[zaloguj się]
[pdf]

DZIEWCZĘ (7) sb n

e pochylone (tak też Cn).

Fleksja
sg pl
N dziéwczę dziéwczęta
D dziéwczęciu

sg N dziéwczę (4). ◊ D dziéwczęciu (1). ◊ pl N dziéwczęta (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.

Dem. od „dziewka”:
1. Młoda dziewczyna, panna; puella, pupa Cn (1): W klaſztorze ſie wſzytko sſtánie/ Wcżeſność ſtráwá y wyſpanie/ [...] Y krotofile bywáią/ Gdy ſie pánny rozigráią/ Dzyewcżętá primę ſpyewáią/ A pánny ſtoł przypráwiáią BielKom G3v.
2. Dziecko płci żenskiej, córeczka (4): strawyla stych pyenyedzi 12 groſchi a druga 12 groſchi ma wſkrzincze v zagrodnyka yednego bliſko ſzwyenthego Iana thamze theſz dzyewczą yey LibMal 1551/162, 1552/172; RejFig Bb3; [Przemysław] poiął inną żonę/ s ktorą takież potomſtwá nie miał/ thylko iedno dziewcżę w oſmi lećiech po nim zoſtáło BielKron 368.
3. Młoda służebna (2): Kaſztanów będźie w ogniu dźiewczę przypiékáło/ Drugié wianki wić PudłFr 31.

W połączeniu szeregowym (1): Zátym co tey gawiedzi w domu ſie námnoży [...] To ſzwaczki, to háwtarki, dziewczętá, chłopiętá, Chłopiąteczká: wſzyſtko to łuſzczybochenkowie CiekPotr 29.

Synonim: 1. panna.

Cf DZIEWCZĄTKO, DZIEWCZYNA, DZIEWCZYNECZKA, DZIEWCZYNKA, DZIEWECZKA

SB