« Poprzednie hasło: [GUNDULA] | Następne hasło: GUNIARZ » |
GUNIA (27) sb f
Fleksja
sg | pl | du | |
---|---|---|---|
N | guniå | gunie | guni |
G | gunie | guń | |
A | gunię | gunie | |
I | gunią | ||
L | guniach |
sg N guniå (10); -å (3), -a (1), -(a) (6); -å Murm; -å : -a Mącz (2 : 1). ◊ G gunie (1). ◊ A gunię (4) [w tym: -e (1)]. ◊ I gunią (3). ◊ pl N gunie (2). ◊ G guń (1). ◊ A gunie (4). ◊ L guniach (1). ◊ du N (cum nm) guni (1) PudłFr 78.
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI (jeden z tych samych przykładów) – XVIII w.
Znaczenia
1. Proste, grube odzienie, noszone przez ubogich ludzi; endormis Mącz, Calep, Cn; cento BartBydg, Mącz; synthesis Mącz; heteromaschala Calep; gaunacum, gausape, penula gausapina Cn (11): A Ezop w pośrzodku ich ſtał/ A ſzpetną ſie gunią odział BierEz Bv; BartBydg 26; Amphimalla. To co ná obie ſtronie koſmáte yeſt/ yáko bywáyą gunie na obie ſtronie kudłáte. Mącz 8a; Synthesis [...], Krótkie odzienie niewolnicze z grubego ſukniská vczynione/ Gunią może być zwano. Mącz 437b, 47b, 103d; Braccarii ‒ Czi ktorzi, gunie tkaią. Calep 138a, 138a, 362b, 480b.
Szereg: »gunia, skorka« (1): obchodźili w guniách/ w kozlęcych ſkorkách/ w niedoſtátku/ y vćiſku ReszList 150.
2. Gatunek grubego sukna, także okrycie z niego, derka, koc; toralia Murm, BartBydg; cilicium Mącz, Cn; gausape Calep, Cn; lodices BartBydg; dorsualis Mącz; penula mulonia, sagum, stragulum crassum a. villosum, subcoacta Cn (16): Murm 147; BartBydg 160b; Item zeznal yſz zmazurem vkradli v kapinoſzky wrynku gunye ſukyenne trzi LibMal 1553/173v, 1553/174: [2 r.]; Podzyáłacie też przykrycie nad nim/ nádzyáławſzy guń s ſierśći kozyey BielKron 33; Cilicium, Odzienie albo guniá z włoſienia capów albo kozłów Mącz 53d, 95a; potym włoż nań [na konia] prześćiérádło białe/ y gunię możeſz SienLek 190v, 190v; RejZwierc 54; té dwie guni kniému/ Pómoc wielką dáły mi leżeniu miękkiemu PudłFr 78; Amphitapa – Gunia z obu ſtron koſmata. Calep 64a; Gausapina – Suknia z gunie. Calep 448b, 448a, b; [Guná/ et Guniá/ Cilicium, stragulum, cento, lodix, dorsuale. Volck Gggv.]
Synonimy: 1. siermięga, skorka; 2. deka, koc, kołdra, nastołka.
KW