[zaloguj się]
[pdf]

CHŁODNIK (15) sb m

-o- (3) MurzNT (2), -ó- (1) KochPieś.

Fleksja
sg pl
N chłodnik
G chłodników
D chłodnikowi
A chłodnik chłodniki
I chłodnikiem
L chłodniku

sg N chłodnik (6). ◊ D chłodnikowi (1). ◊ A chłodnik (2). ◊ I chłodnikiem (1). ◊ L chłodniku (2). ◊ pl G chłodników (2). ◊ A chłodniki (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XIX w.

1. Ocienione roślinami pomieszczenie letnie stawiane w ogrodzie lub w polu; aestiva Mącz, Cn; scena Calep; trichilla, umbraculum Cn (12):
a. Namiot, szałas lub szopa (6): Gdźie téſz bliſko było święto żydoẃſkié námiotow rozbjianié (marg) chłodników wtykanie (–) MurzNT Ioann 7/2; A będzie opuſſcżoná corká Syon iáko chłodnik w winnicy/ y iáko cháłupká w ogrodzie ogorkowym Leop Is 1/8, Ion 4/5; Bá to my tu gadamy ſobie/ á vfce ſię zbroyne/ ku chłodnikowi śćiągáią GórnRozm N3v.
Szereg: »chłodnik abo przybytek« (1): vczyńmy tu trzy námioty (marg) chłodniki abo przybytki (–) MurzNT Matth 17/4.
W przen (1): tychże [...] niezgodne y nieuſtáwicżne piſmá/ ktorzy iedno ten fundáment gliniány/ iedni ſuli/ [...] a inſzy ieſzcże ná nim ſwoie ogrodki y chłodniki y pletli y budowáli. CzechEp 235.
b. Altana (6): BielKron 303; Mącz 5a; Vwiy tu proſzę chłodnik ſámoroſły Wzgorę wynioſły. KlonŻal Dv; Dobra myśli/ [...] Niegardz moim chłodnikiem chrośćiánym KochPieś 4; BA iuż/ choćia ná ſániáeh/ Stáśiá Bránickłego/ Nákieruy dyſzlem do mnie [...]. Zaż to iedno domyśl w chłodniku pánuie? Tákżeć ſye przy kominie czyśćie vbuduie PudłFr 64; Scena – Łietuik [!], buda z gałezią, chłodnik. Calep 952b.
2. Sala jadalna (1): Coenatio ‒ Cłodnik [!] dowieczerzanią, ſalia. Calep 211a.
3. Chłodnik ocieniony, miejsce do przechadzania się (2):
a. Alejka obrośnięta pnącymi roślinami (1) : Hypaethra ‒ Chłodnik pod niebem. Calep 494a.
b. Kryty krużganek; cryptoporticus Calep, Cn (1): Cryptoporticus ‒ Chłodnik. Calep 273b.

Synonimy: 1. buda, cieplica, letnica, letnik, szalasz, szopa; 2. sala, wieczernik; 3. chodnik, krużganek, przechadzka, przechodnik.

Cf CHŁODNICA, CHŁODZINA

DM