻołt T8v (2); MurzNT 96; Odeydźćie ze śrzodku Bábilonu/ y z źiemie Cháldeyſkiey wychodźćie: y bądźćie iáko koźlątká przed trzodą. Bo oto ia [Quoniam ecce ego] wzbudzam/ á przywiodę do Bábilonu zebránie wielkich narodow Leop Ier 50/9 (3); RejAp 139 BudBib Ps 58/3[4] (5); CzechRozm 56 (5); WujNT 135 (3); Karzćieſz ſię przypadkiem moim/ ábyśćie ná dálſzy cżás ſpraw zbáwienia wáſzego nie odkłádáli/ bo oto ná oko widźićie że prawdá ono co Ewángelia mowi. Cżuyćie vſtáwicżnie WysKaz 47.

»bo też« (102): FalZioł IV 41a (3); [mowiłem] Znac nienaboznie paczierze Bo też malo wiem owierze. RejKup i3v; MurzOrt Bv; Diar 68 (2); GliczKsiąż N2v; RejWiz 160v; Błogoſláwieni miłoſierni: bo też y ſámi miłoſierdzia doſtáną. [quoniam ipsi misericordiam consequentur] Leop Matth 5/7 (2); RejFig Ccv (2); MArtynus Papież s Fráncyey pyſzny á nie vmowny/ o ktorym nie máſz co piſáć/ bo też iedno rok był ná ſtolcu. BielKron 172v (4); GórnDworz N5v; RejPos 167v; HistLan C2; RejZwierc 145 (2); BielSpr b3v; WujJud 148 (2); Y temu też cále wierzę/ Bo też Bogá inſzego prawdziwego/ nád tego ſámego y iedynego/ áni mam/ áni znam. CzechRozm 22 (24); PaprPan T2v (3); ModrzBaz 97 (2); SkarJedn 304 (4); SkarŻyw 283 (3); StryjKron 46; Vmyśliłem ie był zgołá porzućić/ niechcąc nic ná nie odpiſáć. Bom też do tych odpiſow á zwłaſzcżá ná plotki nikcżemne/ baśni y kálumnie ſproſne nie bárzo ſkory. CzechEp x2v (17); NiemObr 27 (2); KochSz C; ReszPrz 66; ArtKanc K8v (2); PaprUp H3; Owa ták/ coby ſie ná pámięć nie ſpuſzcżał: bo też doświadcżenie vcży/ z tego bywáć cżęſte ſzkody. GostGosp 22 (2); LatHar 177; WujNT Ioann 4/45; WysKaz 2 (3); SarnStat 41; GrabPospR L3v; ſekty Nikolaitów/ y Báláámitow/ terazniemu luterſtwu podobne: bo też bez mięſá iákiegożkolwiek/ y bez żon [...] obydź ſię nie mogą. PowodPr 38; SkarKaz 548a; VotSzl D4; CiekPotr 80; KlonWor 65 (3).

»bo więc« (72): A ták giniećie pánowie Trácąc rázem koſzt y zdrowie Bo więc y rozum zábłądzi Gdy kogo dobra myſl rządzi RejRozpr Hv (6); RejJóz A3 (7); RejKup t4 (8); MurzOrt B2v; LubPs ee4 (2); GroicPorzRej C3v; Iuż nie ieźdź ni do ludzi áni ná bieſiády/ Bo więc o to niewiaſtki gniewáią ſie rády. RejWiz 44v (18); RejFig Bb8v; RejZwierz 133 (6); BielKron 296v; SienLek 186; ma być Dworzánin/ áni názbyt wielki/ áni názbyt máły/ bo więc oboygu temu dziwuią ſie ludzie GórnDworz E (2); HistLan C2v (2); RejZwierc 99v (6); WierKróc Av; BudNT Hebr 2/16; KarnNap A2v; o to ſię winna ſtáráć/ áby powinny żołd káżdemu służebnemu ná pewny cżás był zápłácon. Bo więc [etenim] omieſzkánie y przewłoká zapłáty bárzo przykrá ieſt káżdemu robotnikowi ModrzBaz 118v; PudłFr 55; GostGosp 138; GosłCast 72; PaxLiz C2v; A przetoż bráćie do dobrego mienia Z nienagłá ſtąpay: bo więc bez wątpienia Kto chce być ſkorem/ y Borzobohátym/ A ſtráći zá tym KlonFlis E (2).

»dlatego bo; dlatego ... bo« (3 : 3): Oto tu prorocztwo o żydziech, iż ich niemaią zabijac a to dla tego, aby krzeſciani miedzy ſobą nie zapamiętali męki bożey ktorą podiął od tego ludu A też dla tego bo żydowie ſą oſlowie naſzy, ktorzy za nami krzeſciany noſzą kxięgi ſtarego zakonu WróbŻołt S6v (2); SeklKat I4v; á dla thegoż oná będzie názwana mężatka/ bo ieſt z mężá wźiętá. BibRadz Gen 2/23; GrzepGeom K2v; To dla tego/ Bo gdy proſtak ſłyſzy o ktorem z onych świętych/ iáko o Sámuelu/ álbo o Zácháriaſzu/ áno go kápłanem zową/ tedy domnima/ że to tacy kápłani byli/ iakowi teraz kaplani Rżymſcy BudBib b4.

»po tym ... bo«: Acz ich tu niechczę mianowacz Aliecz ie potim będzie znacz Bo ſie ſami będą kliepacz RejRozm 402.

»przeto ... bo; przeto bo« (4 : 1): to uczynyl (anyol) duch ſzwyąty dzywnym rządem boſkyey mądroſzczy a to przeto bo gdyſz yezus crus ſnyey ſyą narodzyl ſluſzno uyerzymy yſz byla ſzwyąta czudna cznotlyua PatKaz III 133v; BiałKat 121; PRzeto nie rad do ćiebie ná biéśiádę godzę/ Bo téż nie rad ná cudzych nogách do dom chodzę. PudłFr 35; Przethoż ćię Panie prośimy/ prze Kryſtuſa Syná twego/ bo weń wierzymy ArtKanc H16; GórnRozm F3v.

»tym ... bo«: MAtki bożey len ieſt podobny ku lnu, albo ku ſoſnce/ ale ſie tim dzieli od ſoſnki/ bo ſoſnka puſzcża s ſiebie mleko/ ale len mariey mleka niema FalZioł I 79a.

W pozycji enklitycznej (31): Floces, Poſlednie wino/ Przilewáyą bo wody na groná wynne gdy yuſz mało w nich zoſtało a gdy yuſz pyrwſza moc dobrze z grón wyſiąknęłá Mącz 131a (3); [wszystkie nazwy] na końcu ſchylam/ to ieſt/ iáko Grámmátykowie mowią deklinuię ie/ smieſzna bo rzecz ieſt y wątpliwa mowá bywa bez takiego deklinowania. BudBib cv (5); Cokolwiekbyśćie chćieli áby wam cżynili ludzie/ ták y wy cżyńćie im. Ten bo ieſt [haec est enim] zakon y prorocy. BudNT Matth 7/13[12] (17); ModrzBaz 39; BielSen 16; PudłFr 71; Napirwſza to cnotá/ ięzyk ſwoy hámowáć/ A w ſpráwach wſzech ſwoich bácżnie poſtępowáć. Blizek bo ten Bogá/ że podług bacżenia/ Rozeznawa gdzie ieſt potrzebá milcżenia. Phil G; OstrEpit A2v; CiekPotr 70.

