przyrownać do czego (4): Kto by ie [kasztany] chciał przyrownać do żołędziu/ tedy w nich naydzie więtſzą łacznoſć ku ſthrawieniu FalZioł III 14c; Mięſo wołowe przyrownam do inſzego bydła, ieſt na ſuſſe FalZioł IV 5a; á ieſli ſie godzi te ziemſkie rzecżj do niebieſkich/ á wiecżnych przyrownáć/ tedy kroleſtwo ziemſkie podobne ieſth kroleſtwu Bożemu GórnDworz Gg; ReszPrz 33.

przyrownać komu, czemu (4): ktorému [weselu pochodzącemu od Boga] gdy przyrownáſſ ktorą roſkoſs albo luboſtz/ ſmutek ieſt: wſſelká ſlodkoſtz/ boleſtz ieſt OpecŻyw 187; PatKaz II 27, 27v. Cf Fraza.

przyrownać k(u) czemu (3): Iż iako niewiaſty we wſzytkim ſą mgłeyſzego przyrodzenia niż mężowie, tak też y znamiona niżey wypiſane dobroć albo złoſć mnieyſzą to ieſt mgleyſzą w nich vkazuią. Przyrownaiącz przyrodzenie oboiey płci to ieſt męſkiey ku niewieſciey, według ſthałoſci z krewkoſcią iakoby dwie cżęſci otrokowi przyſądzaiąc á trzecią niewieſcie. GlabGad M; WróbŻołtGlab A5; Bo gdy przyrownamy ony grzechy/ prze ktore Pan záwżdy karał ſrodze y ſwiát y rozlicżne narody iego/ ku dziſieyſzym wymyſlnym złoſciam á wyſthępkom náſzym/ ſnadź by były ná wadze położone/ dálekoby s kloby wybiły/ á więſzego [!] á ſroſzſzego karánia godneby były. RejZwierc 260v.

przyrownać z kim, z czym (3): O wy/ ktorzy ſię bogátemi tu być ná świećie rozumiećie/ ábo ieſteśćie: przyrownayćie możećieli ſwoie bogáctwá/ z tey Romule ſkárbem. SkarŻyw 589; Ná ſáme zakony y kápłáńſtwo pátrząc: káżdy ſię zdźiwi/ gdy ie z innemi przyrowna/ á zwłaſzczá z heretyki/ ktorzy żadnego świętego ſwey ſekty áni w kśięgách/ áni w kálendarzu vkázáć nie mogą. SkarKaz 277b, 116b; [A przyrownáiąc tę Wárſzáwſką młodą z oną ſtárą Confoederácią Korcżyńſką/ wiele ſię okolicżnośći znáyduie/ ktoremi ſię ſtára vmacnia/ á tá ſię nowa oſłábia y pſuie y potępia. SkarUp 9].

Ze zdaniem porównawczym (1): Sthan ludzi łáknącich y prágnących w vboſthwye á w nyedoſtáthku. Ktory to głod właſnie też możemy przyrownáć/ kędy nie doſtawa prawdziwey náuki ſłowá Bożego/ że tám duſzycżká ieſth w wyelkiem głodzie ſtrapioná. LubPs Y5v marg.

