[zaloguj się]

PRZYPODOBAĆ (9) vb pf i impf

pf (5) [fut, praet, con] MurzNT (2), CzechRozm (2), Phil I; impf (3) [praes] Mącz, Phil H3, PowodPr; pf a. impf (1) [inf] ModrzBaz.

Oba o oraz a jasne.

Fleksja
inf przypodobać
praet
sg
3 m przypodobåł
conditionalis
sg
3 m by przypodobåł, przypodobåłby

inf przypodobać (1).praes i fut 1 sg przypodobåm (2).3 sg przypodobå (2).1 pl przypodobåmy (2).praet 3 sg m przypodobåł (1).con 3 sg m by przypodobåł, [przypodobåłby] (1).

stp notuje, Cn brak, Linde XVI (sześć z niżej notowanych przykładów) i XVIII w. s.v. przypodobić.

1. Wskaz(yw) podobieństwo, porówn(yw) coś z czymś; assimilare Vulg, PolAnt; conferre Mącz; similare PolAnt [kogo, co] (9):

[przypodobać czego: Dla lepszego strzeżenia człeka wnętrznego Pan Chrystus słowem tym przypodoba tego, Mowiąc: to wiedzcie iżby ociec czeladny wiedział, który godziny złodziej szkaradny Przyść miał, czułby przecie DramStp I 627.]

przypodobać do czego (2): A ieſliże lekárze z lekárzow/ rzemieśnicy z rzemieśnikow/ zapáśnicy z zapáśnikow nierodzą ſię/ proſzę niech ſię godźi rzecży ſobie podobne do podobnych przypodobáć [rebus similibus similia tribuere] ModrzBaz [41]v; Y Aryſtoteles przypodobał go [gniew] (á ſłuſznie) do dymu Phil I.

przypodobać komu, czemu (2): Phil H3; Tymże ſpoſobem ś. Thadeuſz Apoſtoł opiſuiąc ſektarze cżáſu ſwego: iednych przyrownywa do Káymá/ [...] drugich Báláámowi/ [...] trzećich przypodoba onym przećiwnikom Moyzeſzowym oſtrym y zuchwałym PowodPr 38; [MurzNT Matth 7/24 (Linde s.v. przypodobić); kthory [Pan Jezus] też náukę ſwoię tę ſkárbowi ná roli zákopánemu przypodobał/ dla ktorego cżłowiek wſzythko záprzedawſzy onę rolą kupił/ żeby w niey y ſkarb on miał. GilPos 283v].

przypodobać k(u) czemu (3): MurzNT Mar 4/30, Luc 7/31; Abowiem on [prorok Zachariasz] vpomináiąc zbor ludu Bożego/ [...] tedy go ták opiſuie/ iż ieſliby to kto ku pompie Krolow źiemſkich przypodobał: tedyby ſie zdáło/ że z nich iáſnie Prorok ſzydźił CzechRozm 180; [Leć ku częmu przypodobam rodzái tento? Podobny ieſt dźieciám któréto siedzą na rynkach i zawolywaią ku towarzyſzum ſwoiem MurzNT Matth 11/16 (Linde s.v. przypodobić), Luc 13/18, 20; Leop Luc 13/18 (Linde s.v. przypodobić)].

przypodobać z kim, z czym (2): Mącz 122c; Bo gdy ták z obudwu ſtron ſpráwę tę vważymy/ á iednego z drugim przypodobamy: áżći ſie to pokaże/ że onego ániołá ſpráwá ćieleſna/ nic nie ma z práwą [lege: z sprawą] náſzego Iezuſá Chriſtuſá Syná Bożego. CzechRozm 55v.

Szereg: »przypodobać, (abo) porownawać (a. przyrownać)« [szyk 1:1] (2): Kczęmu przypodobámy kroleſtwo Boże abo ktoręm przyrownanięm przyrownámy ié [Cui assimilabimus regnum Dei: aut in qua parabola coniciemus illud]? MurzNT Mar 4/30; Praeterea confero significat, Yednę rzecz s drugą porownawam/ przipodobam Mącz 122c.
2. [Uczynić podobnym [co czemu]:
Szereg: »przypodobać abo przyrownać«: żeby [cieśla z nieforemnego kawałka drewna] wyſtrugał z pilnośćią gdyby mu łácno było/ y według náuki rzemieſlá ſwego/ wyformował by go/ y przypodobałby ie obrázowi cżłowiecżemu/ ábo ktoremu źwierzęćiu ono drzewo przyrownał [et assimilet illud imagini hominis, aut alicui ex animalibus illud comparet] Leop Sap 13/13 (Linde s.v. przypodobić).]

Synonimy: 1. porownać, porownawać, przyrownać, rownać; 2. przyrownać.

Formacje współrdzenne cf PODOBAĆ SIĘ.

Cf PRZYPODOBANIE, PRZYPODOBANY

LW