α. Z dodatkowym odcieniem ekspresywnym: wszak, przecież (298): OpecŻyw 30v; GlabGad H8v; zażli ſie iem niegodzi tey nienawiſći też nienawyſćią oddáwáć bo mnie nielza iedno tem ſie też zle záchowáć ktorzy by ſie chćieli ſprzećiwić możnoſći twoiey. RejPs 207; A tkniż iedno ſwieckich vrzędow Ieſtli tám nie więcey błędow A iáko wam też przychodzą Bo ſie ták ſwámi nierodzą RejRozpr C2v (3); A czoż ia mam nieborak wodę łyska mierzyc Bo bych czo chciał powiedzieć nie będzieſz mi wierzyć RejJóz Hv (11); RejRozm 398; RejKup ee5 (12); ia tego mieiscza niepoczytam w Siedlisko na ktorim ten Chlop siedzi iedno w Rolią. bo ma swe Siedlisko miedzy sąnssiady a nie thv w poliv. bo tho polie gdzie then chlop siedzi. ZapWar 1553 nr 2685; HistAl I; KromRozm I G; W zmartwychwſtanie tedy/ gdy zaśię wſtaną ktorégo znich będźie żoną? Bo ią śiedḿ ich zażonę mieli. MurzNT Mar 12/23 (3); ſwiát mieſza rozmáite błędy/ A przed iego ſzaleńſtwem/ do niebá nie kędy. Bom ſie y ſam nápátrzył dziwnych figlow iego RejWiz 177v (8); Oto iuż mię dziewięć kroć potwarzacie a nie wſtyd was tego gdy mi ták przytyſkuiecie. Bo ieſliżem nievmiał [Nempe et si ignoravi]/ przy mnie zoſtánie nie vmieiętność moiá. Leop Iob 19/4 (14); OrzList d4 (2); LeszczRzecz A5v; RejFig Aav; A wieleſz tych Smiáłowſkich/ dziś ná świecie znaydzye/ Ktorzyby folgowáli/ ná wſzem ſwiętey prawdzye. Bo więcey Boiánowſkich/ co ſie cieniá boią RejZwierz 72v (10); BibRadz Eccle 22/18 (2); OrzRozm Qv (3); vkáż moc ſwą nád ludem ſwym w roſpácż przychodzącym/ ábyſmy ná mieyſce beſpiecżne przyſzli/ boſmy nie w cudzym/ twoieć morze/ twoieć gory/ twoyći lud wſzytek BielKron 30v (3); KochSat C3; SarnUzn D4; RejAp 4 (3); Thákowych dworzan dziś pánie Myſzkowſki bárzo wiele/ boś tu w. m. ná krotce/ á włoſnie pochlebcę chytrego wymálował. GórnDworz K6 (5); Przyiaćielu ſláchetny/ iákoż to może być/ bo Krol nigdy mię nie widział/ áni znał HistRzym 90v (4); Obácżże ſie komuś więcey powinien/ á wſpomni ſobie od kogoś więtſze dobrodzyeyſtwá wziął. bo wſzytko co maſz/ y to coś ieſt/ wſzytko to maſz od Páná tego. RejPos 39 (27); BielSat C4 (2); GrzegŚm A3; A ták tu uważ ſobie/ ieſliże tháki cżłowiek dobrych cżáſow użyć może álbo nie? bo iuż thám biega łeb iáko ná ſzrobach myſląc iákoby gdzie co záłápić/ álbo wyłupić RejZwierc 63v (43); Y W tym Artykule niemáſz nic nowego. Bo to y dźiatki wiedzą/ iż Pan Bog ieſt ſtworzyćiel wſzytkich rzecży. WujJud 62v (11); BudBib Iob 21/29 (15); MycPrz I C4v; vcżniowie iego/ za złe mieli mowiąc/ ná co tá vtrátá? Bo możono tę wodkę przedáć drogo/ á dáć vbogim. BudNT Matth 26/9 (10); StryjWjaz A3v; CzechRozm 57v (8); niech to dorocżne śiedzenie będźie ſrożſze niż karánie ná gárdle/ ále to zá głowę śláchecką: á zá głowę chłopſką co? Bo tá tylko pieniądzmi bywa pomſzcżoná ModrzBaz 80 (12); SkarJedn 33 (2); SkarŻyw 278; MWilkHist K4; Ty záśię Ewnomianie/ coż mowiſz iż ſyn oycu nie ieſt podobny? Bo ieſlić obrazem ieſt tedyć pewnie nie ieſt niepodobny CzechEp 180 (9); ZapKościer 49; PudłFr 41; ArtKanc Q9; GórnRozm C3 (2); KochPropKKoch 3; GórnTroas 46; Cóż to plećieſz/ bo ieſcze ſie nie znatá z ſobą WyprPl C (2); LatHar 689 (4); A oná rzekłá: „Y owſzem Pánie; Bo’ (marg) „Tákći, Pánie. Wſzákże’, (‒) y ſzczeniętá iedzą odrobiny ktore pádáią z ſtołu pánow ſwych. WujNT Matth 15/27 (7); SkarKaz 489b; KochPhaen 4.

Połączenia: »bo i« (27): RejJóz P8v (2); A ktoż by thákie dziwy co widzimy ſtworzył. Bo y tu káżdą ſpráwę ktożkolwiek ſpráwuie/ Záwżdy iey rzemieśniká napirwey gotuie. RejWiz 114 (2); RejZwierz 10 (3); SarnUzn E2; RejAp AA5v; RejPos 26 (2); á ktho ſie nań tárgnie widząc onę nadobną á ſkromną pomierność iego/ bo y naſrożſzy boiownik záwżdy tego obmija kto ſkromnie ſtoi RejZwierc 21 (6);WujJud 47v; BudBib Iob 14/7; BudNT 1.Cor 11/8; ModrzBaz 131v; SkarJedn 44; SkarŻyw 172 (2); Iáwna to tedy/ iż to tám wſzytko cżynił ſam iedyny bog/ oćiec on wſzechmogący przez ſwe Anioły/ á nie Chriſtus Pan/ ktorego ieſzcże nie dał był Bog iáko obiecował. Bo y Dawida ieſzcże nie było/z ktorego ſię potym nie rychło biodr národźił. CzechEp 190; PudłFr 62; GostGosp 70.

»bo oto« (3): Coſz będzieſz cżynił? bo otho ten cżłowiek [hic enim] ieſt mieſſcżánin Rzymſki. Leop Act 22/26; Abowiem ia znam vpor twoy y zátwárdźiáłoſć ſzyie twey/ bo oto [En ecce] poki ieſzcze ieſtem żyw z wámi/ tedyſćie Pánu przećiwnemi/ á coż po śmierći moiej dáleko więcey te° będźie BibRadz Deut 31/27 (2).

»bo też« (5): RejKup g8; pan ſtáry ruſzony chorobą/ Zwątpiwſzy o zdrowiu ſwym imie trwożyć ſobą. Bo też iuż ſámá ſtárość w wiecżor y z záránku/ Vſtáwicżną boleſcią byłá bez przeſtánku. HistLan E; CzechRozm 250 (2); WujNT 1.Thess 4/10.

»bo więc«: Niechby mowił co k rzecży á cżáſom przyſtoi. Bo więc iedwabne ſłowká y niewiáſtá ſtroi. RejZwierc 251v.

»bo wszak« (2): FalZioł III 23d; Lecz ja radze pilnie chować Choczia ćzieżko czo nieſyemi Czochmi ſprawili nazemi Bo wſſak to ſtará przepowieſcz Snądnieij kugotowemu ſieſcz. RejKup t5v.