przyrownać do kogo, do czego (18): (marg) Papieſz przyrownał vſtáwy ſwoie do vſtáwy Bożey. (–) Tákeś to práwie vtzynił iakobyś przyrownał/ blwoćiny/ do ſſtzerego złotá/ álbo plewy do tzyſtey pſzenice/ álbo mátáctwo/ do iáſney prawdy? KrowObr 228; GórnDworz F6, K4v; A do kogoż przyrownaćie Bogá? a(bo) ktorym podobieńſtwem wyrázićie go? BudBib Is 40/18; Nieśmiem owych ſchadzek mężcżyzn z białemi głowámi/ ktore cżynią dla tańcow/ do nierządnych domow przyrownáć/ álebych to rad widźiał/ żeby mądrzi ludźie w to pilnie weyrzeli. ModrzBaz 54; O iáko miła y wdzięcżna rzecż ieſt bráćiey w iednośći mieſzkáć. ktorą przyrownáiąc do wonney máśći/ mowi: iáko wonny oleiek ná głowie Aaronowey/ kthory ſpada ná brodę y ná brzegi ſzáty iego. SkarJedn 59, 12, 125; [św. Jan] powiedział iey [Eudoksji] áby Iezábelę w wydzieraniu tey winnice nienáſladowáłá: á tego ſię przeklęctwá ktore oná odnioſłá/ báłá. Ale oná iáko wśćiekła/ dom wſzyſtek rozwołáłá/ grożąc S. Ianowi: iſz ią ták zelżył/ á do tey niepobożney Iezábele przyrownał: obiecuiąc ſię tego mśćić. SkarŻyw 88, 312; LatHar 204, 257, 580; Wieſz iáką twarz ma P. Bog? Wieſz iáki ieſt Bog w Troycy? Twarzy żadney nie ma/ y nie może boſtwá iego do żadnego ſtworzenia przyrownáć/ áni go málowáć. SkarKaz 278a; Y przetoż ná innym mieyſcu Pan máłe grzechy przyrownał do komorow/ á wielkie do wielbłądow/ gdy przyimowił [!] Phárużom: Slepi wodzowie/ komoru przecadzáią: á wielbłądá połykáią. SkarKaz 313a, 7b, 82a, 313a marg.

przyrownać komu, czemu (22): abouyem ſnyey [Panny] uynyknącz myal przeſzlyczny kwyath/ pan ieſus criſtus ſyn nayuyſſego boga ktory myal podz ſtey myley panny ktorąſz to yzayaſz roſczcze przyrownal PatKaz II 57, 28; PatKaz III 87; KromRozm III C7v; Leop Cant 1/8; do czegoś mi dał przyczynę tym/ że powiádaſz/ iż ná ſwym kazániu/ chceſz przyrownáć ſtan Swiecki Mieśiącowi odwrócónemu od Słóńcá: á Kácérſtwo/ ślepemu nie ná drodze/ ále przy drodze śiedzącemu OrzQuin Aa4v, E2v; Niedármoćiem Hippokrátes/ złączenie [tj. stosunek płciowy] to/ wielkiey niemocy przyrownał/ bo człowiek tám od rozumu odſtępuie á zápomni ſye. SienLek 14; RejPos 60, 76, 174, [308]; Piękney á pieſzcżonej niewieśćie przyrownałem corę Cyiońſką. BudBib Ier 6/2; WierKróc A2; KAláphátes był Ceſarz lecż ná cudze chćiwy/ Przeto mu nie podobien ten cżłowiek pocżćiwy/ Nie tylko obcym dobrá on wydzyerał z mocy/ Y Stryiowi właſnemu kazał wyiąć ocży/ Tylkom go ia dla tego przyrownał Leſkiemu/ Vrodą y doſtátkiem rowna ſie náſz iemu PaprPan Pv, M2; Gdźie X⟨iądz⟩ K⟨anonik⟩ chcąc to pokázáć iáko ie ſt [!] Chriſtus świátłośćią y ſłońcem/ twierdźi to iżby Dawid Pſal. 18. [...] miał Páná Chriſtuſá przyrownáć ſłońcu CzechEp 166; Bo [łakomy] to dźiwak/ co go bogáctwo zubożyło/ Przyrównam go Oſłowi/ choć mu to nie miło: Który przyſmáki nośi koſztowné ná ſobie Przedśię ládá chróśćiſko naydźieſz przed nim w żłobie. PudłFr 20; Y rzekł Pan: komuż tedy przyrownam ludźie rodzáiu tego [Cui ergo similes dicam homines generationis huius]? á komu ſą podobni? Podobni ſą chłopiętom na rynku śiedzącym WujNT Luc 7/31; CzahTr C4. Cf przyrownać w czym; »podobieństwu przyrownać«.

przyrownać jako czemu (żywotne) (1): O namileyſza moiá/ przyrownałem ćię iáko iednemu z woźnikow w woźiech Fáráonowych. Piękne ſą policżki twoie z ſwemi klenoty/ á ſzyiá twa w łáncuchoch. (marg) Wſzytko to o duchownych ochędoſtwách ma być rozumiano. (–) BibRadz Cant 1/8.

