« Poprzednie hasło: MUZYCZNY | Następne hasło: MUZYKA » |
MUZYK (49) sb m
-zy- (44), -zi- (4), -si- (1).
sg | pl | |
---|---|---|
N | muzyk | muzykowie, muzycy |
G | muzyk(o)w | |
D | muzykowi | muzyk(o)m |
A | muzyka | muzyki, muzyk(o)w |
I | muzyki(e)m |
sg N muzyk (19). ◊ D muzykowi (9). ◊ A muzyka (4). ◊ I muzyki(e)m (1). ◊ pl N muzykowie (7), muzycy (1) BielKron. ◊ G muzyk(o)w (2). ◊ D muzyk(o)m (1). ◊ A muzyki (4) RejWiz (2), SarnStat (2), muzyk(o)w (1) StryjKron.
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) – XVIII w.
W połączeniu z imieniem [zawsze imię + muzyk] (5) : ZEnofánth Muzyk wierſze o walkách mu ſpiewał/ By mu ſercá dodawał/ tego ſie nádziewał. RejZwierz 6; BielKron 25v, 101; KwiatKsiąż K4; KochWr 39.
W połączeniach szeregowych (3): HOmerus y Hezyodus/ ći napirwey v Grekow byli nazacnieyſzy Poetowie/ Muzycy/ Gwiazdarze/ Lekárze BielKron 98, 342; A głos gędcow/ áni żadnych muzykow [Et vox citharaedorum et musicorum]/ áni trębácżow nigdy iuż więcey nie będzie ſłychan w tobie RejAp 153v.
»egipski muzyk« = śpiewak wykonujący, według obyczaju egipskiego, na przemian pieśni smutne i wesołe, pełniące funkcję moralitetu (2): W onym ſławnym Egipcie ten był obycżay/ iż gdy pánowie iáki ſobie feſt cżynili/ tedy gdy byli naweſelſzy przyſzedł muzyk iáki álbo ſkrzypiec iáki/ á przynioſł ná ſobie obraz drzewiány iákoby cżłowieká vmárłego/ [...] napirwey poglądáiąc ná on obraz żáłoſne wierſze ſpiewał/ áby káżdy cżáſu nabeſpiecżnieyſzego á naweſelſzego ná to ſobie wſpominał/ iż też táki ma być. [...] Potym też záſię ine bieſiedne á weſołe wirſze ſpiewał. RejZwierc 169v, Aaa3v.
bibl »przedniejszy muzyk« = przewodnik chóru (9): Przednieyſzemu muzykowi/ ſynom Koráchowym ná Hálámoth pieśń [Victori filiis Corach]. 46. BudBib Ps 46 arg [45/1], Ps 6 arg [5/1], 47 arg [46/1], 57 arg [56/1], 58 arg [57/1], 59 arg [58/1] (9).
bibl. »święty muzyk« [o królu Dawidzie] (1): Przeto też tego ſwiętego Muzyká y s pioſnkámi iego/przyſtoynie mi ſie widzyáło w ſpołecżne thowárzyſtwo W.P.W. przyłącżyć. LubPs A2.
mit. »muzyk ubogi« [o Orfeuszu] (1): Owa ták długo ſpiéwał muzyk ón vbogi/ Ze muśiał mieć ná kóniec po ſwéy myśli bogi KochPieś 76.
»muzyk albo skrzypiec« (1): RejZwierc 169v cf »muzyk egipski«.
Synonimy: gędziec, gracz, kantor, piszczek, śpiewak.
IM