β. Wprowadza zastrzeżenie z odcieniem stosunku przeciwstawnego: a przecież, zaś (57): RejKup t8v; [świadczył] iż mi sie nie wedle vgody y nie wedle pisma stalo, Zagozdzie, ktore mialo bycz na poly, to mi panovie zakrili dzialem Borowym, bo Zagozdzie tak mialo bycz v panow na dlvzą i na sserzą, iako vmnie. ZapWar 1551 nr 2684; Co ſye wyſſſſey w owych zacnych/ vczonych/ y ſwyętych ludźyach [...] dowodnye okazáło. Bo o Tertullianye á Orygeneſye/ w ktorych wżdy kácerſkye błędy ſye náyduyą/ ták vprzemye tego tfirdźić nye śmyem. KromRozm II s4; LubPs Kv (2); Iádam [...] Kiedy nie był iuż w tym nie rátowan od Bogá/ Przeto mu ſie zmieſzáłá we łbie oná trwogá. Bo mogł był Bog odmienić iego przyrodzenie/ A gdyby chciał ná lepſze przywieść go bacżenie. RejWiz 133v; Leop B4v; RejZwierz 50v; Oſobliwy vrząd zakonu ieſt aby vczył/ Bo ieſliż oſkárża ábo potąpia tedy ſie to ſtawa dla grzechu/ nie z właſnoſći zakonu BibRadz I 103c marg (4); OrzRozm S4; BielKron 61; Spiſek/ Ręczny zapiſek wybornie może być zwan bo co zową Handſzchrifft/ álbo Schuldbrieff ſą niemieckie słowá nie polſkie Mącz 437b (2); Prot B3v (2); SarnUzn C7; GórnDworz D7v; BiałKat 180v; Tey tedy chwały ſwoiey właſney Pan Bog niechce vżycżáć nikomu/ ktora w onych trzech cnotach należy: Bo inſzey wſzelákiey chwały doſyć y názbyt Swiętym vżycża WujJud 58v (2); Nie ieſt teſz zá morzem/ żebyś rzekł/ kto znas popłynie ná morze/ á przynieſie te nam/ y roſpowie że (ie) cżynić będziemy? Bo [Sed] bliſko (ieſt) od ćiebie słowo bárzo/ w vśćiech twoich á wſercu twoim/ ábyś ie cżynił. BudBib Deut 30/14 (4); BudNT b8v (3); CzechRozm 21v (2); ModrzBaz 122v (3); O to by bogá prośić/ żeby cżłowiek Co námniey ſzcżęścia przećiwnego doznał Bo żeby zgołá nic/ to nie cżłowiecża. KochOdpr B2v; SkarŻyw 125; CzechEp 368 (4); Ten będźie v mnie w ſczęśliwym ſtrzemieniu Kto obfituie cnotą w dobrym mieniu. [...] Bo kto tu gnuśnie á w oſpálſtwie żywie/ Zywie/ iák niemé źwierzętá właśćiwie. ZawJeft 24; GostGosp 98 (2); ktoby chćiał duſzę ſwoię záchowáć/ ſtráći ią: Bo (marg) Lecz. G. (–) ktoby ſtráćił duſzę ſwą dla mnie: ten ią záchowa. WujNT Luc 9/24 (6).

Połączenia: »bo też«: A to ieſt ieden ſpoſob woyny: ktory zową poſpolitym ruſzeniem wſzytkich tych/ co woynę Rzycżypoſpolitey powinni. Bo też niekiedy nie ći woynę służą co wedle praw powinni/ ále żołnierze zá pieniądze náięći. ModrzBaz 119v.

»bo więc«: ći więcey iedzą Ktorzy bliżey miſy ſiedzą A pewnieyſſy obiad czuie Kogo ſkwárá zálátuie Bo więc ten co ieſſcze iedzie Czáſem bywa po obiedzie RejRozpr C3v.

γ. W znaczeniuinaczejwprowadza zdanie wyrażające następstwo niewypełnienia tego, o czym mówi się w zdania poprzednim; alioquin Modrz, Vulg, PolAnt (73): Dziękuy oſle ſwey proſtoćie/ Tá ćię chowa przy żywoćie: Bo zá ty twe śmiáłe ſłowá Wnetćiby vćięta głowá. BierEz M3v; Nu idz łotrze do roboty [...] bo cie trączę. RejJóz C6v (2); BielKom D2 (2); Leop Ex 9/14; RejZwierz 102v; A ſproſnego wołánia o rzecżach nikcżemnych powśćiągay/ bo daley poydźie ku więtſzey niepobożnośći. BibRadz 2.Tim 2/16; RejPos 75v; to pogorſzenie záwżdy muśi być áż do ſkońcżenia ſwiátá boby iuż nie było proby miedzy wiernemi á miedzy niewiernemi RejZwierc 259 (2); HistHel B2; Niktorzy z Rad y poſłow iak przed tym dziáłáli/ Ruſzeniá woiennego záwżdy przyſtrżegáli. Boby pewne wymowki od nas ich podkáły MycPrz I B3v; SkarJedn 101; GostGosp 38; SkarKaz 156b (2).

Połączenia: »bo inaczej« (55): OpecŻyw 103v; LibLeg 6/191v; zaden niemoze miec nadzieie w panie bodze, iedno ten kthory iemu cznotliwe vczynki offiaruje, bo inacey byłaby to ſmiałoſc vporna a nie nadzieia. WróbŻołt B7; KromRozm III M2; Krolowi rádę dáie żeby wyſſedł do Cháldeycżykow/ bo inácżey [alioquin] vść y z łudem [!] miecżá ich nie może Leop Ier 38/arg (3); BibRadz Matth 6/1 (3); áby [...] [białegłowy] wſtyd á ſorom w cále záchowáć mogły: bo inácżey/ nie był by nikt pewien ſwoich dzieći GórnDworz Z7 (2); O narodzye tey pánny máło ſie nam pytáć trzebá/ bo to rzecż ieſt nieomylna/ iż byłá z narodu Dawidowego: boby ſie były inácżey nie mogły wypełnić obyetnice Páńſkie RejPos 271v; RejPosWiecz2 95v; HistLan B3v; KuczbKat 85; choć ſie w żywoćie nie zgadzáią przedśię ſą zgodni w wierze. Boby inácżey w kośćiele być niemogli. WujJud 119 (3); CzechRozm 60 (4); ModrzBaz 51v; SkarJedn 290; SkarŻyw 211 (3); NiemObr 75 (2); WerKaz 301; bez tego teraz Polska bydz niemoze. bo inaczey sine summa miseria zycz nie mozecie. ActReg 97; A ieſlić z łáſki: iużći nie z vczynkow: bo ináczey [alioquin] łáſká iużby nie byłá łáſká. WujNT Rom 11/6 (19); SarnStat 758; SkarKaz 312b (2); SkarKazSej 677b.

»bo inak«: Ieſli Polſká Króleſtwem ieſt/ tedy ma Królá: bo inák Króleſtwem zwaná być niemoże. OrzQuin Iv.

b. Zdanie przyczynowe w antepozycji (niekiedy też pozostaje w związku przyczynowym z wypowiedzeniem poprzedzającym) (40): Matzáycie a oglądáycie/ bo duch ciala ij koſci niemá/ iakoż mnie widzicie mietz. OpecŻyw 169v; Rzecże potym młodzyeniec/ nie z wáſzego [kraju] pánie/ Bo to ieſt napilnieyſze w tym moie ſtáránie/ Bych ſie tego náucżył co ieſt pocżćiwego/ A pomiernie vżywał żywotá ſwoiego. Otoż mie tu Bog przygnał práwie ku mey myſli RejWiz 75; BudBib Ex 3/7.

