Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: KWASZENINA

Następne hasło: KWAŚNE »

KWASZONY (13) part praet pass pf

a oraz o jasne.

Fleksja

sg
m	N	kwaszony	f	N	kwaszonå	n	N	kwaszon(e)
	G	kwaszon(e)go		G	kwaszon(e)j		G	kwaszon(e)go
	I	kwaszon(e)m		I			I

sg m N kwaszony (4). ◊ G kwaszon(e)go (2). ◊ I kwaszon(e)m (1). ◊ f N kwaszonå (1). ◊ G kwaszon(e)j (2). ◊ n N kwaszon(e) (1). ◊ G kwaszon(e)go (2).

Sł stp s.v. kwasić, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w.

Znaczenia

1. Poddany fermentacji, rozczyniony na kwasie (12)
2. Posiadający smak charakterystyczny dla octu (1)
3. [Marynowany]

1. Poddany fermentacji, rozczyniony na kwasie; fermentatus Murm, Mymer¹, Cn (12): przynieśćie dwoie Chlebá pieczonego ku podnoſzeniu/ ze dwu częśći z dźieſiąći mąki czyſtey kwáſzoney [cum fermento] BibRadz Lev 23/17; Wſzelka obiátá ktorą przynoſić będziećie Iehowie/ nie będzie kwáſzona BudBib Lev 2/11, Kk5v, Kk8; W Przaſniki kwáſu y kwáſzoney rzecży nie vżywano. LatHar 690 marg.

W przeciwstawieniu: »przaśny ... kwaszony« (1): pan Kryſtus przáſnego chlebá ku pośwyącányu ćyáłá ſwego vżywał [...] potym koſcyoł [...] kwáſſonego vżywáć roſkazał. KromRozm II x3v.

Wyrażenia: »kwaszone ciasto« (1): Zyme, lat. fermentum, Kwás kwáśne/ kinione/ álbo kwáſzone ciaſto. Mącz [513]b.

»chleb kwaszony« = panis fermentatus Murm, Mymer¹ [szyk 5 : 1] (6): Murm 158; Mymer¹ 41; KromRozm II x3v; KromRozm III L4v; KrowObr 197v; Nie będźieſz ofiárował krwie ofiáry moiey z kwáſzonem chlebem [super fermentato; przy kwáśie WujBib] BibRadz Ex 23/18.

Szereg: »kiniony albo kwaszony« (1): Mącz [513]b cf »kwaszone ciasto«.

2. Posiadający smak charakterystyczny dla octu (1): Acidus, Kwáſzony/ kwáśny. Mącz 2b.

3. [Marynowany: Oliwki ſurowe ſą źimne y ſuche/ żywoth záćifkáią/ ále kwáſzone [Ale wodne oliwki FalZioł III 22a] żołądek odzieráią dla ich kwáfnośći/ á zwłaſzcża gdy w ocćie pomokną. SienHerb 216b.]

Synonim: 1. kiniony; 3. wodny.

Cf KWASIĆ, KWAŚNY, NIEKWASZONY