« Poprzednie hasło: MARNOTRATNOŚĆ | Następne hasło: MARNOTRAWCA » |
MARNOTRATNY (13) ai
Pierwsze a jasne; -trat- (11), -tråt- (2); -trat- : -tråt- RejPos (3:2); o prawdopodobnie jasne (tak w -o-).
Fleksja
sg | ||
---|---|---|
m | N | marnotrátny |
A | marnotratn(e)go | |
L | marnotratnym |
sg m N marnotrátny (2). ◊ A marnotratn(e)go (3). ◊ L marnotratnym (8).
Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI – XVII w.
Znaczenia
Lekkomyślnie trwoniący to, co posiada; skłonny do rozrzutności (13):
Wyrażenie: »marnotratny syn« [nie występuje w tekście Pisma Św.] [szyk 6:4] (10): Leop Luc 15 arg; iáko ſam o tym powiedáć racży: [...] cżyniąc cie z onego ſyná ſtráconego á ſwowolnego przyiemnym ſynem iemu. Thák iáko o onym márnotratnym ſynu powiedáć racżył RejPos 106, [219]v, Ooo2v; RejZwierc 178v; WujJudConf 81v; Ten ſyn márnotrátny figuruie y náwrocenie pogánow/ y káżdego człowieká grzeſznego. WujNT 259, przedm 37, Luc 15 arg, Cccccc3.
Przen: Grzeszny człowiek, też nawrócony grzesznik (2):
Wyrażenie: »marnotratny syn« [szyk 1:1] (2): Káżdy z nas ſyn márnotrátny. RejPos Ooo2v marg, 223v.
a. W funkcji rzeczownika (1):
W przeciwstawieniu: »skąpy ... marnotratny« (1): Bo poznaſz wnet [z postawy] gniewliwego/ poznaſz dobrotliwego/ poznaſz ſkąpego/ tákże márnotrátnego/ poznaſz ſmętnego/ poznaſz weſołego/ poznaſz mężnego/ poznaſz boiáźliwego RejZwierc 19v.
Synonimy: marnotrawny; a. marnostrawca, marnotrawca.
Cf MARNOTRAT, MARNOTRATCA, MARNOTRATNIK
ZCh