Połączenia: »bo ... dlaczego«: dziś ledwo Horodziſzcze znáć/ bo w on czás iáko y dziś v Litwy był obyczay Zamki y Miáſtá z drzewá budowáć/ dla czego znákow dawnośći ſtárożytnych máło co w tych kráinach pułnocnych widzimy StryjKron 355.

»bo ... dlatego« (2): OpecŻyw 72v; A cżwartego dniá zebráli ſię w dolinie Beraſze/ bo tám błogosłáwili Iehowę/ dla tego mieyſcu onemu dáli imię doliná Beráchá áż do tego cżáſu. [quia ibi benedixerunt Domino: idcirco vocaverunt nomen loci] BibRadz 2.Par 20/26.

»bo ... przeto« (21): GlabGad A8v; Bo Athália niezbożna y ſynowie iey popſowáli Dom Boży á wſzytki rzeczy poświęcone z Domu Páńſkiego obroćili ná bałwany. Przetoż Krol roſkazał áby vczyniono ſkrzynię iednę/ ktorą poſtáwiono przed bráną Domu Páńſkiego. [Quia Hatthaliahu imipia ... Et dixit rex] BibRadz 2.Par 24/7 (3); bo ſie nadzyewáli że ie co gorſzego miáło potkáć/ przeto ich záſię vćiekło do krolá o dwie śćie ná zamek Odruſko BielKron 406v (4); BudBib I b4; CzechRozm 76v; Bo ná wyobráżenie Boże ieſt cżłowiek vcżynion: á przeto/ kto krew ludzką przeleie/ tego też krew muśi być przelaná [bibl. Quicumque effuderit humanum sanguinem fundentur sanguinis illius; ad imaginem quippe Dei factus est homo Gen 9/6] ModrzBaz 80 (6); SkarJedn 247; ktorego dla tego podobno Pan Bog z tąd bierze/ áby złość nie zmieniłá rozumu iego: bo ſię duſzá iego podobáłá Pánu/ y przeto wywieść go chćiał z poyśrzodku złośći/ áby ná długiey drodze nie pobłądził. SkarŻyw 196; StryjKron 250; GrabowSet F3; WujNT Act 17/20; Flis/ o ktorym właśnie to xiążecżki náſze traktowáć będą. Bo do mowienia o tych wſzytkich rzecżách śiłáby cżáſu y pápieru potrzebá [...] A przetoż inſzych zániechawſzy: do żeglárſtwá ábo do fliſ[u]/ ktory wlaśnie przedſięwźięćiu náſzemu ſłuży przyſtąpimy. KlonFlis A2v.

»bo ... a (i) tak« (11): Bo z młodoſći práwie zrozumiewam dziwnem ſpráwam twem/ á ták y wſtároſći proſſę áby ſie nádemną nic łáſka twa nieodmieniłá RejPs 104 (2); RejKup aa4v; Bo widziſz iżeć máło nie iednáki bláſk od moſiądzu iáko y od złotá. A ták rádzęć nie ſpuſzcżay ſie ná bláſk/ probuy brántu/ boć więc śilna omyłká w tym cżáſem bywa RejZwierc 19; Siedm dni święcić będzieſz Iehowie Bogu ſwemv/ ná mieyſcu/ ktore obierze Iehowá. Bo vbłogosłáwi ćię Iehowá Bog twoj/ we wſzech vrodzáioch twych/ y we wſzech ſpráwách rąk twych/ á (ták) bądz tylko weſoł. [Cum benedixerit tibi Dominus Deus tuus ... et fueris etiam laetus] BudBib Deut 16/15 (4); ModrzBaz 28v; ArtKanc E20; łágodny początek ich kazánia/ ktory záwſze biorą od Ewángeliey: Bo nic inſzego nie obiecuią/ iedno ſzczyre ſłowo Boże: y ták ludzie zwodzą. WujNT 860.

»bo ... więc«: Bo niechceſz/ więc mię pytaſz GosłCast 39.

c. Zdanie przyczynowe wtrącone (455): OpecŻyw 153v (2); MetrKor 38/502; FalZioł IV 31c (2); Tamże ſam krol Władziſław (bo żaden kapłan z Zmodzſky mowy nie vmiał) napirwey ich pacierza potim kreda naucżył MiechGlab [90]; RejRozpr G3; SeklWyzn C; RejJóz A3v; RejKup p5v (3); MurzHist Kv (3); MurzNT A4; piſmá ſtárego zakonu (bo nowego yeſſcze nye było) vżywał KromRozm II n4; KromRozm III C2 (6); Diar 66; KrowObr 112; iednák lepiey że wpádnę w rękę Páńſką (bo okwite ſą miłoſierdzia iego) niżli w ręce ludzkie. Leop 2.Reg 24/14 (5); KochZuz ktv; BibRadz Gen 35/18 (4); OrzRozm D3v (5); A gdy ſie sſtał ſpor miedzy nimi o kroleſtwo (bo obádwá godni byli) vdáli ſie ná náznácżenie Boſkie BielKron 98v (76); GrzegRóżn Fv; OrzQuin S3; Prot Cv; SienLek 186; dla odpráwy ich/ do kownáty (bo tá rozmowá ná Sali byłá) iść muſiał GórnDworz C3v (25); HistRzym 10v (2); RejPos 322v; á przedſię tenże chleb ieſt prawdziwie (bo ták Pan Kryſtus powiedzyeć racżył ktory ieſt prawdá) ciáło Páná Kryſtuſowe RejPosWiecz3 96v; BiałKat 53v; Po drugiego poſlemy (bo chory) woźniki. BielSat C4v; Tákże też ono ieden Piratá gdy był ná morzu vłápion/ bo to ſą Piratowie rozboynicy morſcy/ y przywiedzion do Alexándrá wielkiego/ y kazał Alexánder áby go wiedziono obieśić. RejZwierc 135 (4); BielSpr 5 (3); WujJud 46 (8); BudBib I bv (4); BudBibKaw I A2v; BiałKaz G; A iż nie napiſal Epimenida ale Meneta/ podobieńſtwo/ że ſię było Epi/ álbo odebráło (Bo to ná kráiu/ iáko ſię rzekło/ ſtało) ábo ſię wżdy było wytárło BudNT b5v (3); StryjWjaz C4v; CzechRozm 149 (22); Do łágodnych y pochlebnych mow przyſtąpił y ten obycżay wſzytkę náſzę mowę racżeniem/ álbo wáſzmośćiámi nádźiewáć: śiebie y ſwoie służby (bo ták mawiamy) káżdemu zálecáć ModrzBaz 60 (17); SkarJedn 53 (23); KochPs 149 (3); A on mu wywodził (bo był Mánicheycżyk wymowny y Miniſter á ſkaſzcá duſz ludzkich piekielny) iſz dyabeł ſtworzył niebo/ ziemię/ y ty rzecży widome. SkarŻyw 371 (46); KochTr 15; MWilkHist C2; StryjKron 16 (8); CzechEp 30 (40); CzechEpPOrz xx2v; NiemObr 37 (6); Coć wymyślili ći Haeretykowie? (Bo ták Philozoph Luteraná zowie) KochFr 62; ReszPrz 74 (3); WerGośc 213 (4); KochPieś 19; Potym ſwé miłé włoſy nadobnie ſczoſawſzy/ (Bo nie przyſtoi chodźić/ ták ſye roſtárchawſzy) Spleć PudłFr 73; BielRozm 13 (2); GórnRozm H3v (6); KochProp 13; ActReg 27 (6); GostGosp 142; KochCn b4 (2); KochCz Bv; Któż nas do tego namową ſwoią przywiedźie/ álbo który Bóg/ bo człowiek temu nie zdoła/ záręczy zá wieczny z nim pokóy? OrzJan 9; LatHar 122 (8); WujNT Mar 6/14 (12); SarnStat 101 (4); PowodPr 26 (4); SkarKaz 275a; VotSzl C4v; Práwá y Státuty złe á nieſpráwiedliwe/ ktoremi ludźie zwłaſzczá vbodzy (bo pánom y możnym rzadko práwá ſzkodzą) vćiśnieni/ do P. Bogá o pomſtę wołáią. SkarKazSej 696a (2); PudłDydo A4v; KochPhaen 23.

