« Poprzednie hasło: DRĘTWIK | Następne hasło: DRGANIE » |
DRGAĆ (3)vb impf
Fleksja
indicativus | |||
---|---|---|---|
praes | |||
sg | pl | ||
1 | drgåm | ||
3 | drgå | drgają |
praet | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | n | drgało |
imperativus | |
---|---|
sg | |
2 | drgåj |
conditionalis | ||
---|---|---|
pl | ||
3 | subst | by drg(a)ł |
praes 1 sg drgåm (1). ◊ 3 sg drgå (1). ◊ 3 pl drgają (3). ◊ praet 3 sg n drgało (1). ◊ imp 2 sg drgåj (1). ◊ con 3 pl subst by drg(a)ły (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.
Znaczenia
1. Wykonywać niezależnie od woli szybko powtarzające się (czasem rytmiczne) ruchy; drżeć, trząść się, dygotać, pulsować, wibrować; micare, palpitare Mącz, Cn; emicare, frigutire, nictare, nictari, succidere Cn (6): Palpito, [...] Drzę/ trzęſę ſie/ álbo drgam. Mącz [274]b.
Fraza: »drgają żyły« [szyk 2 : 1] (3): wezmi kadzidła/ aloe/ ſtłucż to ſpołem á zmieſzay z Clatum iaiowym: [...] á przykładay na ranę: gdzieby żyły były przecięte á drgały barzo. FalZioł V 115v; Mącz 220c, [274]b.
W przen (2):
Fraza: »drga serce (a. serdeczko)« = cieszy się, raduje się; ewent. boi się, lęka się; micat animus Mącz [szyk 1 : 1] (2): Iedná drugiey pięknieyſza/ [...] Co było miło poźrzeć áż ſerdecżko drgáło. RejWiz 25; Mącz 220c.
2. Skakać, tańczyć (2): Kiedy w bęben przybijáią/ Sámy nogi práwie drgáią. KochSob 57; Lecż z wielkiego weſela/ durno poſkákuymy/ [...] Iuż Muzyko gray/ Lizycżopie drgay. PaxLiz E4.
Synonimy: 1. bić, trzęść się 2. poskakować, skakać.
Formacje współrdzenne: drgnąć, wezdrgnąć, wezdrgnąć się, zedrgnąć się; wezdrygnąć się, wzdrygnąć się; drygać, podrygać, wdrygać się, wzdrygać się, zdrygać, zdrygać się.
BZ