Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: (KUROWATY)

Następne hasło: 2. [KUROWY] »

1. KUROWY (5) ai

o prawdopodobnie jasne (tak w -owy).

Fleksja

sg
m	N	kurowy	f	N		n	N
	G			G	kurow(e)j		G	kurow(e)go)
	A	kurowy		A			A
	L			L	kurow(e)j		L

pl
N	subst	kurow(e)
A	subst	kurow(e)

sg m N kurowy (2). ◊ A kurowy (1). ◊ f [G kurow(e)j.] ◊ L kurow(e)j (1). ◊ [n G kurow(e)go).] ◊ pl N subst kurow(e) (1). ◊ [A subst kurow(e).]

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI ‒ XVIII w.

Znaczenia

Przymiotnik od „kur” ‘ptak hodowlany, kogut, lub kura’
- 1. Należący do koguta (4)
- 2. Zrobiony z koguta lub kury (1)
- 3. [Związany z hodowlą kur]
  - a. [W funkcji rzeczownika: »kurowe« = nazwa daniny]

Przymiotnik od „kur” ‘ptak hodowlany, kogut, lub kura’;

1. Należący do koguta (4): FalZioł I 49b; Mięſo nád ine z domowych kápłunie y kokoſze / á iądrá kurowe SienLek 7; Pies wśćiekły gdy vkąśi: Weźmi grzebień kurowy/ á ſtłukſzy go ná ránę przyłoż SienLek 152.

Zestawienie: lek. »kamień kurowy« = kamień rzekomo powstający w żołądku kapłona, używany do celów lekarskich; lapis alectorius (Rost) (1): IEſth rzecżony kamień kokoſzy/ albo kurowy dla mieſtca gdzieſie rodzi/ abowiem w żołądkoch Kapłoniech nalezion bywa. FalZioł IV 47d.

2. Zrobiony z koguta lub kury (1): Też naſienie tego Krokoſu vwarzone w polewcze kapłoniey albo kurowey cżyni ſtolcze FalZioł I 33d.

3. [Związany z hodowlą kur:

Zestawienie: »dań knrowa« = rodzaj daniny: [gburowie] Dani inszej kurowej ani owsowej nie płacą LustrPom 165; LustrMalb 47.

a. W funkcji rzeczownika: »kurowe« = nazwa daniny: Z tychże siedlisk winni płacić kurowego per gr 1 ... fl 3/7/0 LustrMaz I 35.]

Synonimy: 1. kapłoni, kapłunny, koguci; zest.: elektoryjus, »kapłuni kamień«; 2. kapłoni, kapłunny.

Cf KURNY, [KURZĘCY], KURZY