Wprowadza składnik wypowiedzenia w funkcji okolicznika przyczyny (47): prez [!] drogę oſtrą/ bo kamieniſtą a tak daleką/ z láſką ij s kwapienijm ſſla OpecŻyw 10v (2); Diar 57; máło ſpićie/ bo przez poduſzek BielKron 255 (2); dał poſłá pewnego/ ábowiem Anyołá/ á ieſzcże pewnieyſzego co do niego poſyłá/ bo Páná náſzego Iezuſá Kriſtuſá. RejAp 196 (4); GórnDworz C5v; ieſtem poſádzon ná ſtolcu bárzo mdłym bo w ćiele krewkim HistRzym 94v; dziwne było národzenie iego/ bo s pánny/ á przez ſpráwę Duchá ſwiętego/ y przez grzechu pirworodnego. RejPos 16v (4); BiałKat 328v; A pomni iż nie ledá ſtraż maſz około ſiebie/ bo Anyoły Páńſkie RejZwierc 86 (5); co my á dobrze/ bo wedle piſmá/ o potomku Dawidowym y Abráhámowym ſynu Bożym iednorodnym rozumiemy CzechRozm 54v (8); I. M. X. Hieronim Powodowſki/ Kánonik Poznáńſki/ iuż też przećiw mnie grubo vkowáne/ bo nie po Chriſtyáńſku/ Wędźidło ſwoie wypuśćił. CzechEp x2v (14); PudłFr 78; ActReg 162; Co ſłuſznie zgotowano/ bo nie ledá komu. PaxLiz D2.

