Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: (MĘŻATNY)

Następne hasło: MĘŻCZYNA »

MĘŻATY (7) ai

Zawsze f.

a jasne (w tym 1 r. błędne znakowanie).

Fleksja

sg
f	N	mężatå
	G	mężat(e)j
	D	mężat(e)j
	A	mężatą

pl
G		mężatych

sg f N mężatå (2). ◊ G mężat(e)j (1). ◊ D mężat(e)j (1). ◊ A mężatą (1). ◊ pl G mężatych (2).

Sł stp notuje, Cn s.v. mężatka, Linde XVI w.

Znaczenia

Poślubiona mężczyźnie, wydana za mąż; też żyjąca z mężem (7)
- a. W funkcji rzeczownika: mężatka (2)

Poślubiona mężczyźnie, wydana za mąż; też żyjąca z mężem (7):

Wyrażenie: »niewiasta, białagłowa mężata« [szyk 4 : 1] (4 : 1): Vpomina młodzieńcżyká [...]/ á żeby ſie pilnie ſtrzegł łágodnośći słow niewiaſt nieuczćiwych/ y mężátych Leop Prov 7 arg; A ieſliby kto niewiáſtę mężátą żądał ſobie mieć zá żonę/ mnimáiąc żeby bez mężá byłá/ [...] przeciwko Przykazániu temu niegrzeſzy. KuczbKat 350; WujNT 4, 544 marg; Vbior przyſtoyny, męźátey śrzedniey nicvviescie [!]. ZbylPrzyg B.

a. W funkcji rzeczownika: mężatka; marita PolAnt, Cn; matrona, nupta Cn (2): Młodſza męźáta iáko ſię ma ſtroić. ZbylPrzyg Bv.

W przeciwstawieniu: »opuszczona ... mężata« (1): ábowiem ſynow opuſzcżoney więcey będźie niż mężatey/ Mowi Pan. BibRadz Is 54/1.

Synonimy: a. małżonka, żona.

Cf MĘŻATKA, MĘŻONA, MĘŻYCA, [MĘŻYNA], [MĘŻYSTA], NIEMĘŻATY