Duże, wzmocnione obręczarni naczynie drewniane o okrągłym dnie w rodzaju beczki lub wiadra, służące do przechowywania żywności (szczególnie rzeczy sypkich i płynów), cząsto mające zastosowanie przy wyrobie i zlewaniu wina; też służące do kąpieli; też duży, kαmienny zbiornik na wodę; cadus Murm, BartBydg, Mącz, Cn; dolium Mymer¹, BartBydg, Cn; vinarius lacus Mącz, Cn; metreta Mącz; culeum, culleus, cupa, doga, dolium patentissimi oris, lacus torcularius, mensura liquidorum et aridorum, vas magnum ligneum aperto ore Cn (53) : ZapMaz II Ł 7/53; Bo zmęcżywſſy go [=Jezusa]/ w kádz w zimną wodę go wrzucili OpecŻyw 115v; Murm 150; Mymer¹ 30; Cadus, cadz vel vyadro. BartBydg 21, 45; Iako Crates, Diogenes miaſto ſklepu w kadzi mieſzkał BielŻyw nlb 4, s. 70, 71, 72; kazal zazecz paprocz y wrzuczicz podkadz, a ſkoro tham bela wrzuczona hneth ſzyą na kadzi obrączi opąkli LibMal 1544/89v, 1544/84v, 85, 89v; RejJóz H7; RejWiz 173; BielKron 123v [2 r.]; Lacus etiam, Kadź/ przikádek álbo ſtągiew w którą wino śćieka z práſt. Mącz 182b, 23d, 29b, 304b; Tym kthorzy máią żołtą niemoc/ dobrze ſye im w kádźi przykrytey párzyć/ leiąc ná kámienie/ ſwoy właſny mocz. SienLek 90v, 10, 91; á dziś mu záſię znowu dolewa/ dokłáda/ á práwie iáko zgniłą kápuſthę ná wioſnę tłocży do ſmierdzącey kádzi. RejZwierc 157v; WujJud 47; BudBib 3.Reg 17/12; y ogrodźił płotem/ y wkopał práſę (marg) ábo kadź w ktorą zlewaią wino. (‒) WujNT Mar 12/1.

kadź czego (3): Kadz mąki nie z iedziona [Hydria farinae non consumpta est]/ á dzbaná oliwy nie vbyło/ wedle słowá Iehowy BudBib 3.Reg 17/16, 3.Reg 17/14; A to piſmo ktore przywodzą o śiedmi ſłupach/ ták do tego ſłuży/ iáko dwánaście lanych wołow/ ktore morze ono ábo kadz wody/ ktora prze Chrzeſt wſzyſtek Kośćioł Chrześćiáńſki znacżyłá/ ná ſobie trzymáli. SkarJedn 300.

W charakterystycznych połączeniach: kadź lana, pełna, przykryta, śmierdząca; kadź mąki (2), wody; tłoczyć do kadzi; kadź narządzić; w (pod) kadź wrzucić (3); w kadzi mieszkać (3), myć się, parzyć się, przewalać się.