B. W związku wypowiedzeń luźno nawiązanych wprowadza wypowiedzenie uzasadniające, wyjaśniające, uzupełniające treść poprzedniego (1819): ListRzeź (2); PowUrb +4; MetrKor 37/2; Rodziſz liſy trzy álbo dwa/ Iać iednego ále wżdy Lwá. Bo cżeść z mnoſtwá nie pochodzi/ Práwać ſámá cnotá rodzi: Choćiać inácżey mniemáią/ Co nie dobrze rzecży znáią. BierEz K4v (11); OpecŻyw 11 (9); tey nieznaiomoſći a nami a niedbaniá życżyć ći niemożemy/ a ſnádź hardoſći/ boćz muſzę rzetz práwdę. Cżęſtokroćz iá w potkaniu cie pozdrawiáł: a ti przemijáłeś iakoby niebácżątz. ForCnR C2v; PatKaz III 110v (3); FalZioł I 89c; otho sthaly aby tha przyaſzny myedzy Ceſzarzem, a myedzy namy strony Ceſarſkyey byla wczaloſczy chowana. Bo my thesz thakyeſſ strony naſzey przeczywko Ceſſarzewy ye° M. chczymy nyeporvſſzenye zachowacz LibLeg 7/9v (12); BielŻyw 142 (3); BielŻywGlab nlb 10 (2); WróbŻołt 118/171 (4); RejŁas 411 (2); RejPs 25v (25); człowiek z przyrodzenia káżdy Nawięcey ſie oto ſtára záwżdy Aby wiedział co ſie w ludzioch dzieie Więc iedno chwali z drugiego ſie ſmieie Bo gdzie mądry przydzie w proſte rzeczy Co lepſſego ſnádnie ma ná pieczy. RejRozpr Av (23); LibMal 1544/84v (2); RejJóz B2 (35); RejRozm 395 (6); Bacż ſtą wiarą gotow zawżdy By cżię Bog bez nj niezaſtał Iſcże by ċzię pewnie ſchliaſtał Bocz już wiecz niepomkną ċzaſu A vżiwieṡ złego kwaſu Gdy ċzié wgrzechu ſmiercz zaſtanie RejKup s2v (24); KromRozm I A2 (2); a wieſzże co miéi że ié iuſz zapráwdę/ abyś krom wſzelkiéi nadźieie nievmarł/ Bo śię potem oto rozmowięmy coby za prawdę miało być trzymáno. MurzHist G3 (7); MurzNT 1 marg (9); KromRozm II h3 (2); KromRozm III G3v; Diar 34 (5); BielKom B4 (7); GliczKsiąż D; LubPs B3v (24); GroicPorz s4; Niedba by kiedy byłá w iákiey krotochwili/ Aż ią rzeźnik zá rogi iuż wiedzye pochwili. Bo kto z ludźmi nie bywá y ſkądże ćwicżenie/ Albo ma przypáść iákie roſtropne bacżenie. RejWiz 16; Gdyż ich wiele widamy też z zacnego rodu/ Iż bárzo brną we błoto á chybyáią brodu. Bo bądź ty iuż iáki chceſz/ nadobny/ bogáty/ Y vbierz ſie w klenoty y w koſztowne ſzáty/ Ieſli cnoty nie będzye/ toć ná Pawie pyorá RejWiz 100v (135); Niech ſie wam nie zda żebych przyſzedł pſowáć zakon álbo Proroki/ nie przyſſedłem ći ich pſowáć: ále owſzem wypełniáć. Bo tho wam zá iſthą prawdę powiádam/ [Amen quippe dico vobis] dokąd niebo y źiemiá nie przeminą/ literká iedná/ álbo też ieden pąkćicżek z zakonu nie przeydzie Leop Matth 5/18 (33); OrzList gv; KochZuz A3v; RejFig Bb2v (6); Ieſli z bliźnim nie będzye/ wierney życżliwośći/ Wſzytko to brzęk Miedzyány/ w Páńſkiey wielmożnośći. Bo pátrzay iáką lichwę/ s tego vrabiamy/ Páńską łáſkę/ á bliźnich/ tákąż miłość mamy. RejZwierz 132v (25); BibRadz Ex 14/17 (12); OrzRozm I3; BielKron 79v (15); GrzegRóżn Bv (6); KochSat B4v; KwiatKsiąż A2 (2); Mącz 57b; OrzQuin Pv (2); SarnUzn E2v (7); RejAp 39 (48); Podźmyſz do wyobráżenia náſzego/ bo cżłowiek może być názwan máłym ſwiátem/ czokolwiek ma w ſobie/ wſzytko w nim ieſth mądrze vcżyniono GórnDworz L16 (18); HistRzym 3v (7); ábychmy [...] z nim [...] żywo á wiecżnie krolowáli. Bo pátrzay ieſzcże/ że niżli do tey wiecżney rádośći ſwey przydziemy/ iáką y tu rádość á iáką pociechę s tego Páná ſwego á s tego z martwych wſtánia ie° mieć możemy RejPos 109v (285); RejPosWiecz2 95v; BiałKat 101 (9); BielSat B4 (3); KwiatOpis C4; GrzegŚm 58 (3); HistLan A3v (3); KuczbKat 15 (41); iáko wiek ſwoy/ y ony cżáſy ſwoie/ áż do ſtárośći ſwoiey/ około ſiebie ſpráwowáć y ſtánowić ma/ czoby było y ku dobrey ſławie iego/ y ku pocżćiwośći iego. Bo ácż ſą ſtany rozne/ y ná rozne ſpráwy/ vrzędy/ y rozlicżne poſtępki/ dziwnie rozſádzone/ á wſzákoż iuż ſtan narodu poſpolitego/ thák mi ſie zda/ iż ieſt właſnie ná cżterzy cżęśći rozdzielony RejZwierc 30; A nábywſzy záſię thego iáko ſłyſzyſz bogáctwá to iuż wnet wſzytki dworzány they pániey fortuny muśiſz około ſiebie ſtánowić. Bo iuż pan Pychá pewnie v thákiego cżłowieká pirwſze mieyſce mieć muśi. Więcz obżárſtwo/ opilſtwo/ wzgárdzenie/ gniew/ zwádá/ [...] báwić około ſiebie muśi. RejZwierc 122 (227); RejZwiercTrzec 276v; BielSpr 29v (6); KochMon 22 (3); WujJud 7 (32); WujJudConf 250v; Y poſtánowiłem ſtraż obywatele Ieroſzolimſkie/ kázdego ná mieyſcu ſwoiem á przećiw domowi iego. Bo [Et] (było) miáſto ſzerokie y wielkie/ á ludu w nim barzo mało/ y domy nie pobudowáne. BudBib 2.Esdr 7/4 (78); BudBibKaw A2; HistHel ktv (3); MycPrz I B (4); WierKróc A2v (2); BiałKaz B3v; ktore ſą kśięgi Nowego teſtámentu pewne/ a ktore nie pewne/ przeto y o tem nieco dla ſwey bráciey proſtakow przypiſzę. Bo iáko ſtárego teſtámentu iedne kśięgi ſą o ktorych nigdy nie wątpiono. [...] Ták też y wnowem teſtámenćie/ nie wſzytki liſty iednákiey zdawná powagi BudNT d2v (29); CzechRozm 12 (29); KarnNap B (3); TEraz przeto okażę/ iákim obycżáiem Rzecżpoſpolita może być dobrze ábo poſtánowioná/ ábo popráwioná/ á ná wiecżne cżáſy wcáłośći záchowána. Bo gdzie ieſt gadká o to iáka Rzecżpoſpolita ma być/ tedy mi ſię ták zda/ że wtem trzebá przinamniey trzy rzecży obácżáć ModrzBaz 4 (61); ModrzBazBud; SkarJedn A5v (6); KochOdpr B3v (3); Oczko 1 (11); KochPs 72 (3); SkarŻyw 36 (40); MWilkHist B2v; StryjKron 66 (17); gdy ſię nimi nád Chriſtuſowo przedśięwźięćie/ nie tylko nieſłuſznie iedni ſzácuią: ále też y drudzy ku krwie wylewániu/ y ku niezbożnemu tyráńſtwu Antichryſtá Rzymſkiego y dworzan iego/ przećiw niewinnym pobudzáią. Bo to y żak ſzkolny może obacżyć/ iż to nie k rzecży ten wykład/ mowić ták/ iáko mowi X. K. CzechEp 152 (92); CzechEpPOrz x3v; KochJez A3v; NiemObr 19 (14); KochFr 74 (4); KlonŻal A2v (3); KochBr 152; KochDz 105; KochMarsz 154; KochSz C2v; KochMRot A2 (2); ReszPrz 33; ReszList 183 (3); WerGośc 209 (8); WerKaz 282; Potym wſzyſtkim poſpołu iawnie głoſem cżytáć/ Ieſli ſie im podoba/ wſzech z oſobna pytáć Bo oni/ co my cżynim/ w śmiechy obrácáią/ Náſzę ſpráwę y rádę zá błazeńſtwo máią. BielSjem 9 (2); KochPam 81; KochPieś 13 (2); KochTarn 73 (2); ArtKanc B6 (11); BielRozm 14 (3); GórnRozm A2v (9); PaprUp B (2); KochProp 14; ActReg 7 (19); GostGosp 34 (3); Phil H3; GrabowSet Sv; OrzJan 29 (6); Przez cáły dźień vrągáli mi nieprzyiaćiele moi: á ći ktorzy mię chwalili/ przećiwko ſię mnie ſprzyśięgáli. Bo popioł iadałem iáko chleb: á napoy moy mieſzałem z płácżem. LatHar 167 (5); KołakCath C5v (2); KołakSzczęśl D; ſzukáli Arcykápłani y Doktorowie iákoby go zdrádą poimawſzy zábili. Bo (marg) A (–) [Dicebant autem] mowili; Nie w święto/ áby ſnádź nie był rozruch ludźi WujNT Mar 14/2; ktorzy niewiećie co iutro będźie. Bo coż ieſt [Quae est enim] żywot wáſz? WujNT Iac 4/14 (64); JanNKar C2v; SkarKaz 204a; VotSzl Ev; CzahTr E4; SkarKazSej 660b (2); KochPhaen 6 (8).

Połączenia: »bo i« (30): Tákże bogacż nádęty á nic k rozumowi/ Podobien ku brzmiącemu grochem pęcherzowi. Bo y ſzára ſukienká kiedy w pocżćiwośći/ Nadobnie vmie zdobić káżdego zacnośći. RejWiz 6 (6); Leop 2.Cor 7/5; RejZwierz 136; GrzegRóżn N4; káżdy wierny iego/ powinien tu nieść ná ſobie/ tho co ieſt wola á vſtáwá Bogá Oycá iego. Bo y tu ná ſwiecie/ [...] ma wdzięcżnie prziymowáć poſłuſzeńſtwo ono: á wſzákoż tákie/ ktoreby ſie zgadzáło z wolą á z roſkazániem Bogá RejPos 57v (11); RejZwierc 171 (6); BudNT Hebr 5/12; CzechEp 167 (2); Y ty ſie nie wſtydź/ maſzli cżás ſpokoyny/ Przyſłucháć tey to krotofilney woyny. Bo y Apollo łuku bez przeſtánia Nie ciągnie/ pilen cżáſem y ſpiewánia. KochSz A2.

»bo oto« (11): LubPs N; Bog w páłacach iego oznaymił ſię (być) przyćiecżką. Bo oto [Quoniam ecce] krolowie zgromádzili ſię/ zeſzli ſię ſpołem. BudBib Ps 48/4[47/5] (9); choćby żadney ztych pomienionych przycżyn do tego nie było/ tedyby mię oná iedná/ ktorą tu przytocżę/ łácno przemogłá. Bo oto ná oko widzimy/ iż wedle proroctwá Apoſtołow ś: y ſamego ſyna Bożego/ wiará prawdziwa/ [...] záś znowu gáśnie. BudNT a2v;

»bo też« (10): RejPs 149; Prot B3v; Piękny pretext by to iedno prawdá byłá/ bo też to więc bywa/ że drugi piſmo przytocży/ że thák przylęże do drugiego piſmá/ iákoby ow kolący orzech do mármurowey thablice przyłożył. SarnUzn D5; RejPos 21v; GrzegŚm 19; A Wſzákoż w tákiey mierze á w tákim ſtanie/ y myſl wſpaniła/ y vkłádność vććiwa miáłyby ſobie ſpołu ręce dáć. Bo też zbytnia vkłádność ácż ieſt poććiwa/ ále cżłowieku też ná iáki vtząd [!] przełożonemu ma też być iáka ma być z rozumem vważana/ áby ſie ią nie zelżył. RejZwierc 149 (2); CzechRozm 84v; CzechEp [409] (2);

»bo też oto«: Boć oto zácżętem we złośćiách/ á w grzechách pocżęłá mię mátká moiá. Bo też oto vmiłowałeś prawdę/ [Ecce enim veritatem dilexisti] niewiádome á ſkryte rzecży mędrośći twoiey/ obiáſniłeś mi. Leop Ps 50/8.

