[zaloguj się]
[pdf]

HESPER (5) sb m

Hesper (3), Hesperus (2); Hesper SzarzRyt; Hesperus StryjKron; Hesper : Hesperus BielKron (2 : 1).

Teksty nie oznaczają é.

Fleksja
sg
N Hesperus, Hesper
G Hespera

sg N Hesperus (2), Hesper (1). ◊ G Hespera (2).

Sł stp, Cn brak, Linde bez cytatu.

1. astron. Planeta Wenus widoczna na niebie rano i wieczorem [Hesperus – wieczernica Mymer1 3; – zwierzęcia gwiazda Murm 5; – wieczerznica, zwierzęca gwiazda BartBydg; – wieczorna gwiazda Mącz 155b; – zwierzęca gwiazda Calep; gwiazda wieczorna, zaranna Wenus; Jutrzenka – Hesperus Cn] (3): Zwano ią [Italiję] też Heſperia od Heſperá wypędzonego od brátá z Hiſzpániey/ [...] álbo od gwiazdy ktorą zową Hesperus/ á tá gwiazdá tey kráinie ſłuży. BielKron 276; Iuſz Phebus tchniące Konie do Morzá prowádził/ A Heſperus też chmury obłoczne zgromádził/ Gdy Ludwik Miſtrz Krzyżáckie vphy wywiodł ſwoie StryjKron 622.

W porównaniu (1): Heſper iák iáſna ieſt miedzy gwiazdámi/ Ták twe wſpániáłe Pánno nád Pánnámi Są obyczáie/ z nátury przyrodne/ Ozdoby godne. SzarzRyt D4v.

2. n-pers: W mitologii greckiej syn lub brat Atlasa (2): Rzecżona też Heſperia od Heſperá Krolá/ ktorego był brát Atlánt ſtámtąd wypędził/ ktory potym pánował we Włoſzech. BielKron 278, 276.

Synonimy: 1. Fosfor, »gwiazda jutrzenna«, »wieczorna gwiazda«, »zwierzęca gwiazda«, jutrzenka, Lucyfer, Wenus, wieczernica.

ZZie