przyrownać k(u) komu, k(u) czemu (11): O przenaſzwyątſza panno y kczemu czyą mam przyrownacz nyeuyem PatKaz II 27; A wżdy ſie nic nie wſtydał [Dawid] ku ćći Páná ſwego/ Skákáć przed oną Archą przymierza Páńſkiego. Acż ſie z niego ná on cżás żoná iego śmiałá/ Y práwie go ku błaznu byłá przyrownáłá. LubPs A6; ku ktoreyże rzeczy przypodobiemy Kroleſthwo Boże? ábo ku czemu ie przyrownamy? BibRadz Mar 4/30, 4.Esdr 6/57, Eccli 26/29; OrzRozm R; A wżdy o to nic nie dba/ á wżdy ſie nic nie ſtára/ ták iáko go tu Pan przyrownáć racży ku tym ſzalonym dzyewicam RejPos 342, 223, 332; BudBib 4.Esdr 6/57. Cf przyrownać w czym.

przyrownać w czym [w tym: komu (1), k komu, ku czemu (1)] (2): O Fránćiſſku/ ktorego Mniſzy we wſzyſtkich rzetzach Pánu Kryſtuſowi Synowi Bożemu iednorodnemu przyrownáli/ ták onim nápiſali. KrowObr 144; KTo widał Herkuleſá/ gdzye málowánego/ W poſtáwie y w dzyelnoſciach/ w dziwnych ſpráwach iego. Mogłby tego zacnego/ Ianá Tarnowſkiego/ K niemu właſnie przyrownáć/ y ku ſpráwam iego. RejZwierz 50.

przyrownać komu (1): Iż w tim tham kącie połnocnego wſchodu panuie płaneta Saturnus z znamieniem Wodnikiem, kthori one ziemię y lud ſobie przyrownaiąc [conversantur Aquario et Saturno assimilantur] cżyni ie okruthne á ſtraſliwe, nie lukoſciwego [!] przyrodzenia, krwie ludzkiey pragnące, iako ieſt Saturnus w ſwey ſkładnoſci rodzaiu ludzſkiemu nie przyiazliwy. MiechGlab 36.

przyrownać do kogo, do czego (7): O Pánie Iezu Kryſte/ Synu Bogá żywego/ tákże to thwoiá naſwiętſa krew ieſt tania y wzgárdzona/ v Papieżá Rzymſkiego/ tego Syná zátráconego/ ktory oto y ćiebie ſámego y twoię krew nadroſſſzą/ przyrownał do tey obłudy woſkowey [tj. agnusa, woskowego baranka]/ kthora nieſtoi zá kwartnik. KrowObr 69v; Iuſz ćie tu tedy ſtąd kożdy ſnádnie poznáć może/ iako ty vććiwie/ o zakonie Bożym rozumieſz/ mowiſz/ y piſzeſz/ ktory zakon/ álbo vſtáwy Boże/ przyrownałeś do ſmrodliwych vſtaw ſwoich? KrowObr 228, 67v marg, 68v, 228 marg, Tt3, Tt4v.

przyrownać komu (3): A nye pyſſneſz to y prozne ſlowá mowyą [luteranie]? gdy Boże miłoſniki ſwyęte/ y mátkę yego naśwyętſſą ſobye przyrownáyą [tj. im, luteranom]? KromRozm I Ev; Obácż iedno co Dawid ſwięty powieda tobie: Iż cie máło kęs Pan twoy doſtoieńſtwem vniżył od onego pirwſzego doſtoieńſtwá Anyelſkiego: á ieſzcże cie przyrownáć miał iemu/ gdyby cie był poſádził ná mieyſcu iego. RejPos 201; NiemObr 150.

przyrownać k komu (1): Ktory pomruga okiem/ ſtroi złośći [...]: Przed oblicżnośćią ocżu twoich osłodzi vſtá ſwoie/ á mowie twoiey będzie ſie dziwił: ále ná koniec przewroći vſtá ſwoie/ á w słowiech twoich da pogorſſenie. Wielem słyſſał [błąd tłumacza zam. nienawidził]/ á nieprzyrownałem kniemu [Multa odivi et non coaequavi ei]/ á Pan nienawidzi ie^go. [WujBib: Wiele rzeczy mam w nienawiśći/ ále nie zrownałem z tym/ y Pan będźie go nienáwidźiał.; BibTys: wiele znienawidziłem, ale nikogo tak dalece, jak takiego, a i Pan go nienawidzi.] Leop Eccli 27/27.