»bo więc« (17): RejRozpr A2 (3); [rad widzę] ze złego mnimania iż ſie wyprawiacie Bo więcz rada przygoda bywa po przygodzie A przypada nieſzcżęſcie y ſzkoda po ſzkodzie RejJóz O; RejKup b2 (4); LubPs K4v; gdy vźrzał on cżłowiek młodzyeńcá onego/ Wnet zrozumiał s poſtáwy że ieſt coś ſkromnego. Bo więc záwżdy ták bywa/ iż z rownym rownemu/ Przypada towárzyſtwo wdzyęcżnieyſze káżdemu. RejWiz 64v (4); RejPos 280; RejZwierc 61; GDyż nie káżdy pochwala cudzego piſánia Tákże też nie przyimuie drugiego podánia. Bo więc drudzy gánimy prace nie iedneo A mową ni piſánim nie pokażem tego. WierKróc B3v; PaprPan E2v.

»bo zaprawdę« (7): Nápiſſeſz ie ná podwoiách y ná drzwiách domu twego/ áby rozmnożyły ſie dni żywothá twego y ſynow twoich [...] Bo záprawdę ieſli [Si enim] będziećie przyſtrzegáć przykazánia/ ktore ia wam dźiś przypominam/ á będziećieli ie czynić/ [...] wierzćie themu żeć roſproſſy Pan te wſſyſtkie narody Leop Deut 11/22; Ale ći to nadobnie/ odmienić vmieli/ W ſtátek/ w rozum/ w poſtáwę/ kiedy iedno chcieli. Bo záprawdę niewiem ſkąd/ ponurą poſtáwę/ Pocżąć chwalić/ bo wnet w niey/ tákąſz znaydzieſz ſpráwę. RejZwierz 68; BibRadz Matth 17/20; BielKron 334v; A ieść zaśię ábo pożywáć ſwiątośći ciáłá páná Kryſthuſowego/ y pić ſwiątość krwie ſwiętey iego/ tám ſie o tym ſzyrzey á doſtátecżniey roſprwowáć [!] będzye. Bo záprawdę iáko ſie dziś ſwiát nawięcey ná tey ſentenciey około ſákrámentu zátrząſnął/ wſzák to ſą nie táynie rzecży. RejPos 88v; KuczbKat 215; ModrzBaz 30.

W pozycji enklitycznej (4): żeſmy te święte kśięgi po onych pierwſzych Tłumácżoch (po Krakowſkiem y po Brzeſkich) znowu przełożyli. Ieſt bo ludzi niemało/ ktorzy ſię tey náſzey śmiáłośći dziwuią/ á drudzy ná nas zá złe máią BudBib I b; BudNT Luc 9/25 (2); ſławné czynią gody/ Ná któré póydę/ áczem nie dwornéy vrody. Bywałem bo v Xiążąt/ v Królów przed láty/ Teraz póydę/ ſwádźiebnéy choćia niémam ſzáty. OstrEpit A3.

C. Wprowadza wypowiedzenie wynikowe: więc, dlatego (25): RejRozpr B; mam trochą pyenyedzi athak ſzie boyą bi my yeh nyevkradziono bo thu barzo ſzye zawyeram LibMal 1544/81v; Czo dzys za ſwą wiernoſcią vćirpieć muſzę ſrodze Lecż iż ſpełna nadzieię mam w tobie ſwoim Bodze Bo mi to wſzytko ſmacżno ćirpieć y w tey niewoli RejJóz 16v; SeklKat Tv; Iednoć to [wieczny żywot] gwiazdom dano/ Słońcu/ Mieſiącowi/ Ale iście nie tobie márnemu Oſłowi. Bo ieſli zá żywotá ſwiáta nie záżywieſz/ Wierz mi kiedy raz zdechnieſz iż iuż nie ożywieſz. RejWiz 21v (9); RejZwierz 68; BielKron 244; TEż gdy ſie iuż imie dziecię ieść/ trzebá mu y pokármy rozeznawáć według przyrodzenia iego. Bo ieſli koleryk/ nie dáyże mu pokármow gorących/ tákże y melánkolikowi/ bobyś ieſzcże bárziey podpalił onego gorącego przirodzenia iego. RejZwierc 6v (4); BudBib 1.Par 22/9; Przedtym zdáłá ſie rzecż Piotrowi zelżywa/ gdyby Pan iego miał był co w Jeruzalem od Kſiążąt żydowſkich ćierpieć: bo od tego Páná odwodźił/ y folgowáć mu ſobie rádźił CzechRozm 235v; ModrzBaz 101; PaprUp D2; tego potrzebá [...] dla wyſtáwienia ludźiom ná ocży/ wyſokich cnot ich: bo dla tego też Abráhámá w Izááku doświadcżano LatHar 577.

Połączenie: »bo więc«: Bo ty wſzytki perfumy co z żołądká idą/ A gdy iuż thám do głowy do tych ſklepow wnidą/ Kędy duſzá rozumna s ſwymi ſmyſły mieſzka/ Wnet rozeznáć wſzytkiego nigdy nie zámieſzka. Bo więc ieſli przypádnie thám gorąca párá/ Tedy ſie będzye zdáło by zyemiá gorzáłá. RejWiz 120.

