Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: KONFERENCYJA

Następne hasło: [KONFEROWAĆ SIĘ] »

KONFEROWAĆ (6) vb impf i prawdopodobnie pf

impf (4), prawdopodobnie pf (2) [w tym: inf, pass a. impers] ActReg, VotSzl.

k- (3), c- (2).

Wszystkie samogłoski jasne.

Fleksja

inf	konferować

fut
	pl
1	m pers	będziemy konferować, będziem konferować
2	m pers	konferować będziecie

inf konferować (2). ◊ fut 1 pl m pers będziemy konferować (1), będziem konferować (1) SarnStat (1 : 1). ◊ 2 pl m pers konferować będziecie (1). ◊ pass praet 3 sg n a. impers con by się konferowało (1).

Sł stp, Cn, Linde brak.

Znaczenia

1. Naradzać się, rozmawiać o czymś (1)
2. Nadawać, obdarzać, darować (4)
3. Porownywać (1)

1. Naradzać się, rozmawiać o czymś [conferre – znieść się wespołek, słożyć, rozmawiać z kim Mącz 122c; confero ‒ znaszam, zgromadzam Calep; znoszę co do kupy; rozmawiam z kiem; składam się z kiem na co – confero Cn] [o czym z kim] (1): który[Kochanowski] máło co przed śmierćią ſwoią, iáko o rzeczách inſzych, ták y o téy Polskiéy Orthográphiiéy [...] pocżął był zemną conferowáć JanNKar D3v.

2. Nadawać, obdarzać, darować [conferre beneficium – czynię komu dobrze, okazuję dobrodziejstwo Mącz 122c; daję, obdarzam kogo czym – confero Cn] [komu co] (4): by to bydz mogło zeby się czym inszym contentował, IMPan Sendomirski, a to Busko się conferowało Panu Łasczowi, iako był Krol IM przed potrzebą Byczynską obiecał ActReg 131.

W połączeniu szeregowym (1): żadnému Kśiążęćiu[...] żadnégo/ Zamku/ twiérdze/ álbo miáſtá ku rządzeniu do czáſu álbo ná wieczność nie damy/ nie náznáczymy/ áni [...] nie będźiem konferowáć [dabimus, assignabimus aut ... conferemus JanPrzyw 14] SarnStat 891.

Szeregi: »naznaczyć i konferować« (1): A nie tylko ludziom Rycerſkim przednieyſzym/ trzebáby condigna praemia náznáczyć y konferowáć: ále y młodſzym VotSzl C2. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.].

»konferować i rozdawać« (1): támże rodakom Szláchćicom poſseſsią máiącym będźiemy ie [dygnitarstwa i urzędy] konferowáć y rozdáwáć. SarnStat 1041. [Ponadto w połączeniu szeregowym 1 r.].

3. Porownywać [confero ‒ jednę rzecz z drugą porównawam, przypodobam Mącz 122c; przyrownywam co do czego – confero Cn] [co z czym] (1): Co się dotycze spisku, na ktoryście się WM z IchM pany zgodzili, ten nie inaczej będzie spisany i publikowany, jeno jako jest już naterminowany wedle tych umow i egzemplarza, ktory też WM macie, co łatwie doznacie, gdy je z uniwersały konferować będziecie. Diar 44.

Synonimy: 3. komparować, porownawać, przypodobać, przyrownawać, stosować.

Formacje współrdzenne cf FEROWAĆ.

Cf [KONFEROWANIE], KONFEROWANY