[zaloguj się]
[pdf]

DUMANIE (5) sb n

a jasne; teksty nie oznaczają e.

Fleksja
sg
N dumanie
A dumanie

sg N dumanie (3). ◊ A dumanie (2).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI (jeden z tych samych przykładów) i XIX w. s.v. dumać.

Myślenie; zamyślanie się; wyobrażanie sobie (5):

W połączeniu szeregowym (1): A naypierwey począwſzy od głowy/ w ktorey Duchowne ſpráwy/ á iáko Anyelſkie/ Rozum/ myśl/ Dumánie/ Pámięć/ Wola. SienLek 28v.

Wyrażenie: lek. »złe dumanie« = melancholia (2): [ta wódka z wołowego języka] weſołą myſl cżyni/ nakażony mozg [...] naprawia, Teſknoſć/ złe dumanie ſzkarade mowienie/ [...] oddala FalZioł II 12d; iż mania ieſt niemocz [...] tak iż on cżłowiek złe dumanie miewa. GlabGad D8.
Szeregi: »fantazyja i dumanie« (1): Pirwſza [komora] w cżele ta ma troy rozdział, Naprzod ieſt ſmyſł poſpoliti ktorim rożność rzeci obacżamy. Przynim ieſt fantaſia, j dumanie trzeci ſmiſł, wſrzodku [jest] domnimanie zatim pamięć GlabGad A5v.

»imaginacyja to jest dumanie« (1): Także gdy ktory ſmak bywa pomienion, tedi onim pomyſlamy: j bywa onim nieiaka imagitia [!]: to ieſt dumanie przi cżłonku vſuſzenia [!] ktori ieſt w ięziku. GlabGad C5.

Synonimy: fantazyja, imaginacyja, myśl.

Cf DUMA, DUMAĆ

KN