2. Wprowadza wypowiedzenia lub składniki wyjaśniające: a mianowicie; enim Modrz, Vułg; quia Vulg (175):
a. Wypowiedzenia (151): powiedziálem wám niedáwno tzo ſie ſemną má ſtatz/ iuż téeż wám powiém tzo ſie má wám przygodzitz/ bo wſſytcy wy będziecie pogorſſenij we mnie tey nocy OpecŻyw 97v (4); PatKaz I 16v; WróbŻołt C5v; RejPs 132v; Tu tez obacż gdy iuż k temu przyſzło Na iaką im radoſcz potym wyſzło Bo tam w wielkiey obfitoſći byli A barzo ſie byli rozmnozyli RejJóz Q3v (2); RejRozm 397; RejKup b2v; MurzHist C3v; MurzNT 103v; KromRozm III I2v; A wſzákoż tu obácżyć możemy/ s kąd ma przydź ku pocieſzeniu ſwemu: Bo z żadney iney ſtrony duſze náſze vſpokoione być nie mogą/ iedno gdy ſie vciecżemy do miłoſierdzya Páná Bogá ſwego. LubPs B4v (5); KrowObr 83; Ale pátrzay po chwili co ony pſtroćiny Spráwiły nam/ bo w wioſce iuż vrzędnik iny RejWiz 15v (8); wiedziałby wżdy co tho á iáka ieſt niewiáſthá ktora ſie go dothyka/ bo ieſt grzeſzna białágłowá. Leop Luc 7/39 (3); Acżkolwiek przy wybierániu iego były rozne głoſy/ bo iedni chćieli Zygmuntá/ [...] Drudzy Olbrachtá BielKron 398 (4); OrzQuin T2; SarnUzn B2v; Bo ácż wiemy iż w Ieruzalem był Kriſtus vkrzyżowan/ ále też wiemy pod cżyią zwirzchnoſcią/ bo ſie iuż thám byłá roſciągnęłá moc y zwirzchność Rzymſka RejAp 93 (17); GórnDworz H6 (4); ále tego táka przycżyná ieſt/ bo ten ktorego to byłá głowá/ było iedno kſiążę możne HistRzym 53 (2); Y kto ie obierał obácż: Bo ich nie obierał krol/ áni biſkup/ áni podawcá/ iedno wſzytká ſpołecżność/ przez Duchá s. ſpráwiona RejPos 23v (25); RejPosWiecz2 91; RejPosWiecz3 99 (2); GrzegŚm 63; HistLan B2; KuczbKat (3); Bo bychmy ſie rozmyſlili máło gdzie nas thá drogá wiedzie/ y ná co kogo wiedzie. Bo wiedzie dobre ná wiecżną rádość á pociecbę/ á złe záſię ná wiecżny vpadek á ná ſmętek ich RejZwierc 137v (28); w tey chwálebney Swiątośći/ mamy trzy rzecży rozeznáć y obácżyć: Bo ieſt w niey iedná/ ſámy Sákráment/ druga/ záraz y rzecż y Sákráment/ á trzećia rzecż ſámá bez Sákrámentu. WujJud 257v (4); BiałKaz G (2); BudNT C (6); PRaw y obycżáiow zda ſię być tenże ſpoſob: Bo práwá roſkázuią [praecipiuntur enim] mieć dobre obycżáie á złych zábraniáią. ModrzBaz 69v (2); SkarJedn 155 (2); KochOdpr D2v; Oczko 12v; SkarŻyw 358 (2); CzechEp 256 (2); LatHar 110 (2); WujNT 23 przedm (3); PowodPr 51; Czym był rożny Melchiſedech w ſwoim kápłáńſtwie od Aaroná/ oznáymuie Apoſtoł. Bo Melchiſedech był ſtárſzy/ á drugi/ to ieſt Aaron był młodſzy. SkarKaz 156a (2).
b. Składniki (24): gdy baczemy gdzye ma bythnoſzcz/ ten grzech bo nye w czyele ale w vyſſchey cząſzczy rozumney. PatKaz I 17; z kąd przyſzedł vpad rodzaiu ludzkieo bo z niepoſluſzeńſtwa WróbŻołt a3v; iáko was też wyſwiadſzáć będą álbo okázowáć was/ á ieſzcże kthemu przed kim/ bo nye przed woytem/ áni przed burmiſtrzem RejAp 124 (7); GórnDworz S2; mamy ſie pytáć kto nas z ſędu wyiął/ bo Opáth to ieſt Bog HistRzym 40; pátrząc ná thák miłego ſynacżká ſwego/ iednegoż máiąc/ ták bárzo męcżonego: á zwłaſzcżá nie ledá ná ſynaczká/ bo dziwniey pocżętego y dziwniey narodzonego RejPos 105v (7); RejZwierc 131v (3); RejZwiercTrzec 276v; Tego niewiedźieć kto to piſał/ y iáko tám dolazł/ bo pod ſámym ſtropem. KochWr 40; LatHar 368.
3. Wprowadza dodatkową uwagę, uzupełnienie; nam, enim Vulg; autem, et, quia PolAnt (26): onę chwálémy/ ijż ieſt wyięta od przeklęcia Ewinégo/ dlá grzéchu pirworodnégo/ bo ij my/ byſmy cie byli nierozgniewali/ z duſſą ij ſcialem w raiu bylibyſmy oſtawienij. OpecŻyw 179v; WróbŻołt oo7v; RejJóz H2; A natychmiáſt powstała panienka/ i chodźiła/ Bo we dwunaście lát była [erat enim annorum duodecim] MurzNT Mar 5/42; RejWiz 43; PTolomeus Philopáthor [...] vrzędnikom pozdrowienie wſkázuie/ á zdrowia życży/ bo my z dziećmi náſſemi dobrze ſie mamy. Leop 3.Mach 7 (3); Piy/ bo y wielbłądy twe nápoię. [bibe et etiam camelis tuis hauriam] BibRadz Gen 24/46 (2); miłoſierdzya vżył nád ſynem Priamuſem/ gdy go ná oycowſkie páńſtwo wſadził/ bo to było máło przed Troiáńſką walką. BielKron 62; wſzákże ſye tylko ſámym ludziom to przydawa/ iż im ty żyły martwieią; bo to ieſt Páráliż/ o ktorym ná mieſtcu ſwym naydźieſz. SienLek 142v; RejAp 33; BielSat Dv; HistLan B3; przychodziły ony ſrogie walki/ dziwne mordy/ iádowithe krwie rozlania/ naiázdy/ trućiny/ dziwne ſmierći/ ſrogie [...] miaſt zburzenie/ bo ieſli nie mocą tedy chytroſcią/ ogniem/ ábo iákim przenáięćiem. RejZwierc 76; A zwłaſzczá iż ſię to wſzytko zárázem y przekładáło y drukowáło Bo cżeſtego pomykania/ álbo powłacżania/ chorob/ y innych krzyżow/ [...] nie wſpominam BudBib c3 (2); BudNT b8v; GostGosp 156 (2); LatHar 246; á czáſem [] też y ánnotácye ktore należą ku potwierdzeniu Kátholickiey wiáry/ á ku obáleniu przewrotnych náuk kácerſkich/ ktore ſię ná brzegu sſtáwić mogły. Bo inſze dłużſze tym podobne zá káżdym Rozdźiałem ſą przydáne. WujNT 25 przedm (4).
*** Bez wystarczającego kontekstu (13): KrowObr Av; Mącz 108d (11); ActReg 157.
*** Dubia (6):
a. Dosłowne tłumaczenie łac. „etenimbyć może w znaczeniutakże, nawet, i (2): Moab y Agarenowie Gebalitowie j Amon y Amalech/ y cżudzoziemci z mieſzkaiącimi w Tirze. [...] Boy Aſſur prziſzedł ſnimi j ſtał ſie na pomoc ſinom Lotowym. [Etenim Assur venit cum illis: facti sunt in adiutorium filiis Loth] WróbŻołt 82/9; [Confitebuntur coeli mirabilia tua domine: etenim veritatem tuam in ecclesia santorum] Będą wyznawać niebioſa czuda twoie miły panie bo y prawdę twoię będę wyſlawiać w zebraniu ſwiętych. WróbŻołt 88/6.
b. Prawdopodobnie błędy zecerskie (4): Ktorás ráċił ku ſwey czti ſtwoṙicż Nieday że jey marnie zboṙicż. Bochmy wżdy nędznij wiedzieli Zęchmy ſcżiebie pána mięli. [zamiast by] RejKup n7v; Bych yeſczie yedney rziećj zbył. Onych Cżartowych regeſtrow Bo tąm wiele wnych wimyſłow Bo ſnać y prawdy niemało [zamiast ba] RejKup s6v; Y chciał płynąć ná morze/ áby ná nich wygrał/ A morze ſie wzburzyło Márinarz roſkazał/ Bo wſzytko wymiotáli/ do brzegu ſie wroćił [zamiast by] RejZwierz 121v; A nie zſtępuyćie zá nikcżemnośćią (marg) Wł/ bo zá proznośćią (–) [zamiast albo] BudBib I 154d.

Cf BOCIEM, BOĆ, BOJEM, BOWIEM

AK