[zaloguj się]
[pdf]

JARMUŻ (13) sb m

jarmuż (12), jarmoż (1); jarmuż : jarmoż FalZioł (5 :1).

a jasne; o z tekstu nie oznaczającego o.

Fleksja
sg pl
N jarmuż
G jarmużu jarmuż(o)w
I jarmuż(e)m
L jarmużu

sg N jarmuż (5). ◊ G jarmużu (1). ◊ I jarmuż(e)m (3). ◊ L jarmużu (2). ◊ pl G jarmuż(o)w (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

1. Zielona jarzyna jadalna, zielenina; asparagus, quodvis germen tenerum oleris Cn (12): ſmętnym ludziem borag ſpomożenie daie, gdy go pożywa zmięſem albo ſzcżym [!] inſzim miaſto iarmużu FalZioł I 17b; Liſcie bzowe gdy będzie vwarzono z inſzim iarmużem á będzie iedzono/ cżini ſtolcze FalZioł I 133d, I 12a, b, 123d [2 r.]; j owſzem takowa tłuſtoſć ciągnie z ſobą wilgothę onych iarmużow w cżłonki á tak cżyni nie zdrowie. GlabGad 13, I2v [3 r.]; karmia twa nieehay będźie ślaz s pokrzywámi wárzony/ iáko inny iármuż SienLek 83v; Blitum ‒ Iarmuz. Calep 133b; [podobné ieſt króleſtwo niebieſkie ziarnu gorczycznemu/ [...] któréto/ mmeiſzéć ieſt ze wszégo nasięniá/ leċ kiedy vroście/ wſzech iarmużów (marg) rzeczy ogrodnych (-) więtſze ielt [marna est omnibus holeribus] MurzNT Matth 13/32 (Linde).]
2. bot. Brassica oleracea L. v. viridis (acephala) (Rost); kapusta zimozielona rosnąca krzaczasto (1): Brassica, Czarna kapuſtá. Iármuſz/ albo/ Broskieẃ/ Krćicą zową lekarze. Mącz 26d.

Synonimy: 2. brzoskiew, »czarna kapusta«, krcica, wielkierz.

LW