[zaloguj się]

KUSZON (50) part praet pass impf

kuszon (25), kuszony (25).

o jasne.

Fleksja
sg
mNkuszon, kuszony fNkuszonå, kuszon(a)
Gkuszon(e)go G
Akuszon(e)go A
Vkuszony V
pl
N m pers kuszeni

sg m N (praed) kuszon (25), kuszony (10); kuszon KrowObr (2), Leop (3), BielKron, Mącz (2), KuczbKat (2), BudNT, ArtKanc; kuszony WujJud, CzechRozm, Calep, Phil, LatHar (4); kuszon : kuszony WujNT (13 : 2).G kuszon(e)go (1).A kuszon(e)go (1).V kuszony (2).f N kuszonå (1), kuszon(a) (1).pl N m pers kuszeni (9).

Składnia przydawki dopełniającej równoznacznej z dopełnieniem sprawcy: kuszony od kogo, od czego (17), przez co (1), kim (1).

stp s.v. kusić, Cn brak, Linde bez cytatu.

1. Doświadczany, próbowany; tentatus Calep (13): Pokuſzenie was nie zięło iedno ludzkie/ á Bogći ieſt wierny ktory nie dopuśći ábyśćie byli kuſzeni [non parietur vos tentari] nád to co możećie/ owſzem wam da vydź z pokuſy ábyśćie znieść mogli. BibRadz 1.Cor 13/13; bywa kuſzona cżyiá cnotá/ áby ią poznawſzy y doświadcżywſzy/ on cżłowiek pożytkow y cżći doſtał KuczbKat 425; Tentatus ‒ Koſztowani, kuſzoni. Calep 1054b; WujNT 398.

kuszon czym (4): Bo P. Bog iáko złośćiámi náſzymi kuſzon być nie może, ták y ſam nikogo nie kuśi. WujNT 786 marg. Cf Ze zdaniem, Zwrot.

kuszony w czym [zawsze tłumaczenie lub komentarz bibl. Hebr 4/15] (4): CzechRozm 59, 158, 251; Abowiem nie mamy Arcykápłaná ktoryby ſię nie mógł vlitowáć nád krewkośćiámi náſzymi: lecz tákiego ktory był kuſzon we wſzytkim [tentatum ... pro omnia] ná podobieńſtwo náſze oprocz grzechu. WujNT Hebr 4/15.

Ze zdaniem dopełnieniowym [w tym z odpowiednikiem: tym; iżby, żeby] (2): Cżytamy iż ták był Abram kuſzon/ żeby ofiarował ſyná. KuczbKat 425, 350.

Zwrot: »być kuszon chorobą« = czuć się źle (2): Valetudine aliqua tentari, Być kuſzon yáką chorobą/ to yeſt/ czuć ſie być nie owſzeki ſwieżym. Mącz 474c, 448d.
2. Wystawiany na pokusy, namawiany do złego; tentatus Vulg, PolAnt (37): KrowObr 49 [3 r.]; po iego [apostoła] odeśćiu kuſſeni ſą od fałſſywych Apoſtołow/ áby zákon y obrzezánie przyięli. Leop Gal 1 arg; Namileyſſy/ niedziwuyćie ſie/ ieſliże przez zapálcżýwość wnętrzną bywaćie kuſzeni Leop 1.Petr 4/12, Sap 11/10, Mar 1 arg, Luc 4/2, Hebr 2/18, 21; BielKron 138v; A we zły obycżay bywáią ludźie kuſzeni/ kiedy ie ku grzechowi álbo záginieniu przypądzáią: co ieſt właſny vrząd Szátáńſki. KuczbKat 425, 425; Vpalenie ćierpi nie ten ktory ieſt od ćiáłá kuſzony [...] ále ten ktory od ogniá pożądliwośći ćieleſney ieſt zwyćiężony. WujJud 210v; BudNT Hebr 2/18; Vćiekałeś też przed złym krolem/ y byłeś kuſzon złym Dyabłem/ nie zwoliłeś iego złośći/ z ſwey miłośći. ArtKanc C17v; LatHar 273, 337, 350, 534, 580; Káżdy bywa kuſzon od właſney ſwey pożądliwośći. WujNT Bbbbbbv, Matth 4/1, Mar 1/13, Luc 4/2, Gal 6/1, Hebr 2/18 (13).

kuszony przez co (1): Ten bowiem będąc kuſzony s ſtrony miłośći Oycżyzny ſwey od Xerxeſá Krolá Perſkiego przez pieniądze/ ſtátecżność ſwą [...] niezáchwianą ku Oycżyznie okazał. Phil F2.

W połączeniach szeregowych (2): pyerua eua nyeuyaſta myala bycz od złego ducha nauyedzona kuſzona y ſzwyedzyoną PatKaz III 90v; Bo y ſpráwiedliwy/ [...] śiedm kroć przez dźień vpada/ to ieſt/ cżęſto/ ábo kuſzony/ ábo fráſunkámi náwiedzony/ ábo o drobnieyſze grzechy przypráwiony bywa. LatHar 133.

W charakterystycznych połączeniach: kuszony diabłem; kuszony od ciała, czarta, diabła (6), fałszywych apostołów, szatana (3), złego ducha.

Synonimy: 1. doświadczany, kosztowany, probowany.

Cf KUSIĆ, NIEKUSZONY

TZ